Samsun Halk Sağlığı Müdürü Mustafa Kasapoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, soba zehirlenmelerinin odun, kömür gibi ısınma aracı olarak kullanılan maddelerin yanması ile ortaya çıkan karbonmonoksit gazından kaynaklandığını belirtti.
Bu gazın, solunduğunda oksijenin dokulara taşınmasını engellediğini anlatan Kasapoğlu, bunun sonucunda dokulara yeterli oksijenin taşınmadığını ve kişinin hayatını kaybettiğini dile getirdi.
“Tatsız, renksiz, kokusuz olması ve tahriş etme özelliğinin olmaması nedeniyle fark edilmediği için ‘sessiz katil’ olarak bilinmektedir” ifadesini kullanan Kasapoğlu, şunları kaydetti:
“Karbonmonoksit zehirlenmesinde ilk belirtiler baş ağrısı, yorgunluk hissi, mide bulantısı gibi semptomlardır. Genellikle bu semptomların ağırlığı karbonmonoksit düzeyi ve maruz kalınan süre ile ilişkilidir. Ciddi zehirlenmelerde baş dönmesi, kusma, bilinç kaybı ve ölüm görülür. Eğer karbonmonoksit zehirlenmesi geçirdiğinizi düşünüyorsanız hemen camları açın ve ortamın havalanmasını sağlayın. Hızla ortamdan uzaklaşın ve açık havaya çıkın. 112 Acil Servisi arayın.”
“Borular yatak odası, banyo ve tuvaletten geçmemeli”
Kasapoğlu, karbonmonoksit zehirlenmesinden korunmak için kullanılan her türlü ısıtma cihazının kalite belgesine sahip olup olmadığına dikkat edilmesi, kullanılan yakıtın da standartlara uygunluğunun kontrol edilmesi ve izin belgesi bulunmayan satıcılardan kömür alınmaması gerektiğini anlattı.
Soba yakılırken aşırı doldurulmamasının zehirlenmenin önüne geçebileceğinin altını çizen Kasapoğlu, şöyle devam etti:
“Sönmekte olan sobaya asla tekrar tutuşması için güç yakıtları konulmamalıdır. Soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalı, soba alttan yakılmamalıdır. Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı olmalı, düzenli olarak yetkili kişilere temizletilmelidir. Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından 1 metre daha yüksekte olması sağlanmalı, baca şapkası mutlaka takılmalıdır. Konutlarda gaz kaçaklarına karşı uygun yerde dedektör bulundurulmalıdır. Kombi ve şofbenlerin baca bağlantıları, mutlaka projesine uygun şekilde ve yetkili kişilere yaptırılmalıdır. Borular yatak odalarından, merdiven sahanlığından, bina girişlerinden, havalandırma boşluklarından, çatı arasından, banyo ve tuvaletten geçirilmemelidir.”
Sobanın bulunduğu yerin sürekli havalandırılmasının önemine işaret eden Kasapoğlu, özellikle lodosun etkili olduğu günlerde uyumadan önce sobanın mutlaka söndürülmesi gerektiğini vurguladı.
“Doğru yakılan soba ısıtır, yanlış yakılan soba öldürür” diyen Kasapoğlu, Türkiye’de, soba, şofben ve bacaların yanlış kullanım ve ihmali yüzünden zehirlenmelerin kış aylarında tehlikeli boyutlara ulaştığını sözlerine ekledi.