Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, Suriye’de siyasi çözüm için Viyana’da masaya oturacak ülkelerden uzlaşma için esneklik göstermelerini istedi.
Mogherini, Viyana’da İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif ile görüşmesinin ardından yaptığı açıklamada, tüm aktörlerin ilk kez aynı masaya oturacak olmalarının önemli olduğunu vurgulayarak, “BM Genel Sekreteri’nin de söylediği gibi esneklik göstermemiz gerekiyor ve bu siyasi zemini geliştirmemiz gerekiyor” dedi.
AB’nin son haftalarda ABD ve Rusya ile koordinasyon içinde tüm tarafları bir araya getirmek için büyük çaba gösterdiğini belirten Mogherini, “İlgili tüm bölgesel ve uluslararası aktörlerin Viyana’da aynı masa etrafında bir araya gelecek olmalarını, Suriye’deki krize çözüm için siyasi süreci başlatmaya dönük ortak bir zemin aramaya çalışacak olmalarının çok önemli olduğuna inanıyorum” şeklinde konuştu.
Mogherini sözlerini şöyle sürdürdü:
“Suriye’de siyasi bir değişimi sağlayabilecek sürecin başlamasına dönük olarak son günlerde ve haftalarda ABD ve Rusya ile koordinasyon içinde yaptığımız çalışmaların gerekli siyasi zemini sağlayıp sağlamayacağını göreceğiz. Görüşmelerin amacı bu. Bugün yaptığımız ikili temaslarla da yarına (cuma) hazırlık yaptık”
Suriye krizinde ilgili tüm aktörlerin Viyana’da bir araya gelmeyi kabul ederek önemli bir uzlaşma adımı attıklarını ifade eden Mogherini sözlerini şöyle tamamladı:
“Bu tek başına bile önemli bir başlangıç noktası. Bir hafta önce bunu öngörmek bile çok zordu. Herkesi bunu çok yerinde bir adım olarak kabul etmeye davet ediyorum. Bunu korumamız gerekiyor. BM Genel Sekreteri’nin de söylediği gibi esneklik göstermemiz gerekiyor ve bu siyasi zemini geliştirmemiz gerekiyor. Sonuç almamız gerekli. Süreçte her şey yolunda giderse bunu geliştirebilir, yeni toplantılarla süreci geliştirebiliriz. Bu formatta bir araya geliyor olmamız bile tek başına çok önemli bir gelişme.”
ABD ve Rusya’nın girişimleriyle cuma günü Viyana’da yapılacak uluslararası Suriye görüşmelerinde, Esed rejimine karşı olan ülkeler ile rejime askeri ve siyasi destek sağlayan Rusya ve İran’ın ilk kez bir masa etrafında buluşması bekleniyor.
17 ülke davet edildi
Toplantıya ABD, Rusya, Türkiye ve Suudi Arabistan’ın yanı sıra, İran, Çin, Irak, Lübnan, Mısır, Ürdün, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Umman, İngiltere, Fransa, Almanya ve İtalya dışişleri bakanları davet edildi.
Görüşmelere AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ile Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura da katılacak.
Rusya’nın yaptığı davete olumlu yanıt veren İran’ın toplantılarda Dışişleri Bakanı Zarif başkanlığında bir heyetle temsil edilmesi bekleniyor.
Suudi Arabistan karşı çıkıyordu
Suudi Arabistan, Suriye’nin içişlerine karışmak ve teröre destek vermekle suçladığı İran’ın görüşmelere davet edilmesine bugüne kadar karşı çıkıyordu ancak ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin bu hafta Riyad’a yaptığı ziyaret ve ABD Başkanı Barack Obama’nın Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz Al Suud ile salı günü yaptığı telefon görüşmesinin ardından Suudi Arabistan tavrını yumuşattı.
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Adil el-Cubeyr çarşamba günü yaptığı açıklamada, İran’ın Viyana’ya davet edilmesi için, “Bu, siyasi çözüme ulaşma konusunda Rusya’nın ve İran’ın ne kadar ciddi olduklarını test etme imkanı sağlayacak” değerlendirmesini yapmıştı.
El-Cubeyr, “Eğer ciddilerse bunu öğrenmiş olacağız, eğer değillerse bunu da görmüş olacağız ve onlarla vakit kaybetmeye son vereceğiz” demişti.
ABD, Rusya, Türkiye ve Suudi Arabistan dışişleri bakanları, Suriye konusunda 23 Ekim’de Viyana’da dörtlü görüşme gerçekleştirmiş, siyasi çözüm amaçlı görüşmelerin daha geniş katılımla sürdürülmesi kararlaştırılmıştı.