Olay Gazetesi Bursa

Türkiye’nin yeni turbojet motoru ARAT için imzalar atıldı

Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ile Kale Arge arasında Türkiye'nin yeni turbojet motoru ARAT için sözleşme imzalandı.

​​​​​​​ARAT Projesi’nin tanıtımı ve imza töreni SSB’de gerçekleştirildi. ARAT Projesi ile seyir füzeleri başta olmak üzere, benzer itki seviyesi ihtiyacı olan platformların motor ihtiyacının yerli ve milli imkanlarla sağlanması hedefleniyor. Yüksek irtifa ve zorlu çevresel şartlarda çalışacak özellikte bir tasarım ve kalifikasyona sahip olacak ARAT motoru, seyir füzelerinin de önemli bir ihtiyacını karşılayacak.

Bu kapsamda, SOM ve Atmaca füzelerinde kullanılmak üzere geliştirilen KTJ-3200 motorundan daha verimli, yakıt sarfiyatı daha az, itkisi daha yüksek bir turbojet motor geliştirilecek.

Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, törende yaptığı konuşmada, Türkiye’nin küresel bir güç olma yolunda kararlılıkla yürümek zorunda olduğunu söyledi.

Savunma sanayisindeki ihtiyaçlar için uzun vadede Türkiye’nin kendi göbeğini kesme zorunluluğu bulunduğunu vurgulayan Demir, “Bu süreçler sancılı geçti. Gerek maliyet gerekse zaman olarak bedeller ödedik. Belki yine hazır alıma gitseydik bundan daha az bedeller öderdik. Bu konforu çok uzun yıllar önce Türkiye yaşadı ve bu mantalitenin belki rahatını gördü operasyonel anlamda. Artık küresel güç olmak istiyorsak, eğer milli çıkarlarımızı her şeye, bütün baskılara rağmen savunmak istiyorsak, empoze edilmek istenen yaptırım uygulama ve kısıtlamalara karşı direnmek istiyorsak bu yolculuğa çıkmak zorundayız.” dedi.

Demir, ARAT Projesi’nde Kale Arge’den artık KTJ-3200’den çok daha hızlı bir çalışma beklediklerini vurguladı.

Hızın çok önemli olduğunu ve bu konjonktürde kaybedilecek tek bir gün bulunmadığını dile getiren Demir, projenin başarısı için ilgili her kurumun elinden geleni üst düzeyde ortaya koyması gerektiğini ifade etti.

Demir, kısa süre öncesine kadar hiçbir hava savunma sistemi yokken Türkiye’nin Korkut, Hisar-A+, Hisar-O+’ya salip olduğunu anımsatarak, helikopter, seyir füzeleri, mühimmatlar konusunda önemli adımlar atıldığını bildirdi. İsmail Demir, “Bunlar güzel gelişmeler ama küresel güç olma iddiasındaki ülkenin çok daha hızlı gitmesi, koşması gerekiyor.” diye konuştu.

Türkiye’nin önünde çok iddialı projeler bulunduğunu, Milli Muharip Uçak için motor yapılması gerektiğini belirten Demir, şunları kaydetti:

“Bu yolculuklarda eğer samimi şekilde, tamamen açıklık ilkesiyle omuz omuza yürüyerek bir teknik iş birliği yapma taraftarı olanlar varsa bunlarla iş birliği yapmaya her zaman açığız. Bu yolculukların zorluğunu bildiğimiz için bilgi alışverişi, teknoloji transferi gibi kavramlara açığız ancak özellikle motor teknolojilerinde kimsenin kimseye fazla bir şey vermeyeceğini de çok net biliyoruz. Her şeyi kendimiz yapacağız, ne pahasına olursa olsun yaklaşımında da değiliz. Yolumuzu kısaltacak her türlü adıma da açığız.”

Demir, geleceğin teknolojilerini ıskalamamak için bütün güçleriyle yeni teknolojilere yönelik araştırma geliştirme çalışmalarını destekleyeceklerini söyledi.

“Uykusuz geceler bizi bekliyor”

Kale Teknik Grup Başkanı Osman Okyay da Türkiye’nin ilk turbojet motoru olan KTJ-3200’de sona gelindiğini, seri üretim faaliyetlerinin başladığını ve bu yıl bir miktar motor teslimatı planladıklarını belirtti.

Bu motorda hiçbir şekilde dışa bağımlılık olmadığını vurgulayan Okyay, bu nedenle hiçbir ambargo ya da kısıtlamalara maruz kalınmayacağını ifade etti.

Okyay, Türkiye’de ilki yaparken zaman zaman zorlandıklarına işaret ederek, şu değerlendirmede bulundu:

“Bu daha da zor bir ilk, daha da zor bir projeydi. İnsan kaynağı ve altyapınızı geliştirmek zorundasınız. Tüm test altyapısını da kendimiz gerçekleştirdik, bu da bir ilkti. Projenin sonuna geldik, çok mutluyuz. Bugün de ARAT gibi çok zorlu ama ülkemize yine çok büyük bir kabiliyet kazandıracağına inandığımız bir projeyi imzalamanın gururunu yaşıyoruz. Biliyoruz ki yine uykusuz geceler bizi bekliyor ama ülkemize hizmet edebiliyor olma duygusu proje boyunca yaşadığımız her türlü yorgunluğumuzu, üzüntümüzü, hayal kırıklığımızı unutturuyor. Başarının verdiği huzur başka hiçbir şeyde olmuyor.”

Demir ve Okyay, konuşmaların ardından ARAT Projesi’ne ilişkin sözleşmeyi imzaladı.

Savunma sanayisindeki motor projeleri

SSB projeleriyle Türk savunma sanayisinin geliştirdiği platformlara, yerli ve milli imkanlarla geliştirilen motor ve güç aktarma sistemlerinin entegre edilmesi çalışmaları devam ediyor.

Bu kapsamda uçak, tank, hafif zırhlı araç, helikopter, insansız hava aracı ve füze sistemlerinin motor ve güç aktarma sistemlerinin geliştirilip üretilmesi amacıyla pek çok proje başlatıldı.

İHA motorları kullanılmaya başlandı, Gökbey’de kullanılacak turboşaft motorunun geliştirme ve test süreçleri devam ediyor. ALTAY tankı için geliştirilen BATU tank motoru ilk prototipi ile Yeni Nesil Hafif Zırhlı Araçlar için geliştirilen UTKU motor ve transmisyonun ilk prototipi çalıştırıldı, testleri sürüyor. SOM ve ATMACA füzelerinde kullanılacak KTJ-3200 turbojet motorunun ilk teslimi bu yıl içinde yapılacak.

AA