Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, Türkiye’de ilk etçi damızlık tavuğun geliştirildiğini ve bu proje için 20 milyon lira harcandığını söyledi.
Çelik, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) tarafından Türkiye’de ilk kez geliştirilen ‘Etçi Damızlık Tavuk (Anadolu -T)’ ve Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsünde ıslah edilerek geliştirilen ‘Siyah Pirinç (Siyah-1)’ ile ilgili düzenlediği tanıtım toplantısında, tavuk eti sektörünün dünyadaki ekonomik büyüklüğünün 200 milyar dolar olduğunu belirtti. Türkiye’nin, yılda 2 milyon ton piliç eti ürettiğine işaret eden Çelik, bu rakamla ülkenin dünyada 9. sırada bulunduğunu kaydetti. Dünya kanatlı eti ihracatında Brezilya, ABD, Hollanda ilk üç sırada yer alırken Türkiye’nin 11’inci sırada bulunduğunu vurgulayan Çelik, 2016’da 337 bin ton tavuk eti ihraç edildiğini anlattı. Bakan Çelik, Türkiye’deki yıllık kişi başına tavuk eti tüketiminin 22 kilogram olduğunu ve dünyada bu rakam ile 7. sırada yer aldığını dile getirdi.
20 MİLYON TL HARCANDI
Kanatlı sektörünün en hassas konusunun damızlık materyal geliştirilmesi ve temini olduğunun altını çizen Çelik, şunları kaydetti: ”Bugün dünyada kendi etçi damızlığını geliştirmiş Almanya, Fransa ve Amerika olmak üzere üç ülke bulunmaktadır. Dünya tavuk eti üretiminin yüzde 90’ını bu üç ülkenin geliştirdiği hatlarla sağlanmaktadır. Biz de bu sektörde söz sahibi olmak ve ülkemiz ekonomisine katma değer sağlayabilmek için etçi tavukta devam eden Ar-Ge çalışmalarının sonucunu bugün aldık. Dünyada var olan 3 etçi tavuk hattına bugün 4’üncü hat Türkiye tarafından ilave edilmektedir. Kendi Ar-Ge çalışmalarımız ile kendi etçi damızlık tavuğumuzu geliştirmiş olmanın mutluluğunu yaşıyoruz. Bu proje için bugüne kadar 20 milyon lira harcama yapıldı. Bu gelişme dışa bağımlılığı azaltacak ve orta vadede de dışa bağımlılığı ortadan kaldırmış olacaktır. Geliştirilen yerli etçi tavuklarla, 42 günlük yaşta elde edilen canlı ağırlık 2 kilo 850 gram ile 2 kilo 920 gram arasındadır. Günde 1,6 kilogram yem ile 1 kilogram et elde edildiği düşünülürse, şu anda piyasadaki tavuklarla yarışılabilir bir tür elde edilmiş olduğu görülmektedir.”
BEDELİ 60 MİLYON DOLAR
Geliştirilen etçi tavuğa ait verilerin özel sektörle paylaşıldığını ve taleplerin toplanmaya başlandığını ifade eden Bakan Çelik, aralık ayından itibaren talepler doğrultusunda özel sektöre etlik ebeveynlerin verileceğini belirtti. Ayda takriben 16 bin ebeveyni özel sektöre vermeyi düşündüklerine işaret eden Çelik, yıllık olarak da yaklaşık 200 bin ebeveyn verilmesini öngördüklerini açıkladı. Anadolu-T’nin özel sektör için esas cazip tarafının maliyeti olacağını dile getiren Çelik, ”Etçi damızlıklar yurt dışından ithal edilenlerin fiyatının dörtte birine özel sektöre verilecektir. İthal edilenlerin fiyatı 4 Euro, yerli geliştirilenlerin fiyatı ise 4 lira olacaktır. Yurt dışından yıllık 15 milyon civarında damızlık civciv ya da yumurta ithal ediliyor. Bunun da bedeli 60 milyon dolar civarındadır” dedi.
2018’DEN İTİBAREN ÜRETİLECEK
Çelik, Bakanlığın Türkiye’de konvansiyonel çeltik ıslah çalışmaları yanında besin değeri daha yüksek olan ve diyetlerde tavsiye edilen siyah pirinç ile ilgili ıslah çalışmalarını tamamladığını söyledi. 2018’den itibaren siyah pirincin üretiminin gerçekleştirileceğine vurgu yapan Çelik, ”Bu siyah pirinç protein değeri, çinko, demir, magnezyum, fosfor, kalsiyum, sindirilebilir selüloz ve B vitamini açısından zengin. Karbonhidrat ve enerji oranı düşük dolayısıyla şeker hastalığı açısından son derece önemli, kanser ve benzeri hastalıklara karşı bağışıklığı güçlendirme özelliğine sahip. İnsan sağlığı açısından besleyiciliği daha yüksek besinler geliştirmeyi hedefliyoruz. 2017 sonuna kadar yeni bir siyah pirinç tescil edilmesine yönelik çalışmalarımız devam ediyor. Ayrıca çölyak hastaları için de gluten içermeyen çeşitleri geliştirme çalışmalarımız da devam etmektedir” diye konuştu.
GEREKSİZ ZAHMETE GİRMESİNLER
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, basın mensuplarının sorularını da yanıtladı. Kurban Bayramı’nda dişi hayvanların satışına yönelik bir soru üzerine, bunun milli bir mesele olduğuna işaret eden Çelik, ”Kendi hayvan varlığımızı kendi coğrafyamızda üretmemiz gerekiyor. Biz bu kadar damızlığa ve üretime destek verirken ‘Kurban Bayramı geliyor, dişi hayvan keselim’ dediğiniz an büyük bir çelişki meydana geliyor. Bu çelişkinin olmamasının yolu, dişi hayvan kurban pazarlarına girmeyecek. Bu kesin bir karar. Bakanlık olarak bütün mülki amirlerle bir denetim faaliyeti içerisinde olacağımızı bugünden söylüyoruz ki Anadolu’nun çok uzak yerlerinden hayvan taşımaya kalkanlar gereksiz bir zahmete girmesinler. Bu bazı kişilerin hoşuna gitmeyebilir ama milletin ve ülkenin geleceği açısından bunların mutlaka olması gerekiyor. Artık bireysellikten çıkmamız gerekiyor” dedi.