Şam’ın başlatacağı bir operasyonda hedef olabilecek sivillerin tek kaçış noktası ise Türkiye. Çatışma durumunda kentte yaşayan 4 milyona yakın Suriyeli’nin, Hatay sınırına dayanması kaçınılmaz gözüküyor.
Yedi yıl önce ateş alan kıvılcımla bir iç savaşa sürüklenen Suriye’de, olayların başlangıç yeri olarak kabul edilen İdlib’e yönelik hükümet güçleri tarafından her an operasyon düzenlenebilir.
Suriye’nin kuzeybatısında yer alan Hatay’ın karşısındaki İdlib kentine yönelik, operasyonunun engellenmesi için diplomasi trafiği devam ederken, sahadaki hareketlilik de her geçen gün artıyor. Silahlı grupların son kalesi olan İdlib’in çevresine hendekler kazılıyor.
HAREKAT İÇİN “SON RÖTUŞ”
Suriye ordusunun Türkiye sınırındaki İdlib’e her an operasyon başlatması beklenirken, Şam yönetimine yakın bir kaynak nasıl bir müdahale planladıklarını anlattı. Reuters’a konuşan yetkili, silahlı isyancıların elindeki son bölge olan İdlib’e aşamalı olarak müdahale edeceklerini söyledi.
Kaynak, ilk aşamada İdlib kent merkezine girilmeyeceğini, vilayetin güney ve batısında silahlı muhaliflerin elinde bulunan mevzilerin hedef alınacağını söyledi. Buna göre ilk aşama, İdlib’in batısındaki Cisr el Şuğur ve el Gab ovasının yanı sıra güneydeki Latamenah, Han Şeyhun ve Maarat el Numan’ı kapsayacak.
Bu bölgelerin Suriye ordusuna geçmesi, Halep’ten Hama ile Lazkiye’ye giden ve savaş öncesinde ülkenin en önemli iki otobanı olan yolların da yeniden Suriye yönetiminin kontrolüne girmesi anlamına geliyor.
DİPLOMASİ TRAFİĞİ
Ağır sonuçları olabilecek operasyonun yapılmaması için Astana süreci ile İdlib’de garantör ülke olarak yer alan Türkiye, Rusya ve İran operasyon seçeneği dışındaki çözüm yolları için diplomasi trafiği yürütüyor.
Bu kapsamda Rusya ile görüşmeler yürüten Ankara, Çarşamba günü de İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif’i ağırladı. Ankara’ya daha önceden açıklanmamış bir ziyaret gerçekleştiren Zarif, burada mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu ile bir araya geldi.
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar da Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu bir telefon görüşmesi yaparak bölgesel güvenlik, Suriye’deki durum ve ikili işbirliği konularında görüş alışverişinde bulundu.
TEK KAÇIŞ NOKTASI TÜRKİYE.
En kötü senaryoda rejimin başlatacağı bir operasyonda hedef olabilecek sivillerin tek kaçış noktası ise Türkiye. Çatışma durumunda kentte yaşayan 4 milyona yakın Suriyeli’nin, Hatay sınırına dayanması kaçınılmaz gözüküyor. Türkiye bu nedenle rejimin İdlib’e yönelik operasyona karşı çıkıyor.
TSK hem İdlib’deki gözlem noktalarında, hem de sınır hattında teyakkuz durumuna geçerken, diğer resmi kurumlar da oluşabilecek göç dalgasına karşı çalışma yürütüyor. Olası operasyonla sınır hattına yönelebilecek sivillerin ilk etapta Türkiye sınırına yakın noktada Suriye tarafındaki Atme kampı ve civarında tutulması hedefleniyor.
Bu arada BM Genel Sekreteri de Guterres olası İdlib operasyonunun ‘insani felakete’ neden olacağını kaydetti.
BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura Rusya, İran ve Türkiye’yi olası bir askeri operasyonu konusunda uyararak, ‘operasyonun bölgede taraflar arasında kimyasal savaşa yol açabileceği’ ikazında bulundu.
TSK’DAN TAKVİYE
Astana mutabakatı kapsamında varılan anlaşmayla Türkiye, 12, Rusya 10 ve İran 7 gözlem noktası inşa etti. Afrin’in güneyi, Halep’in batısı, Hama’nın kuzeyi ve Lazkiye’nin güneyindeki 12 noktada TSK tarafından kurulan gözlem noktalarına, yaşanan son gelişmelerin ardından takviyeler yapıldı.
Hatay’ın Reyhanlı ilçesinden sınırı geçen zırhlı araç ve personeller, sevk edildikleri alarm durumuna geçilen gözlem noktalarında görev yapmaya başladı.
Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) Suriye’nin Afrin bölgesinde yürüttüğü Zeytin Dalı Harekatı kapsamında Hatay’da konuşlu komando birliği dün sabah saatlerinde Suriye sınırındaki birliklere hareket etti. Komando birliğini taşıyan zırhlı araçların, İdlib sınırındaki hudut karakollarına sevk edildiği öğrenildi.