Kazakistan’da akaryakıt zammı protestolarının çatışmalara dönüşmesi ve göstericilerin hükümet binalarını basmasının ardından ülke genelinde olağanüstü hal (OHAL) ilan edildi. Ülkede protestolar giderek artarken Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, resmi bir açıklama yaparak mevcut durum nedeniyle üyesi oldukları Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü (KGAÖ) liderlerinden yardım istediğini duyurdu.
Bu açıklamanın ardından Rusya haber ajansı TASS’ın verdiği bilgiye göre Rusya, Kazakistan’a asker göndermeye başladı. KGAÖ üyesi diğer ülkelerin (Ermenistan, Belarus, Kırgızistan ve Tacikistan) Rusya’yı takip edecekleri açıklandı. Ancak Rusya ve diğer üye ülkelerin gönderecekleri birliklerin sayısı, görev alanı ve görev yapacakları süre gibi pek çok detay henüz netlik kazanmış değil.
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ise KGAÖ, Kazakistan Devlet Başkanı Kasım Cömert Tokayev’in konuyla ilgili talebi üzerine Kazakistan’a barış gücü göndermeye karar verdiğini söyledi.
Dış müdahale dahil, Kazakistan’ın ulusal güvenliğine ve egemenliğine yönelik tehditlerin göz önünde bulundurulduğunu belirten Paşinyan, “KGAÖ Kolektif Güvenlik Konseyi, Kolektif Güvenlik Anlaşması’nın 4. maddesi uyarınca Kazakistan’daki durumu normalleştirmek ve istikrara kavuşturmak için KGAÖ’nün kolektif barış gücünü sınırlı bir süre için bu ülkeye göndermeye karar verdi” ifadelerini kullandı.
Rusya parlamentosunun alt kanadı Duma’da Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) Komitesi Başkanı ve Komünist Parti vekili Leonid Kalaşnikov ise yaptığı açıklamada, “Kazakistan’daki KGAÖ güçleri, esas olarak tesislerin ve altyapının güvenliğini sağlamak için kullanılacak” dedi.
Türk Devletleri Teşkilatı tarafından yapılan açıklamada ise sağduyu çağrısı yapıldı. Metinde şu ifadelere yer verildi: “Kazak yetkililerin barışçıl şekilde gerginliğin giderilmesi kapasitesine sahip olduğuna inanıyoruz. Kazakistan Hükümetine ve halkına ihtiyaç duyabilecekleri desteği vermeye hazır olduğumuzu beyan ediyoruz.”
Kazakistan’ın batısında 2 Ocak’tan itibaren LPG’ye yapılan zamlar ve ülkedeki sosyoekonomik durumun kötüleştiği gerekçesiyle başlatılan protestolar ülkenin diğer kesimlerine yayıldı. Sokak olaylarına dönüşen gösterilerde güvenlik güçleri ile protestocular arasında çatışmalar yaşandı. Polis ve askeri araçları ateşe veren ve devlet binalarına giren protestoculara, güvenlik güçleri ses bombası ile müdahale etti.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, başlatılan protestolardan sorumlu tuttuğu hükümetin istifasını kabul etti. Protestoların yayılması sonucu önce başkent Nur Sultan, Almatı şehri ve Mangistau eyaletlerinde olağanüstü hal (OHAL) ilan edildi. Ardından OHAL kararının ülkenin tüm bölgelerinde geçerli olduğu duyuruldu.
Kazakistan Sağlık Bakanlığı, Almata şehrinde yaşanan olaylarda şimdiye kadar 400 kişinin hastaneye kaldırıldığını açıkladı.