ABD Başkanı Donald Trump’ın “Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıması” kararını açıklamasının ardından dünyadan tepkiler büyüyor.
Beyaz Saray önünde toplanan Amerikalı Müslüman kanaat önderleri ve diğer dinlerin temsilcileri, ABD Başkanı Trump’ın Kudüs’ü “İsrail’in başkenti” olarak tanıması kararına sert tepki gösterdi.
“Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıması” kararına sert tepki gösteren Amerikalı Müslümanlar ve diğer dinlerin temsilcileri, kararın hem ABD ile İslam dünyası hem de Ortadoğu’daki bölgesel ilişkileri negatif etkileyeceği uyarısında bulundu.
Beyaz Saray önünde toplanan Amerikalı Müslüman kanaat önderleri, Trump’ın Kudüs kararına tepki gösterdi.
Başta Amerikan İslam İlişkileri Konseyi (CAIR), ABD Müslüman Organizasyonları Konseyi (USCMO) ve Filistin İçin Amerikalı Müslümanlar Örgütü olmak üzere ülkede etkin çok sayıda sivil toplum örgütünü bir araya getiren ortak basın açıklamasında liderler, Trump’ın kararının yanlış olduğu vurgusunu yaptı.
“Ortadoğu’nun istikrarını tehdit etmektedir”
Filistin İçin Amerikalı Müslümanlar Örgütü Direktörü Osama Abu Irshaid, “Bu karar, tüm Ortadoğu’nun istikrarını tehdit etmektedir. Başkan Trump açıklamasında hem iki devletli çözüme referans verip hem de iki taraf arasındaki anlaşmayı ertelemektedir. Trump realiteden bahsediyor ancak şu anda Kudüs zaten İsrail’in işgali altındadır.” dedi.
CAIR Başkanı Nihad Awad ise “Bugün ABD için Ortadoğu için ve Filistin halkı için üzücü bir gündür. Trump bugün, bu kararının Ortadoğu barışına nasıl katkı sağlayacağına ilişki tek kelime etmemiştir.” değerlendirmesini yaptı.
“Trump ateşe benzine dökmektedir”
Ulusal Kiliseler Konseyi temsilcisi Steven Martin ise halihazırda Batı Kudüs’ün İsrail tarafından “defakto” başkent gibi kullanıldığını ancak Doğu Kudüs’ün de kurulacak Filistin devletinin başkenti olması gerektiğini belirterek, “Tüm kenti İsrail’in başkenti olarak tanıyan tek taraflı bu kararla Trump, bölgedeki ateşe benzin dökmektedir.” ifadesini kullandı.
“Bu adımın amacı dikkat dağıtmaktır”
ABD’deki Yahudi toplumunun temsilcilerinden “Hemen Barış İçin Amerikalılar” adlı Yahudi grubun temsilcisi Haham Alana Suskin de söz alarak, “Bu adımın, kimseye faydası olmayacak bir adım olduğu bellidir. Bu ne İsraillilerin ne de Filistinlilerin hayrına yapılmış bir şeydir; bu adımın amacı dikkat dağıtmaktır. Bu dini değil siyasi bir çatışmadır ve bu yolla çözülmesi mümkün değildir.” diye konuştu.
Sisi ve Abbas telefonda görüştü
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi’nin, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’a, ABD’nin Kudüs’ü “İsrail’in başkenti” olarak tanıması kararını reddettiğini söylediği bildirildi.
Bu arada, Mısır’da siyasi partiler ve hareketler, hükümetten, ABD Başkanı Donald Trump’ın Kudüs’ü “İsrail’in başkenti” olarak tanıyan kararını protesto için Washington yönetimi ile ilişkilerini kesmesini istedi.
İsveç’ten “Derin endişe duyuyoruz” açıklaması
İsveç Dışişleri Bakanı Margot Wallström, İsveç hükümetinin, ABD’nin Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanımasından derin endişe duyduğunu bildirdi.
Endonezya Dışişleri Bakanı Marsudi
Endonezya Dışişleri Bakanı Retno Marsudi de ABD’nin Kudüs’ü “İsrail’in başkenti” olarak tanımasının sadece Ortadoğu’yu değil, diğer bölgeleri de istikrarsızlığa sürükleyeceğini belirtti.
Endonezya Ulema Meclisi de Trump’ın, Kudüs’le ilgili kararıyla Müslümanların duygularına empati duymadığını kanıtladığını bildirdi.
Ürdün
Ürdün Hükümet Sözcüsü Muhammed el-Mumeni, yaptığı yazılı açıklamada, ABD’nin bu adımla uluslararası meşru kararları ihlal ettiğini belirterek, “Uluslararası meşruiyet, Kudüs’ün statüsüne müzakere ve anlaşma ile karar verileceğini vurguluyor.” ifadesini kullandı.
Kudüs’e yeni bir statü oluşturma amacıyla dayatılmak istenen tüm yanlı uygulamaların, boş ve geçersiz olduğuna dikkati çeken Mumeni, Ürdün’ün gerginliği artıran bu kararı reddettiğini aktardı.
Mumeni, kararın ayrıca Müslümanların ve Hristiyanların öfkesini çektiğini kaydetti.
Bahreyn
Bahreyn Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, ABD’nin Kudüs’ü “İsrail’in başkenti” olarak tanıma kararının Ortadoğu barış sürecini tehdit ettiği vurgulandı.
Kararın Ortadoğu’da barış için nihai çözüme götürecek her türlü müzakere ve girişimleri sekteye uğrattığına değinilerek, ABD’nin söz konusu adımının Kudüs’ün işgal altında olduğu ve işgalin sona ermesi yönündeki uluslararası kararları açıkça ihlal olduğu ifade edildi.
Cezayir
Cezayir Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada ise ABD Başkanı Donald Trump’ın Kudüs kararı kınanarak, bu adımın tehlikeli olduğu uyarısında bulunuldu.
Açıklamada, ABD’nin Birleşmiş Milletler (BM) ve uluslararası meşruiyete açıkça aykırı bir karar aldığı, uzun süredir duran barış sürecinin yeniden canlanması ihtimallerini de ortadan kaldırdığı belirtildi.
Kararın bölgede barış ve istikrarı tehdit ettiğine işaret edilen açıklamada, İslam dünyası ve uluslararası topluma Filistin halkının ulusal haklarını ve Kudüs’ün statüsünü korumak için harekete geçme çağrısında bulunuldu.
Tunus
Tunus’ta Nahda Hareketinden yapılan yazılı açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump’ın Kudüs kararının, uluslararası kararları ihlal olduğu vurgulandı.
Açıklamada, başta Müslümanlar ve Araplar olmak üzere dünyadaki tüm özgür düşünceli insanların duygularına karşı duran kabul edilemez bu kararın tehlikeli olduğu yorumu yapıldı.
ABD yönetiminin karardan vazgeçmeye çağrıldığı açıklamada, yarın başkent Tunus’taki Muhammed Ali Meydanı’nda toplanarak Filistin’e destek gösterisi düzenleme çağrısına yer verildi.
Kuveyt
Kuveyt resmi ajansı KUNA’da yer alan ve Dışişleri Bakanlığından bir yetkiliye dayandırılan haberde, ABD’nin kararına tepki gösterildi.
Kararın tehlikeli yansımalarına karşı uyarıda bulunulan haberde, Trump’tan bundan vazgeçmesi istendi.
Haberde, “Bu yanlı karar, Kudüs’ün statüsü konusundaki uluslararası kanunları açıkça ihlal ediyor. Ayrıca BM’nin bu yöndeki kararlarına aykırı.” değerlendirmesi aktarıldı.
Suudi Arabistan
Suudi Arabistan, ABD’nin Kudüs’ü “İsrail’in başkenti” olarak tanıma kararını şiddetle kınadı.
Suudi Arabistan Kraliyet Divanından yapılan yazılı açıklamada, “Suudi Arabistan hükümeti, ABD Başkan Donald Trump’ın Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıma kararı ile İsrail’deki büyükelçiliğini Kudüs’e taşıma açıklamasını esefle takip etti.” ifadelerine yer verildi.
Açıklamada, gerekçesiz ve sorumsuzca atılan bu adımın tehlikeli sonuçları karşısında hükümetin uyarılarda bulunduğu hatırlatıldı.
Ayrıca açıklamada, “Suudi Arabistan, ABD yönetiminin bu adımı atmasını şiddetle kınıyor. Bu, Filistin halkının uluslararası ilgili kararlar uyarınca Kudüs üzerindeki tarihi sabit haklarına karşı büyük bir yanlılık teşkil ediyor.” değerlendirmesi paylaşıldı.