ABD Başkanı Barack Obama, İsrail-Filistin ilişkilerinin gelecek yıllarda nasıl idare edileceğini yeniden gözden geçirmek zorunda olduğunu belirterek, “Konu, liderler (kendisi ile Netanyahu) arasındaki ilişkiyle alakalı bir durum değil. Konu (politikalarımızdaki) çok açık ve önemli farklılıklarla ilgili. Bu, bölge ve iki ülke için de büyük sonuçları olacak gerçek ciddi politika farklılıklarının nasıl gidereceğimizi çözmekle ilgili” dedi.
Obama’ya, Afganistan Devlet Başkanı Eşref Gani ile Beyaz Saray’da düzenlediği ortak basın toplantısında, İsrail’in, İran’la yürütülen nükleer müzakerelerle ilgili casusluk yaparak elde ettiği bilgileri olası bir anlaşmayı engellemek için kullandığına yönelik haberler soruldu.
İstihbarat konularında yorum yapmadığını belirten Obama, ancak İran’ın nükleer silah elde etmemesini sağlayacak bir anlaşma kapsamında, sadece Kongre’yi değil İsrail ve dünya ile bölgedeki diğer partnerlerini sürece dair bilgilendirdiklerini ifade etti.
Obama, eğer İran ile bir anlaşma ortaya çıkarsa bunun Amerika’nın, İsrail’in ve bölgenin güvenliği için iyi bir anlaşma olacağını, bu kriteri karşılamıyorsa da anlaşma imzalamayacaklarını bildirdi.
“Söylediklerini kasetti”
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ülkesindeki seçimlerden önce “Filistin devleti olmayacağına” yönelik ifadelerini hatırlatan Obama, “Sözlerine inanıyorum, söylediklerini kasetti” diye konuştu.
Obama, Netanyahu’nun seçimden sonraki ifadelerine de değinerek, hiç kimsenin bir barış anlaşmasında bir gecede Filistin devleti ortaya çıkacağını tahayyül etmediğini ama buradaki meselenin, Filistinlilere günün sonunda, tanınmış ve güvenli bir Yahudi İsrail devletiyle yan yana kendi devletlerinin mümkün olabileceğinin umudunu verecek bir sürecin ve çerçevenin oluşturulması olduğunu dile getirdi.
Obama, “Başbakan Netanyahu’nun açıklamalarından sonra bunun nasıl olacağını tasavvur etmek zor” diye konuştu.
“Bu kişisel mesele değil”
ABD’nin İsrail politikasını yeniden değerlendirmesinin, İsrail’in bölgedeki güvenliği, askeri donanımı ve istihbarat işbirliğiyle ilgili olmadığına da dikkati çeken Obama, bunların aynı şekilde devam edeceğini bildirdi.
“Ancak, açıkçası önümüzdeki yıllarda İsrail-Filistin ilişkilerinin nasıl idare edileceğini yeniden gözden geçirmek zorundayım” diyen Obama, şunları söyledi:
“Şu ana kadar hem Cumhuriyetçi hem Demokrat yönetimlerin önermesi, barış ve güvenlik içinde yan yana yaşayan iki devlet ihtimali, zor ve zorlu olduğu kadar, daha fazla aşırı unsurları azaltabilir, halkları sağduyuyla merkeze getirebilir ve bu can sıkıcı ve İsrail’e de tamamen tehdit oluşturan durumu çözebiliriz şeklindeydi. (Şimdi) Bu ihtimal çok az görünüyor.”