Doğu Afrika ülkesi Kenya’da halk 8 Ağustos’ta, devlet başkanının yanı sıra milletvekili, senatör, vali ve ilçe temsilcilerini belirlemek üzere sandık başına gidecek.
Yaklaşık 47 milyon nüfusa sahip ülkede seçimlerde, 19 milyondan fazla seçmenin, bin 470 milletvekili, 258 senatör, 180 vali ve çok sayıda ilçe temsilciliği olmak üzere 16 binden fazla kişiyi belirlemek üzere oy kullanacak.
Oldukça çekişmeli geçmesi beklenen seçimlerde aralarında mevcut Devlet Başkanı Uhuru Kenyatta ile muhalefet partilerinin ortak adayı Raila Odinga da bulunduğu 8 devlet başkanı adayı arasında kıyasıya rekabet yaşanması bekleniyor.
Kenya’nın ilk devlet başkanı Mzee Jomo Kenyatta’nın oğlu 55 yaşındaki Kenyatta ikinci kez başkanlık koltuğuna oturmak için çaba gösterecek.
Ülkede 1997, 2007 ve 2013’te düzenlenen devlet başkanı seçimlerine de katılan ancak üçünü de kaybeden 72 yaşındaki Odinga da bu seçimde tekrar şansını deneyecek.
Turuncu Demokratik Hareket Partisi (ODM) lideri ve eski Başbakan Odinga, bu seçimlere ülkedeki beş ana muhalefet partisini tek çatı altında topladığı Ulusal Süper İttifakı Partisini (NASA) kurarak gidecek.
Başkan adaylarının vaatleri
Muhalefetin adayı Odinga başkan seçildiğinde, Kenya’da ülkenin bağımsızlığından bu yana geçen süreçte tarihsel haksızlıklara uğrayan ve 2007-2008 arasında yaşanan şiddet olaylarında mağdur olanların haklarını arayacağı sözünü verdi.
Odinga, seçim kampanyasında Kenya’da 2012’de bulunan petrolün ihracatıyla ilgili yerel halk ve belediyelerin alacağı payı içeren yeni Petrol Yasa Tasarısı’nı onaylayacağı, petrolün bulunduğu bölgelerde yaşayan halkın mağdur edilmeyeceği vaadinde bulundu.
Muhalefet lideri, Afrika Birliği Somali Misyonu (AMİSOM) bünyesinde Somali’de görev yapan Kenya askerlerini geri çekeceğini de ifade etti.
Kenyatta ise muhalefet liderinin aksine Somali’de barış sağlanana kadar Kenya askerlerinin orada kalmaya devam edeceğini ve Somali hükümetine olan desteğin sürdürüleceğini bir çok kez yineledi.
Kenyatta, bir süre önce yaptığı açıklamada, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCC) Kenya’ya karşı objektif olmadığını söylemiş, seçimi kazandığı taktirde Kenya’nın UCC’den çıkarılacağı sözünü vermişti.
Kenyatta ayrıca seçilirse 6,5 milyon Kenyalıya istihdam yaratmayı vadetmişti.
Seçimlerle ilgili gündemde öne çıkan başka bir husus ise kayıtlı seçmen sayısındaki artış.
2013’teki genel seçimlerde kayıtlı seçmen sayısı 14,3 milyon iken Kenya Bağımsız Seçim ve Sınırlar Komisyonundan (IEBC) yapılan açıklamada, bu sayının 2017’de 19,6 milyona çıktığı bildirildi.
Seçimler terör ve şiddet olaylarının gölgesinde gerçekleşecek
Kenya İçişleri Bakanlığı tarafından, ülkenin Lamu, Garissa, Tana River ve Mandera eyaletlerinin belirli bölgeleri tehlikeli bölge ilan edilmiş ve 9 Ekim 2017’ye kadar, 06.30-18.30 saatleri arasında sokağa çıkma yasağı uygulanacağı
açıklanmıştı.
Mayıstan bu yana özellikle Mandera, Garissa ve Lamu eyaletlerinde Eş-Şebab terör örgütü tarafından muhtelif saldırılar düzenlenmişti.
Kenya Bağımsız Seçim ve Sınırlar Komisyonu ise seçim öncesinde ve seçim zamanında şiddet olaylarının çıkma olasılığı en yüksek olduğu 17 eyaletin ismini açıkladı.
Toplam 47 eyalettin bulunduğu Kenya’da, IEBC tarafından yayınlanan risk haritasında bu eyaletler Tana River, Lamu, Kwale, Garissa, Wajir, Mandera, Marsabit, Isiolo, Meru, Narok, Nakuru, Baringo, Nandi, Kisumu, Siaya, Homa Bay ve Migori olarak belirlendi.
İlgili eyaletlerde hayvan hırsızlığı, terör saldırıları, protestolar, isyanlar, etnik çatışmalar ve soygun olaylarının yaşanabileceği kaydedildi.
Mahkumlar ilk defa oy kullanacak
Kenya Yüksek Mahkemesinin kararıyla 117 hapishanedeki 8 binden fazla Kenyalı mahkum da ülke tarihinde ilk defa seçimlerde oy kullanacak.
Ancak mahkumlar yalnızca devlet başkanı seçiminde oy kullanacak, milletvekili, senatör ve vali seçimlerine katılamayacak.