Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, AK Parti Genel Merkezi önünde gazetecilerin gündeme ilişkin sorularını yanıtladı.
Soçi Kongresi’ne ilişkin değerlendirmesi sorulan Çavuşoğlu, Rusya ile iş birliği içinde çalışarak Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura’nın Soçi’ye gitmesini sağladıklarını, dolayısıyla BM gözetiminde bir zirve gerçekleştirildiğini belirtti.
Muhalefetin rejimin logo ve görsellerinin kullanılması nedeniyle zirveye katılmadığını, yetkilerini Türkiye’ye devrettiğini, garantör ülke olarak muhalefeti de temsil ettiklerini anımsatan Çavuşoğlu, ufak tefek krizleri istişare ederek aştıklarını, formüller bulduklarını, diplomasiyi işlettiklerini söyledi.
Kongrenin sonuç bildirgesinin çok önemli olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, sözlerine şöyle devam etti:
“Sonuç bildirgesine Türkiye olarak istediklerimizi koyduk. Zaten beraber hazırladık. Dolayısıyla burada bir sorun yok. BM Güvenlik Konseyi’nin 2254 numaralı kararına atıfta bulunması, Cenevre sürecine atıfta bulunması önemli. Biz her zaman şunu söylüyorduk; Astana ve Soçi’nin Cenevre’ye entegre edilmesi gerekiyor. Burada alınan kararla Soçi de Cenevre’ye entegre edilmiştir. Anayasa Komisyonu için 150 isim belirledik. Üç garantör ülke 50’şer isim verdi. Biz de muhalefet adına isimleri verdik. Mistura, bu 150 kişi içinden anayasa komisyonu oluşturacak. Anayasa komisyonu Cenevre’de toplanacak. Bundan sonraki toplantılar da Cenevre’de olacak. Cenevre’yi tekrar canlandırmamız gerekiyor ve özellikle de Cenevre’de rejimin anayasa, seçim, geçiş yönetimi gibi konularda gerçek anlamda müzakerelere başlaması gerekiyor.”
Çavuşoğlu, muhalefetin bugüne kadar bu konularda vizyonunu ortaya koyduğunu, olgun bir oluşum olduğunu tüm dünyaya gösterdiğini, Suriye’nin geleceğiyle ilgili düşüncelerini açık bir şekilde paylaştığını dile getirdi.
Rejimin bugüne kadar bu konuları tartışmaya ve müzakere etmeye hiç yanaşmadığını anlatan Çavuşoğlu, “Soçi Zirvesi başlangıçta bazı sorunlar ya da aksaklıklar olsa da her anlamda başarılı bir zirve oldu.” diye konuştu.
Çavuşoğlu, “Reyhanlı saldırısının ana şüphelilerinden terörist Mihraç Ural da Soçi Zirvesi’de davetli olarak yer aldı. Buna ilişkin Rusya’dan izahat istenmişti. O izahat geldi mi?” sorusu üzerine, şunları kaydetti:
“Bu teröristin oraya katılmasıyla ilgili biz tabi hemen tepkimizi koyduk. Rusya’dan izahat istedik. Bu terörist, kırmızı bülten ile de aranan bir teröristtir. Dün Sayın Cumhurbaşkanımız da Sayın Putin ile yaptığı telefon görüşmesinde bundan duyduğumuz rahatsızlığı açık ve net bir şekilde iletti. Esasen Rusya’nın bize verdiği listede bu teröristin ismi yoktu. Olsaydı zaten itiraz ederdik. Öyle görünüyor ki sahte belgelerle, Sayın Putin de buna vurgu yaptı, kendileri de bizzat ilgilenecekler. Ülkeye girmiş ve orada değişik yerlerde fotoğraf çektirerek, adeta şov yapmaya kalkmıştır. Bundan biz rahatsız olduk. Bir teröristin bizimle iş birliği yapan bir ülkede bu şekilde kolayca gelip gösteri yapmasının mümkün olmaması gerekiyor. Ama şimdi Rusya, bizzat Putin de ilgileniyor. Bu konuda Rusya çalışmaları yapıp bize dönecektir.”
Macron’un Afrin açıklamaları
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’ın “Afrin operasyonu işgale dönüşmemeli” şeklinde ifadesi ve Fransa’da Ermeni iddialarının yeniden gündeme getirilmesine dair değerlendirmelerinin sorulması üzerine Çavuşoğlu, “Fransa, Avusturya, odur, budur… Ermeni konuları gündeme getirse ne olur, getirmese ne olur. Fransa’da hukuktan bahsediyorlar, Fransa Anayasa Mahkemesinin çok açık, net kararları var. İki defa kararı var. Eğer Fransa hukuka inanıyorsa bunları gündeme getirmemesi gerekiyor.” değerlendirmesinde bulundu
Soykırım tabirinin jenerik ve siyasi değil, hukuki bir tabir olduğunu dile getiren Çavuşoğlu, “Fransa Anayasa Mahkemesi de bu konuda kararını vermiştir, bu bir. İnsan Hakları Mahkemesinin de geçen sene Doğu Perinçek kararı, İsviçre’ye karşı Doğu Perinçek kararı da açık, net bir şekilde vardır ve iç hukukun da üstündedir. Bunların tekrar gündeme getirilmesi iç siyasete yönelik bir popülizmdir. Maalesef bu popülizmi Avrupa’da görüyoruz.” diye konuştu.
“Fransa’nın yaptıkları ortada”
“Afrin operasyonuyla ilgili Fransa ya da başka hiçbir ülke bize ders veremez.” ifadesini kullanan Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
“Bu operasyonun amacının ne olduğunu çok iyi biliyorlar, kendilerine de net bir şekilde anlattık, bilgi de verdik. Dışışleri Bakanıyla da görüştük, Cumhurbaşkanımız zaten Macron ile görüşüyor. Maalesef bu Avrupalıların şöyle bir ikiyüzlülüğü var; bunu genel söylüyorum. Yüzümüze karşı konuştukları zaman ‘haklısınız tabii, meşru müdafaa hakkınız, güvenliğiniz önemli…’ Sonra arkadan böyle değişik konuşmalar yapıyorlar. Biz Fransa değiliz, gidip Cezayir’i işgal eden, Biz Fransa değiliz, Mağrip ülkelerini veya Afrika’daki Fransa’nın yaptıkları ortada. Bunların hepsini biliyoruz. Yani Fransa gibi ülkeler bize bu konularda, yani uluslararası hukuka uygun bir şekilde yaptığımız bir operasyonda bize ders vermemesi gerekiyor. Hatırlatmada bulunmalarını bile hakaret sayarız. Çünkü biz meşru müdafaa hakkımızı kullanıyoruz. Birleşmiş Milletler’in ilgili şartına ve Güvenlik Konseyi kararlarına uygundur ve tüm dünya da bunu kabul etmiştir. Dolayısıyla bu bir işgal değildir.”
“İkiyüzlülük yapmasınlar”
Suriye topraklarının sınır bütünlüğünü ve toprak bütünlüğünü kendilerinin herkesten daha fazla ve güçlü bir şekilde desteklediklerini vurgulayan Çavuşoğlu, “Bu operasyonun amacı da oradaki Arap, Türkmen, Kürt yani Suriyeli kardeşlerimize yönelik değildir, Suriye’nin topraklarını teröristlerden temizlemeye yöneliktir. Aynı şekilde bize yönelik bir tehdidi yok etmeye yöneliktir. Bir taraftan ‘haklısınız’ deyip de diğer taraftan değişik yöntemlerle bazen sivilleri hatırlatarak, bazen ‘işgale dönüşmesin’ diyerekten Türkiye’ye uyarıda bulunmasınlar, ikiyüzlülük yapmasınlar.” ifadelerini kullandı
Çavuşoğlu, ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson ile yaptığı görüşmenin hatırlatılması üzerine de mevkidaşı ile Soçi, Afrin ve Münbiç’i konuştuklarını söyledi.