ABD’nin Venezuela’da uluslararası gözlemcilerin denetiminde başkanlık seçimi yapılması çağrısı yapan tasarısı Rusya ve Çin tarafından Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) veto edildi. Rusya’nın Venezuela’nın siyasi bağımsızlığına yönelik güç kullanımına ve iç işlerine müdahaleye karşı çıkan tasarısı ise yeterli desteği alamadığı için kabul edilmedi.
ABD ve Rusya BM Güvenlik Konseyine ayrı ayrı iki rakip karar tasarısı sundu.
Rusya ve Çin, ABD tarafından hazırlanan, barışçıl bir siyasi sürecin başlaması için uluslararası gözlemcilerin denetiminde özgür, adil ve güvenilir başkanlık seçimi yapılması ve uluslararası insani yardım çağrısı yapan karar tasarısını veto etti.
ABD’nin tasarısına konseyin geçici ülkelerinden Güney Afrika da karşı çıktı. Tasarıya 9 ülke destek verdi, Ekvator Ginesi, Endonezya ve Fildişi Sahili ise çekimser kaldı.
ABD’nin hazırladığı karar tasarında, 20 Mayıs 2018’de yapılan başkanlık seçimlerinin adil ve özgür olmadığından derin endişe duyulduğu belirtilerek, barışçıl bir siyasi sürecin başlaması için uluslararası gözlemcilerin denetiminde özgür, adil ve güvenilir başkanlık seçimi yapılması çağrısı yapılıyordu. Tasarıda, Venezuela Ulusal Meclis ve muhalefet partisi üyelerinin güvenliğinin sağlanması gerektiği de belirtiliyordu.
ABD’nin Venezuela Özel Temsilcisi Elliott Abrams dün BM Güvenlik Konseyi’nde yaptığı konuşmada, kendini “geçici devlet başkanı” ilan eden Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido’nun güvenliğinden endişe duyduğunu söylemişti.
Karar tasarısında ayrıca, ülkedeki insani durumun daha kötüye gitmemesi için uluslararası insani yardımların ulaştırılmasının sağlanması gerektiği çağrısı yapılıyordu.
Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia, ABD’nin Venezuela tasarısına ilişkin ”ABD’nin amacı rejim değişikliği, insani yardım konusundaki endişesi ise sis perdesi. Tasarıya destek vererek bu absürd tiyatroya suç ortağı olacağınızı anlamıyor musunuz.” değerlendirmesinde bulundu.
ABD’nin Venezuela Özel Temsilcisi Abrams ise, ”Bu tasarıya karşı çıkan bazı konsey üyeleri Maduro ve yandaşlarının suçlarını korumaya devam ediyor. ” dedi.
Rusya’nın Venezuela tasarısı kabul edilmedi
Rusya’nın Venezuela’nın siyasi bağımsızlığına yönelik güç kullanımına ve iç işlerine müdahaleye karşı çıkan tasarısı ise 9 üye ülkenin desteğini alamadığı için kabul edilmedi. Rusya’nın tasarsına 4 ülke destek verirken 7 ülke karşı çıktı, 4 ülke ise çekimser oy kullandı.
BM Güvenlik Konseyi’nde bir tasarının kabulü için 15 üyeden en az 9’unun olumlu oy kullanması ve beş daimi üye Rusya, Çin, ABD, Fransa ve İngiltere’nin veto yetkisini kullanmaması gerekiyor.
Rusya’nın tasarısında Venezuela’nın toprak bütünlüğü ve siyasi bağımsızlığına karşı güç kullanımı tehdidinden ve iç işlerine müdahale girişiminden endişe duyulduğu belirtiliyordu.
Tasarıda ayrıca, ülkedeki krize siyasi çözüm bulunması konusunda bütün girişimlerin desteklenmesi, uluslararası destek girişimlerinin başlatılması, organizasyonu, koordinasyonu ve uygulanmasında ise Venezuela hükümetinin ilk muhatap olarak görülmesi çağrısı yapılıyordu.
Venezuela krizi
Venezuela’da, çoğunluğu muhalefetin elindeki Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido, muhaliflerin mitinginde kendini “geçici devlet başkanı” ilan etmiş ve başta ABD olmak üzere Avustralya, Kanada, Kolombiya, Peru, Ekvador, Paraguay, Brezilya, Şili, Panama, Arjantin, Kosta Rika ve Guatemala gibi ülkeler tarafından tanınmıştı.
Avrupa Birliği (AB) ülkelerinden Almanya, İngiltere, Fransa, İspanya, Avusturya, Hollanda, İsveç, Letonya, Danimarka, Çekya ve Portekiz’den sonra, Avrupa Parlamentosu (AP) aynı yönde adım atmıştı.
Meksika, Türkiye, Rusya, İran, Küba, Çin ve Bolivya ise Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro hükümetine desteklerini yinelemiş, Maduro da gelişmeler üzerine ABD ile diplomatik ve politik ilişkileri kestiğini ancak ticari ilişkinin süreceğini duyurmuştu.
ABD Başkanı Donald Trump, Venezuela’ya asker göndermeyi “seçeneklerden biri” olarak gördüğünü söylemişti.