Bilimin bu konuda bir açıklaması var. Evvela şunu belirtmek gerekir ki köpekler sadece ezan sesine tepki vermiyor. Yakınlarından fazlaca sesli geçen bir ambulansın veya itfaiye aracının sirenine de tepki veriyorlar. Fakat biz en sık ezan sesine verdikleri tepkiye şahit olduğumuz için, köpeklerin sadece ezan okunurken uluduklarını zannediyoruz.
En basit açıklama olarak çoğu insan, köpeklerin çok akıllı hayvanlar oldukları için ezanın ardındaki çağrının farkına vararak buna cevap verdiklerini söylüyorlar. Ambulans sirenleri için de köpeklerin bu sesleri duyduklarında bir facia olduğunu anladıklarını ve havlayıp uluyarak üzüntülerini belirttiklerini söyleyenler var.Peki köpeklerin uluyup havlamasının ardındaki bilimsel sebepler neler? Aslında bir değil, birkaç sebepten ötürü köpeklerin bu tepkiyi gösterdikleri belirtiliyor.
Köpeklerin duyu hassasiyetleri insanınkinden daha uç sınırlara erişebiliyor. Yani köpekler bizim duyamadığımız tiz sesleri de duyabiliyorlar. Bu sebeple uzmanlar köpeklerin aşırı gürültülü seslerde kulaklarından rahatsız olduklarını ve buna tepki olarak havlayıp uluduklarını söylüyorlar. Bu aşırı gürültülü sesler de genellikle hoparlörler aracılığıyla güçlendirilmiş birtakım sesler, ambulans ve itfaiye gibi araçların sirenleri vb. seslerdir.
2. sebep ise klasik koşullanma. Pavlov’un köpeğini hepimiz duymuşuzdur. Pavlov köpeğine önce zil sesi çalıyor ve sonra et veriyordu. Bir süre sonra köpeğin zil sesini duyduğunda daha et verilmeden salya akıttığı gözlemlendi. Pavlov’un köpeği zil sesinden sonra daima etin sahibi olacağını zannedip kendini koşullamıştı. Sokak köpekleri de aynı bu deneydeki gibi gürültülü sesleri duyar duymaz kulaklarının rahatsız olacağını zannediyor olabilirler.
Yani köpekler de klasik koşullanma ile kulakları rahatsız olmasa bile duydukları herhangi bir sese tepki olarak anında havlayıp uluyor olabilirler.