Cumhurbaşkanlığı’nın himayesinde, Milli Savunma Bakanlığı’nın ev sahipliğinde, Türk Silahlı Kuvvetleri’ni Güçlendirme Vakfı’nın (TSKGV) yönetim ve sorumluluğunda organize edilen IDEF, İstanbul’daki TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezinde, 9-12 Mayıs’ta düzenlendi.
IDEF, bu yıl 50’den fazla ülkeden 800’ü aşkın yerli ve yabancı firmaya ev sahipliği yaptı. Firmalar yeni ürünlerini ve kabiliyetlerini sergilerken, çok sayıda iş görüşmesi gerçekleştirildi. Bunun yanında çok sayıda üst düzey heyet, ülkeler arası iş birliği olanaklarını değerlendirdi.
Savunma sanayisinde son dönemdeki yerlileştirme atağının bir sonucu olarak IDEF’e yerli ürünler damga vurdu.
Otokar, Türkiye’nin milli ana muharebe tankı Altay’ın barış destek operasyonları için asimetrik muharebe koşullarına uygun olarak geliştirilen Altay Asimetrik Harp Tankı’nı (Altay AHT) IDEF’te görücüye çıkardı. Üstün beka ve hareket kabiliyeti, atış gücü ve teknolojisiyle dünyanın en modern ana muharebe tankı konumunda olan ve seri üretim için gün sayan Altay Ana Muharebe Tankı’nın prototipi de Otokar standında yer aldı.
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ/TAI), T129 ATAK Taarruz ve Taktik Keşif Helikopteri’nin yanı sıra Türkiye’nin vizyon projesi Milli Muharip Uçak (MMU) maketini, Özgün Helikopter T625, silahlı Hürkuş ve Anka İnsansız Hava Aracı Sistemi Silah Entegrasyonu’nu ilk kez sergiledi.
Fuarda ayrıca Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) hedef istihbaratına yönelik uydu görüntüsü ihtiyacını karşılayacak Göktürk-1 uydusundan ilk görüntüler paylaşıldı.
Gözler Kaan füzesindeydi
Kaan, TRG-300 Kaplan, TRG-122 füzeleri ve Mini Akıllı Mühimmat MAM-C, ilk kez sergilendiği IDEF 2017’de ziyaretçilerin ilgi odağı oldu. ROKETSAN görevlileri, fuar boyunca ziyaretçilerin özellikle Kaan füzesine yönelik meraklı sorularına yanıt vermeye çalıştı.
ROKETSAN’ın dünya pazarında tercih edilen ürünlerinden lazer güdümlü füze Cirit, orta ve uzun menzilli tanksavar füzeleri UMTAS ve OMTAS, lazer güdümlü uzun menzilli tanksavar füze L-UMTAS, SOM ve JSF uyumlu SOM-J hassas güdümlü stand-off mühimmatları, Hisar hava savunma füzeleri, Teber lazer güdüm kiti, tapalar ve çeşitli balistik koruma sistemleri ziyaretçilerden yoğun ilgi gördü.
İlk milli hava füzeleri
TÜBİTAK Savunma Sanayii Araştırma ve Geliştirme Enstitüsünün (SAGE) geliştirdiği, Türkiye’nin ilk milli hava füzeleri, Gökdoğan ve Bozdoğan da fuarda görücüye çıktı.
TÜBİTAK Bilişim ve Bilgi Güvenliği İleri Teknolojiler Araştırma Merkezi (BİLGEM) tarafından geliştirilen ve BMC’nin yeni nesil zırhlı aracı Amazon’a entegre edilen mobil lazer savunma sistemi de ziyaretçilerin merakla inceledikleri ürünler arasında yer aldı.
Türkiye’nin ilk kamikaze “drone”ları
Savunma Teknolojileri Mühendislik ve Ticaret AŞ’nin (STM) “kamikaze drone”ları Alpagu, Kargu ve “keşif drone”u Togan ilk kez sergilendi. STM’nin standında yer alan denizaltı ve fırkateyn tasarımları merak uyandırdı. Yüksek çözünürlüklü mikro yer gözlem uydusu Lagari de Türkiye için yeni bir teknoloji olması nedeniyle ilgiyle karşılandı.
ATAK helikopterini kullanma deneyimi yaşamak isteyenlerin buluşma noktası, HAVELSAN standı oldu. ATAK helikopteri pilotlarının eğitimi için üretilen simülatörler, özel bir versiyonla ilk kez fuarda sergilendi.
IDEF’te “Kaplan” doğdu
Savunma sanayisinin önde gelen kara sistemleri üreticilerinden FNSS’nin, Endonezyalı PT Pindad firması ile ortak bir çalışma kapsamında geliştirdiği Orta Ağırlık Sınıfı Tank Kaplan MT’nin, testlere hazır prototipinin tanıtımı için de IDEF seçildi. KAPLAN MT, hassas doğrudan ateş kabiliyeti, geniş mühimmat seçenekleri ve üstün taktik ve stratejik hareket kabiliyeti ile muharebe sahasında güçlü bir oyuncu olarak yer almaya hazırlanıyor.
Nurol Makina, “kendi sınıfında yeni bir çağ açacağı” belirtilen yeni 4×4 zırhlı aracını ilk kez fuarda sergiledi. “NMS” adıyla yeni bir 4×4 zırhlı aracın tanıtımının yanı sıra Emniyet Genel Müdürlüğü envanterine giren Ilgaz’ın yeni versiyonu Ilgaz 2 Zırhlı İç Güvenlik Aracı ve Ejder Kunter Zırhlı Personel Taşıyıcı da yeni ürünler olarak stantta yer aldı.
TÜMOSAN’dan yerli motorlu zırhlı araç
TÜMOSAN mühendisleri tarafından geliştirilen, Milli Entegre Taktik Tekerlekli Araç Projesi’nin ilk ürünü taktik tekerlekli zırhlı araç da IDEF’teki yeniliklerden biriydi. TÜMOSAN’ın tasarlayıp ürettiği milli motor, şanzıman, güç aktarma ve süspansiyon ve elektronik sistemler kullanılan araçta yerlilik oranı yüzde 100’e yaklaşıyor.
Savunma sanayisine Toplumsal Olaylara Müdahale Araçları ile giriş yapan Katmerciler, fuara büyüyen zırhlı ailesiyle katıldı. Zırhlı ambulansını ilk kez fuarda görücüye çıkaran şirket, ASELSAN ile ortak geliştirilen Türkiye’nin ilk hibrit konsept zırhlı aracı Hızır’ı da tanıttı. Şirketin bir diğer sürprizi ise çok amaçlı insansız kara aracı oldu.
ASELSAN 5 dönüme sığmakta zorlandı
IDEF, ASELSAN açısından ise tam bir gövde gösterisi oldu. ASELSAN 5 dönümle IDEF tarihinin en büyük stant alanını kullanarak 317 ürününü sergiledi.
Uzun menzilli erken ihbar radar sistemi EIRS, askeri yürüyüş asistanı Asya, Lazer Savunma Sistemi, termal kamera ve gece görüş sistemini tek cihazda buluşturan Van Kedisi, uzaktan kumandalı silah sistemi Sarp Dual, yeni nesil zırhlı muharebe sistemi Korhan, Elektromanyetik Top Sistemi, hafif torpido, Otomatik Havan Sistemi, ASELSAN standında dikkati çeken ürünler arasında yer aldı.
Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumunun ürettiği milli piyade tüfeği ailesi, fuar alanının en ilgi çekici bölümleri arasında yer aldı. Kurumun yüksek hareket kabiliyetine sahip 6×6 araç üzerine monteli 155 milimetre silah sistemi geliştirme projesi sonunda ortaya çıkan Yavuz obüs sistemi ilk kez fuarda tanıtıldı.
Öne çıkan anlaşmalar
Fuarda bir dizi alım, satım ve iş birliği görüşmesi sonunda çeşitli konularda imzalar atıldı.
Bu kapsamda, Türkiye ile Pakistan arasında savunma sanayisindeki iş birliğini ileriye taşıyacak gelişmeler yaşandı. Buna göre, Pakistan’dan 52 Super Mushshak eğitim uçağı alınacak. Pakistan ise 4 MİLGEM korveti satılmasına yönelik kararlığını ortaya koydu. Satışa ilişkin anlaşmanın imzalarının ise önümüzdeki aylarda atılması bekleniyor.
Milli Muharip Uçak Programı’na ilişkin de MMU Programı Türkiye-BAE Mektup Teatisi Anı Töreni sertifikası ve TUSAŞ ile BAE Systems arasındaki iş birliği anlaşması kapsamında sürdürülen müzakereler tamamlanarak onay süreçlerinin başlatılması amacıyla tarafların geldiği durumu tespit eden mutabakat metni imzalandı.
HÜRKUŞ-C Uçağı Geliştirilmesi ve Seri Üretim Projesi için Savunma Sanayii Müsteşarlığı (SSM) ile TUSAŞ arasındaki sözleşme imza altına alındı.
SSM ile Baykar Makina arasında imzalanan sözleşme ile jandarma için silahlı taktik İHA sistemi tedarik edilmesi kararlaştırıldı.
SSM ile ASELSAN arasında M60T Tanklarının Tanksavar Savunma Yeteneğinin Geliştirilmesi (Fırat M60T) Projesi Sözleşmesi ve ULAK Baz İstasyonunun Kamu Güvenliği ve Acil Yardım Haberleşme Sisteminin Geniş Bant Çözümünde Kullanılmasına Yönelik Niyet Anlaşması imzalandı.
Sözleşme değeri 109 milyon 245 bin avro ve 25 milyon lira olan M60T Tanklarının Tanksavar Savunma Yeteneğinin Geliştirilmesi projesi kapsamında, M60T tanklarına lazer uyarı sistemi, uzaktan komutalı silah sistemi, yakın mesafe gözetleme sistemi, koruma astarı ve i̇klimlendirme sistemi entegrasyonu gerçekleştirilecek.