Gıda Laboratuvarları ve Gıda Denetçileri Derneği (GLADER) ‘nin İstanbul’da yaptığı çalışmalarda ilginç sonuçlar ortaya çıktı. İstanbul’un 39 ilçesinden sucuklar toplanarak laboratuvar ortamında incelendi. Denetçiler, hayvansal hücre kullanılmadan yalnızca ot ile üretilmiş hileli sucukları tespit etti.
GLADER Başkan Yardımcısı Selman Bahadır Orhan, sucuğun üzerindeki etiketin okunması gerektiğini belirterek, “Ramazan ayı geldi, ister istemez insanlar kuvvetli ve daha kaliteli beslenmek istiyor. En iyi hayvansal gıdalar ile açlığınızı bastırabilirsiniz. Bu noktada vatandaşımızı uyarmak gerek. Özellikle sucuk hileye çok açık bir gıda maddesidir. Tüketicilerimize ve halkımıza uyarımız şu olacaktır. Üzerindeki etiketlerin çok iyi okunması gerekiyor. Kendi denetimlerini kendileri yapıyor olmalılar. Son kullanma tarihine bakılmalı. Aynı zamanda üzerinde içlerinde neler olduğu yazmak zorunlu. Etiket tebliğine göre, bunların yazılması zorunludur. Hele hele de fiyat ucuzsa, incelemelerinde dikkatli olmaları gerekir” dedi.
Yaptıkları araştırmalarda hiç hayvansal hücrenin olmadığı sucukları tespit ettiklerini belirten Orhan, “Kullandığımız hayvansal gıdalar pahalı olduğu için hayvansal gıdalara karşı özellikle bitkisel proteinler kullanılıyor. Bunlar diğer sanayi tuzları ile kamufle edilmesinden tutun içerisine bir sürü hadiseler katılabiliyor. Bunları etiket tebliğine göre yazmamız zorunlu olduğu için vatandaş o yüzden etiketleri çok iyi okumalı. Bir denetçi gibi çalışmaları gerek. Entegre üretim tesislerinde hileler çok daha gelişmiş durumda. Bunları yakalamamız çok daha zor oluyor. Çok daha profesyonelce yapıldığı için basit laboratuvarda bu hileleri yakalamamız mümkün olmuyor. Yapılan çalışmalarda hiç hayvan hücresi olmadan tamamen bir hayvan gıdası gibi hayvansal gıda elde edilmiş ürünler yapıldığına şahit olduk” diye konuştu. Orhan soya unu, tuz, tatlandırıcı ile üretilmiş sucuğa et tadı verildiğini ifade ederek, “Bu anlamda çok gelişmiş teknolojiler var. Siz soya ununa tuz, tatlandırıcı kattığınızda et yediğinizi sanıyorsunuz. Bunun yakalanması çok zor. Ciddi bir laboratuvar ile kimyasal muayenesinin yapılması gerek. Türkiye’de bu laboratuvarların sayısı sınırlı. Siz protein oranı olarak baktığınızda yüzde 22 protein var ama önemli olan o proteinin bitkisel mi hayvansal mı olduğu çok önemli. Buradan şunu söylemek istiyorum. Et yerine ot yiyoruz. Maalesef bazı sucuklarda bu tür hilelere şahit olduk” şeklinde konuştu.
Marketlerde etten üretilen sucuğun kilosu 188 lira, tavuk sucuğun kilosu 87 liradan satılırken, kasaplarda ise et sucuğun kilosu 300 lira ile 350 lira arasında değişiyor. Kasaplar ise kendi sattıkları sucuğun marketlerden daha güvenilir olduğunu savundu. Kasap Özcan Yazıcı, sucukta hilenin rahatlıkta yapıldığına dikkat çekerek “Soya sosu, baharat, tavuk taşlığı koyabilir. Tavuk bile çeksen sucuk tadı olur. Kullanılan iyotlu tavuğu bile sucuk yapabilir, istediği fiyata satabilir. Tavuktan da ottan da sucuk yapılır, vatandaş zaten içeriğine bakmıyor. Biz burada doğruyoruz, yağsız tuzsuz veriyoruz” dedi.
Kasap Arif Aydın ” Sucuğun kilosu 330 lira. Et fiyatına göre şu an fiyat normal. Bizim sucuklarımızın üzerinde ne olduğu yazıyor ama yine de içine madde koyuyorlar” diye konuştu. 30 yıldır kasaplık yapan Cengiz Uysal ise “Sucuğun kilosu 300 lira. Müşteri istediği eti seçiyor, istediğini veriyoruz. Her şey müşterinin gözü önünde yapılıyor, hazır satmıyoruz” şeklinde konuştu.