Rekabet, üstünlük sağlama amacı ile rakiplere karşı yürütülen yarışma etkinliklerinin bütünüdür. Bu kavram işletme, iktisat, çevrebilim, spor ve sanat dallarını da içeren alanlarda sıkça karşımıza çıkar.
Rekabet, dünyaya geldiğimiz andan itibaren hep bizi zorlar. Cinsiyetimize bağlı olarak karşı cinsten olan ebeveynimiz için diğeri ile kıyasıya bir rekabete gireriz. Bu sırada bir de kardeş varsa dünyamız da aile içi ilişkilerimizde rekabet ön plana geçer. Daha önde, daha sevilen, daha beğenilen olmak için kıyasıya bir rekabet başlar. Kim kazanacak? Temel soru budur. Çünkü yaşamımızın her aşamasında kazanan olmanın önemli olduğu öğretilir ve gösterilir.
Okul öncesi oyunlar hep kazanmak üzerine kurulur. En iyi yapan kazanır, kazanan önemlidir. Ev içinde küçük diye kazanmasına izin verilen çocuk, sonra kaybetmeye tahammülü olmayan çocuk olarak kınanır. Kimi zaman kazanıp kaybetmek umurunda değil diye kızılır. Kaybetmenin getirdiği utanç çoğu kez çocuğu rekabetten uzaklaştırır. Yenileceğim kaygısı ile denememeye, yarışa, rekabete girmemeye yönelir. Bazen rekabet, kazanma hırsı karşısındakini yenme ile sınırlı kalmayıp, rakibini tamamen yok etmeye yönelir. Rekabetin kazanmayı değil ama başarıyı arttırdığı, performansı olumlu etkilediği konusunda pek çok çalışma yapılmıştır. İnsanların başkaları ile birlikte yaptıkları aktivitelerde hızlarının ve performanslarının tek başlarına yaptıkları zamandan çok daha fazla olduğun ortaya çıkmıştır. Rekabetin performansa olumsuz etkilerini ise; Rekabet kaygıyı, kaygı da performansı düşürür ve kaybetmeyi getirir. Rekabetin getirebileceği diğer bir olumsuzluk ise hiledir. Rekabet kötü bir şey değildir. Ama bir çocuğu kötü yetiştirmenin yollarından biri onu ezici rekabete zorlamak, mükemmel olmasını sağlamaya çalışmaktır. Oysa rekabet mükemmelliğe giden bir yol değildir. Rekabet kişinin kendi gücünü sınaması, daha ileri gitmesidir. Rekabet kazanmak değil, kazanmak için beceri geliştirmek olarak algılanmalıdır. Rekabet performansı arttırır ama her zaman değil, bazen kazanmak korkutucu olabilir. Hele haksız kazanılan bir yarışmada karşındakini yok etmeye, aşağılamaya yönelik rekabet ne performansı ne de kişinin öz saygısını arttırmaz ve kişiye zarar verir.
Küresel rekabetin spor endüstrisi üzerindeki etkisi ve rekabetin daha geniş bir alana yayılmasıyla birlikte küreselleşme kavramı hayatımıza yerleşmiştir. Aynı zamanda bu kavram hayatımızın her alanını yakından etkilemiş, ülke endüstrilerine yön vermiştir. Bu bağlamda spor endüstrisi de küreselleşme kavramına göre kendini yeniden dizayn etmiştir. Küreselleşme ile değişen rekabet koşulları firmaları etkilemiş ve onları farklılaşmaya yönlendirmiştir. Böylece firmalar mal, bilgi ve hizmet üretmenin yanında değişen rekabet koşullarını da dikkate alıp kendi amaçları ile rakip firmaların amaçlarını harmanlayacak bir şekilde geleceğe yönelik planlar oluşturma yoluna gitmişlerdir. Bu planlama kapsamında firmalar, spor sektörüyle farklı şekillerde ilişki kurmuş ve işletmeler spor kulüplerine sponsor olmuştur. İşte burada küresel rekabetin spor endüstrisi üzerindeki etkisi ortaya çıkmaktadır. Ayrıca bu rekabetin spor endüstrisinde hizmetlerin gerçekleşmesine olanak sağladığı ve bu rekabet ortamında insanlara daha kaliteli mal ve hizmetlerin sunulduğu ortadadır.
Sonuçta özellikle spor da rekabet iyi bir şeydir ancak her şey değildir. Fair-Play hep öne çıkarılmalı ve rekabet sahada kalmalı dostluk ebediyen devam etmelidir. Tüm spor ile ilgisi olan bireyler çok özel bir azınlık olduklarının farkına varmalı, örnek sporcu ve insan olmayı bir amaç edinerek bu yönde davranmalıdırlar.
Bu arada Erkek Lisesi’nin efsane beden eğitimi hocası Avni Çakır’ın vefat ettiği haberini aldım, Hepimizde büyük emeği olan Bursamız’ın Avni hocasının mekanı cennet olsun, Allah rahmet eylesin.
Tekrar görüşmek üzere…