Bulgaristan Parlamentosu, 1915 olaylarını “toplu katliam” olarak nitelendiren kararı kabul etti. Yasa niteliğini taşıyan kararla 24 Nisan “kurbanları anma günü” ilan edildi.
Parlamentodaki 193 milletvekilinin katıldığı oylamada karar, aleyhte 36 oya karşı 157 oyla kabul edildi.
Parlamentodaki görüşmeler sırasında kararın kabulüne tepki gösteren tek parti, üyelerinin çoğunluğunu Türklerin oluşturduğu Hak ve Özgürlükler Hareketi (HÖH) oldu. HÖH Başkanı Lütvi Mestan, kürsüden yaptığı konuşmada, “Cepheleşme peşindeki bir siyasi tavrına hizmet ederek stratejik önem taşıyan, komşumuzla ilişkiler kalıcı olarak zedeleyebiliriz” dedi.
Sadece HÖH milletvekillerinin “aleyhte” oy kullandığı oylamanın ardından, Parlamento Başkanı Tzetzka Tzaçeva milletvekillerini saygı duruşuna davet etti. HÖH milletvekilleri ise protesto amacıyla parlamento salonunu terk etti.
Alınan bilgiye göre, Bulgar Parlamentosundaki aşırı milliyetçi ATAKA (Atak) Partisi’nin önergesi olarak gündeme getirilen kararın nihai metnine Başbakan Boyko Borisov müdahalede bulunarak, taslaktaki “soykırım” ifadesinin değiştirilmesini önerdi. Bulgaristan, Romanya ve Sırbistan karma üçlü oturumu için bulunduğu Bükreş’ten erken dönüp parlamentoya gelen Borisov, kulislerde yaptığı açıklamada “Doğru kavram ‘Ermenilerin toplu katliamı’ şeklinde olur” dedi. Belgenin nihai halinde bu ifadeye yer verildi.
“İlişkilere ciddi zarar verir”
Parlamentonun Bulgaristan-Türkiye Dostluk Grubu Başkanı Şabanali Ahmed, AA muhabirine yaptığı açıklamada, “Bu karar Bulgaristan-Türkiye ilişkilerine ciddi zarar verir” dedi.Bulgaristan Parlamentosunun “tarihsel yanlış bir karara imza attığını” belirten Ahmed, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu kesinlikle kabul edilebilir bir şey değil. Biz de savaş esnasında insanların acılarına saygı duyarız. Ama kesinlikle bir toplumun soykırımına uğradığını kabul etmiyoruz. Bulgaristan’ın bu konuda taraf olmasını da kabul etmiyoruz. Bulgaristan devleti, toplumumuz zarar görecek, kayba uğrayacaktır.”
ATAKA Partisi’nin 2006 yılında ilk kez parlamentoya girmesinden bu yana 1915 olayları ile ilgili daha önce 8 kez getirdiği benzer önergeler ağırlıklı olarak HÖH’nin girişimleri ile engellenmişti.
Birinci Dünya Savaşı sırasında yaşanan olayları ‘katliam’ olarak tanımlayan özel bildiri parlamentoda 157’ye karşın 36 oyla kabul edildi.
‘Soykırım’ ifadesinin kullanılmadığı oylamanın ardından parlamentoda bir dakikalık saygı duruşunda bulunuldu.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Ermenistan’daki törenlere katıldığı sırada Rusya başkenti Moskova’da parlamento da bir “soykırım” bildirisi kabul etti.
Oturuma katılan 427 milletvekilinden sadece 5 kişinin itiraz oyuyla kabul edilen bildiride şöyle dendi: “Soykırımın 100. yıldönümü vesilesiyle Rusya parlamentosu Duma, kardeş Ermenistan halkıyla Birinci Dünya savaşından etkilenen diğer halkların acılarını paylaşıyor. Tarihin bıraktığı problem ve karmaşık uluslararası ihtilafların barışçıl ve diplomatik yoldan çözülme kavuşturulması gerektiğine inanıyoruz. Biz Rusya parlamentosu üyeleri Avrasya kıtasında yaşayan halkların iyi komşuluk ve ilişkilerinde eşitlik ilkesine saygılı davranışlarıyla dünyaya örnek olabileceklerine inanıyoruz. Bunun sağlanması için Avrasya Ekonomik İşbirliği, Müşterek Savunma Anlaşması ve Şanghay İşbirliği gibi örgütler bulunuyor”.
Rusya parlamentosu Duma bildirisinde “soykırım” ifadesi kullanılmasına karşın Türkiye adının yer almamış olması dikkat çekti.