Bir kent için 35-40 yıllık dönemlerdeki değişim süreçleri hiç de uzun sayılmaz. Çünkü kentler 35-40 yılda kolay kolay değişemezler, hele büyük değişim yaşayamazlar.
Ne var ki…
Bursa son 35-40 yıl içinde inanılmaz bir değişim gösterdi. Üstelik, her anlamda kent değişimi yaşadı. Böylesine topyekûn değişim de kolay olmaz.
Nitekim…
Bursa’nın nüfus yaşamından kentsel yapısına, mimarisinden kent alışkanlıklarına, sosyal yaşamından kültürel dünyasına, sportif etkinliklerinden gelecek hesaplarına kadar her şeyi değişti.
Bu, gerçekten büyük değişim anlamına geliyor.
Dahası…
Bursa’nın geleceğe yönelik büyük hedefleri var. Çünkü hem beklentileri hem de umutları çok fazla.
Gelin görün ki…
Günlük yaşam istatistikleri beklenti ve umutlardan farklı tablo ortaya koyuyor.
Örneğin…
Önümüzde Dünya gazetesinin 81 ilde yapılan araştırmalarla hazırladığı Türkiye Karnesi kitabı var. Kitapta ortaya çıkan değerler ne yazık ki moral bozucu.
Araştırmaya göre…
Ekonomi ve Yaşam Endeksi’nde Türkiye ortalamasının üstünde yer almasına rağmen 81 il arasında Bursa 8. sırada bulunuyor. Listenin ilk sırasında İstanbul, ikinci sırasında Kocaeli, üçüncü sırasında Ankara var.
Kocaeli’nin birinci, İstanbul’un ikinci, Tekirdağ’ın üçüncü sırada yer aldığı Sosyal Gelişmişlik Endeksi’nde ise Bursa 10. sırada gözüküyor.
Hane Halkı Refahı Endeksi listesinde ise Bursa 8. sırada yer alıyor. Bu listenin ilk sırasında İstanbul, ikinci sırasında Kocaeli, üçüncü sırasında ise Ankara var.
Açıkça söylemek gerekirse…
Bursa’nın 8 ve 10. sıralarda yer bulabildiği sosyo ekonomik endeksler istatistiklerinde Kocaeli’nin ya birinci ya da ikinci olması bizi şaşırttı.
Bununla birlikte…
Bursa’nın en gerilerde kaldığı istatistik olarak sosyal gelişmişlik endeksi dikkat çekiyor.
Çünkü…
Eskişehir’in birinci sırasında yer aldığı listenin ilk 10’u Ankara, Isparta, İzmir, Bolu, Trabzon, İstanbul, Elazığ, Edirne, Erzincan şeklinde sıralanırken, Bursa 35.sırada yer bulabilmiş.
Hemen ardından gelen kişisel mutluluk ya da memnuniyet endeksinde ise Bursa’yı 6. sırada görüyoruz.
O listenin ilk 5’i ise Sakarya, Kocaeli, Isparta, İstanbul, Yalova şeklinde sıralanıyor.
Yani…
Bursa gelişmişlik endekslerinde Kocaeli’nin zaten gerisinde yer alırken, sosyal gelişmişlik ve kişisel mutluluk gibi endekslerde de Eskişehir, Yalova gibi yakın kentlerin de gerisinde kalmış.
Türkiye Karnesi’nde Bursa’nın yeri
81 ilin istatistik değerlendirmeleriyle ortaya çıkan tabloyla oluşan Türkiye Karnesi’nde Bursa’nın yeri pek de arzu ettiğimiz gibi değil.
Nitekim…
Bursa’yı 81 il arasında kişi başına otomobil sayısında 27. sırada, kişi başına traktör sayısında 45. sırada, kişi başına sanayi elektrik tüketiminde 12. sırada, mobil telefon abone sayısında 17. sırada, internet aboneliği sayısında 9. sırada görüyoruz.
Bursa hava kirliliği bakımından da 81 il arasında 35. sırada yer alıyor.
Ekonomi ve sanayi rakamları çarpıcı
İstatistiklere göre, Bursa istihdam oranı bakımından 81 il arasında 28. sırada yer alırken, işsizlik oranında 43. sırada bulunuyor. Ücretli çalışanların günlük kazançları listesinde 13. sırada yer alan Bursa’nın şu istatistikleri de dikkat çekici:
Kişi başına Ar-Ge harcamalarında 2. sırada, kişi başına brüt vergi tahakkukunda 7. sırada, kişi başına imalat sanayi net satış gelirinde 4. sırada, kişi başına bitkisel üretimde 60. sırada.
Eğitim ve sağlık alanında da Bursa’nın karnesi zayıf çıktı!
Bursa büyüyor, günden güne gelişiyor, hem marka kent hem de dünya kenti olmak üzere adımlar atıyor ama geride kalan yıllardan dağ gibi eksikler ve sorunlar da hep önünde duruyor.
Zaten…
İstatistiklere olumsuz olarak yansıyan tablolar da, kent hızlı büyürken bu hıza yetişecek planlama ve adımlar atılamamasından kaynaklanıyor.
Kentsel gelişmenin gerisinde kalan kamu yatırımları arasında okul ve hastane yatırımları ilk sırayı alıyor. Son yıllarda okul ya da derslik açığını kapatmak için hayırsever katkısı kampanyaları düzenleniyor ve bu kampanyalarda Bursa lider görünüyor. Hastane yatırımlarında da son dönemde ciddi bir hamle göze çarpıyor.
İşte…
Tam da bu noktada sıkıntılı tablolar arasında her şeye karşın eğitim ve sağlık endeksleri önümüze çıkıyor.
Dünya Gazetesi tarafından 81 ilde yapılan araştırmalardan çıkan istatistiklerle hazırlanan Türkiye’nin Karnesi kitabındaki tablolara göre Bursa kişi başına düşen doktor sayısında 25. sırada.
Aynı tabloda, kişi başına düşen hastane yatağı sıralamasında ise Bursa’nın 41. sırada olduğu görülüyor.
Tablo…
Eğitim ve kültürde de pek iç açıcı değil.
Örneğin…
Yüksek öğrenim başarı oranı sıralamasında Bursa 81 il arasında 19. sırada. Kişi başına düşen kütüphane kitabı sıralamasındaysa, neredeyse tüm Türkiye’nin gerisinde.
Çünkü, 76. sırada bulunuyor.
Çalışan nüfus oranında özel sonuçlar
Bursa’nın istatistiklerdeki yeriyle oluşan karnesinde, çalışan nüfusun yüzde 86.15’inin daimi çalışan olduğu dikkat çekiyor. Mevsimlik çalışanlar yüzde 13.85’i oluşturuyor.
Kamu çalışanları nüfusun yüzde 2.88’sini, özel sektör ise yüzde 97.12’sini oluşturuyor. Çalışan nüfusun cinsiyet dağılımında ise yüzde 71.55 erkek, yüzde 28.45 kadın çıkıyor.
Bursa çalışan nüfus endeksinde, 81 il arasında ücretlilerin nüfusu oranında 5. sırada, memurlarda 78. sırada, kendi hesabına çalışanlarda 43. sırada, emeklilerdeyse 32. sırada bulunuyor.
İmam tanıdık, arkasında saf tutan cemaat ise siyasi şöhret!
İşte…
Öyle özel anlara ait bir fotoğraf var.
Fotoğrafta, Bursa’nın en sosyal din görevlisi olarak haklı bir şöhrete ulaşan Tuna Camii İmamı Lütfi Taşçı, 5 vakit olduğu gibi mihrapta namaza durmuş. Arkasındaysa siyasi şöhret isimler saf tutmuş, namaz kılıyorlar.
O isimlerin başında MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli geliyor. Yanında ise 2 Bursa milletvekili namazda. Milletvekillerinden biri MHP Genel Sekreteri İsmet Büyükataman, diğeriyse Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Necati Özensoy.