Milletvekili genel seçiminin ardından koalisyon hükümetinden sonuç çıkmaması halinde Türkiye tarihinde ilk kez bir cumhurbaşkanı, seçimin yenilenmesine karar verebilecek ve ilk kez Türkiye’yi seçime taşıyacak “Geçici Bakanlar Kurulu” oluşturulacak.
Hükümetin kurulması için Anayasa’daki 45 günlük sürenin dolmasına sayılı günler kala, Anayasa’nın ilgili maddesi uyarınca Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan seçimin yenilenmesi yetkisini kullanabilecek.
Erdoğan’ın seçimin yenilenmesine karar vermesi durumunda, Türkiye tarihinde ilk kez ülkeyi seçime taşıyacak Geçici Bakanlar Kurulu oluşturulacak.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 63. Hükümeti kurmak için AK Parti Genel Başkanı ve Konya Milletvekili Ahmet Davutoğlu’nu 9 Temmuz’da görevlendirdi. Davutoğlu, CHP ve MHP ile yaptığı görüşmelerden sonuç alamadı. Erdoğan’ın hükümet kurulması için Anayasa gereği verdiği 45 günlük süre, 23 Ağustos’ta sona erecek.
Sürenin sona ermesine 5 gün kala, Davutoğlu görevi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a iade etti.
Bu durumda cumhurbaşkanı yeni görevlendirme yapabiliyor. Teamüllere göre, cumhurbaşkanı, hükümeti kurma görevini, bir sonraki en çok oyu alan partinin genel başkanının yanı sıra uygun gördüğü bir milletvekiline verebiliyor.
Yeni bir görevlendirme yapılırsa
Erdoğan’ın yeni bir görevlendirme yapması ve bu durumda da hükümetin kurulamaması halinde, Cumhurbaşkanı tarafından seçimin yenilenmesi ve Geçici Bakanlar Kurulu kurulması gerekecek.
Anayasa’ya göre seçim kararı TBMM veya cumhurbaşkanı tarafından alınabiliyor.
Hükümet kurma sürecinin olumsuz tamamlanması halinde Türkiye tarihinde ilk kez bir cumhurbaşkanı, seçimin yenilenmesi yetkisini kullanabilecek.
Anayasa’nın 116. maddesi gereği, yeni seçilen TBMM’de Başkanlık Divanı seçiminden sonra 45 gün içinde Bakanlar Kurulunun kurulamaması halinde cumhurbaşkanı, TBMM başkanına danışarak seçimlerin yenilenmesine karar verebiliyor. Durum, Bakanlar Kurulunca 48 saat içinde ilan olunuyor. Yenilenme kararı Resmi Gazete’de yayımlanıyor.
Yenileme kararının cumhurbaşkanınca verilmesi halinde bu kararın alındığı günden sonra gelen 90. günü takip eden ilk pazar seçim yapılıyor.
YSK’dan “seçim süresini kısaltma yetkisi” kararı
Ancak dün akşam olağanüstü toplanan Yüksek Seçim Kurulu (YSK), milletvekili genel seçiminin yenilenmesi halinde yasadaki 90 günlük süreyi kısaltma yetkisi bulunduğuna oy birliği ile karar verdi.
Bu arada, her an seçime hazırlıklı olmak amacıyla çalışmalarını sürdüren YSK, 7 Haziran’da yapılan milletvekili genel seçiminin ardından tükenen kağıtlar için ihaleyi tamamladı. Devlet Malzeme Ofisi aracılığıyla yapılan ihalede en düşük teklifi Slovenya firmasının vermesi nedeniyle kağıtlar Slovenya’da üretiliyor. Kağıtların, eylül ayı ortalarında Türkiye’ye gelmesi planlanıyor.
Hükümet kurma sürecinin olumsuz sonuçlanması nedeniyle YSK’nın, 60 gün içinde seçim hazırlıklarını tamamlayıp, 25 Ekim veya 1 Kasım’da seçimi yapması ağırlık kazandı.
Geçici Bakanlar Kurulu
Geçici Bakanlar Kurulu, 45 gün içinde hükümetin kurulamaması ve cumhurbaşkanının seçimlerin yenilenmesine karar vermesi koşullarında oluşturuluyor.
Anayasa’ya göre, TBMM seçimlerinin cumhurbaşkanınca yenilenmesine karar verilmesi halinde, Bakanlar Kurulu çekiliyor ve cumhurbaşkanı Geçici Bakanlar Kurulunu kurmak üzere bir başbakan atıyor.
Geçici Bakanlar Kuruluna, Adalet, İçişleri ve Ulaştırma bakanları TBMM’deki veya Meclis dışındaki bağımsızlardan olmak üzere, siyasi parti gruplarından, oranlarına göre üye alınıyor.
Siyasi parti gruplarından alınacak üye sayısını TBMM başkanı tespit ederek başbakana bildiriyor. Teklif edilen bakanlığı kabul etmeyen veya sonradan çekilen partililer yerine TBMM içinden veya dışarıdan bağımsızlar atanıyor. Dolayısıyla hükümette yer almayacağını bildiren MHP’nin kontenjanı için dışarıdan isimlerin görevlendirilmeleri söz konusu olabilecek.
Yenileme kararının Resmi Gazete’de ilanından itibaren 5 gün içinde kurulan Geçici Bakanlar Kurulu için güvenoyuna başvurulmuyor.
Geçici Bakanlar Kurulu, seçim süresince ve yeni Meclis toplanıncaya kadar görev yapıyor.