Alınan bilgiye göre, İçişleri Bakanlığınca hazırlanan halk oylamasına ilişkin genelgede, TBMM’de 21 Ocak 2017 tarihinde kabul edilen 6771 sayılı “Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un 16 Nisan 2017’de halk oyuna sunulacağı hatırlatıldı.
81 ilin valiliğine gönderilen genelgede, halk oyuna sunulma işlemlerinin Yüksek Seçim Kurulunun yönetim ve denetiminde seçim kurullarınca yürütüleceği, kurulun Anayasa değişikliklerinin halk oyuna sunulması için bütün tedbirleri alacağı ve hazırlıkları yapacağı, halk oylamasının sağlıklı ve düzenli bir şekilde gerçekleşmesini sağlamak amacıyla gerekli ilke kararlarını almaya yetkili olduğu bildirildi.
Genelgede, kamu güvenliği ve huzurunun sağlanması ile kanun dışı eylem ve işlemlerin önlenmesinin mülki idare amirlerinin ve güvenlik kuvvetlerinin görevi olduğu belirtildi.
Halk oylaması döneminde alınacak tedbirler
Genelgeye göre, valiler tarafından güvenlik birim amirleri ve lüzum görülecek diğer yetkililerin katılımıyla illerde halk oylaması güvenliği toplantıları yapılacak, il merkezi ve ilçelerin halk oylamasıyla ilgili istek ve ihtiyaçları tespit edilerek bunlar imkanlar ölçüsünde karşılanacak.
Halk oylaması öncesinde, sırasında ve sonrasında yapılacak çalışmalar ve alınacak tedbirler, görev alanları ve sorumlular belirtilmek suretiyle yazılı olarak “İl Halk Oylaması Güvenlik Planları” hazırlanacak.
Halk oylamasına ilişkin güvenlik tedbirlerinin daha geniş kitlelere iletilmesini sağlamak amacıyla valiler yerel basın mensuplarıyla toplantılar düzenleyecek.
Başta güvenlik güçleri olmak üzere halk oylamasında görev alacak personelin halk oylamasıyla ilgili mevzuat, Yüksek Seçim Kurulunun ilgili kararları ve uygulamaya ilişkin diğer hususları kapsayacak şekilde hizmet içi eğitime tabi tutulmaları sağlanacak.
Halk oylaması öncesi, günü ve sonrasında kamu görevlileri ve güvenlik güçleri, idarenin tarafsızlığını zedeleyici tutum ve davranışlardan kaçınacak. Siyasi parti temsilcilerinin ve siyasetçilerin herhangi bir baskıya ve kısıtlamaya maruz kalmadan ilgili mevzuat çerçevesinde propaganda ve benzeri çalışmaları yapmaları ve seçmenlerin oylarını serbestçe kullanmaları için gerekli tedbirler alınacak.
Halk oylaması propagandası ve yasakların başlangıç tarihi olan 9 Nisan 2017 tarihinin sabahından, bitiş tarihi olan 15 Nisan 2017 saat 18.00’e kadar olan süre içerisinde yapılacak açık ve kapalı yer toplantıları, 298 sayılı Kanun’un ilgili hükümleri doğrultusunda il ve ilçe seçim kurullarının denetiminde gerçekleştirilecek.
Siyasi partiler, seçim bürolarını halk oylaması sürecinin başlangıç tarihi olan 16 Şubat’tan seçim propagandası ve yasakların başlangıç tarihi olan 16 Nisan’a kadar mahallin en büyük mülki idare amirine, propaganda süresinin başlamasından sonra ise ilçe seçim kuruluna bildirimde bulunarak açabilecek.
Açılma şartlarını taşımayan ve üç günlük süre içerisinde eksikliklerini gidermeyen seçim büroları kapatılacak.
Seçimin başlangıcından oy verme gününü takip eden güne kadar kanunda belirtilen yerler dışında siyasi ilan ve reklam içeren afiş, poster, pankart veya parti bayrağı gibi malzemelerin asılması, yapıştırılması veya teşhiri yasaklanacak.
Halk oylaması döneminde propaganda amacıyla kullanılan malzemelerin görüntü ve çevre kirliliğine sebep olmaması için 298 sayılı Kanun ve 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun ilgili hükümleri uygulanacak ve bu çerçevede mahalli idareler ve siyasi partilerle iş birliği yapılarak gerekli tedbirler alınacak.
Halkın huzur ve rahatını bozacak nitelikteki sesli propagandalar hususunda 298 sayılı Kanun’un 56. maddesi ile 2872 sayılı Kanun’un ve diğer mevzuatın konuya ilişkin hükümleri uygulanacak.
Halk oylamasını izlemek üzere Türkiye’ye gelecek yabancı ülke temsilcilerine gerekli misafirperverlik gösterilecek ve çalışmaları için uygun ortam sağlanacak.
Halk oylaması döneminde halkı suç işlemeye tahrik ve teşvik etmeyi, huzur ortamını bozmayı amaçlayan kişi ve grupların faaliyetlerinin önlenmesi için gereken her türlü tedbir alınacak.
Miting ve propaganda faaliyetlerinin güvenlik içinde icra edilebilmesi için mevcut talimatlar çerçevesinde yol kontrol uygulamalarına devam edilecek, istihbari çalışmalara ağırlık verilecek, gerektiğinde personel ve araç takviyesi yapılacak.
Siyasi parti binaları, kamu binaları ve vatandaşların toplu olarak bulundukları yerlerde genel emniyet tedbirleri alınacak.
Halk oylaması döneminde oylamalara gölge düşürücü faaliyetleri amaçlayan propaganda, baskı yoluyla seçmenin kararını değiştirme, engelleme, oy sandıklarını kaçırma ya da yakma, psikolojik baskı amacıyla kitlesel eylemlere başvurma gibi faaliyetlere karşı elde edilecek bilgiler ışığında gerekli tedbirler alınacak.
Enerji arzının sürekliliğini sağlamak adına enerji dağıtım merkezleri, doğalgaz ve petrol boru hatlarına yönelik koruma tedbirleri gözden geçirilecek, gerekiyorsa buralarda görevli özel güvenlik personeli sayısı artırılacak.
Güvenlik tedbirleri kapsamında güvenlik korucularından ve gönüllü güvenlik korucularından faydalanılacak.
Emniyet ve jandarma teşkilatları personelinin koordineli bir şekilde hareket etmesi esas alınacak.
Oy verme gününden önce alınacak tedbirler
Cumhurbaşkanı, Başbakan, bakanlar ile siyasi partilerin genel başkanları ve yöneticilerinin katılacakları toplantı ve gezilerde güvenliklerinin sağlanması için gerekli tedbirler en üst seviyede alınacak.
Sandık seçmen listeleri bulundukları yerlerde korunacak, askıdan indirilinceye kadar çalınmaması ve tahrip edilmemesi için gerekli önlemler alınacak.
Oy pusulalarının basıldığı yerlerde ve basılmış pusulaların seçim kurullarına intikali sırasında gerekli tedbirler alınacak.
Sandık kurulacak binaların bahçelerini de görecek şekilde güvenlik kameraları yerleştirilecek.
Oy verme gününde alınacak tedbirler
Sandıkların kurulduğu binalara gidiş ve geliş yolları ile sandık başlarında çıkabilecek olaylar için alınacak güvenlik önlemleri ile çıkarılacak motorlu ve yaya devriyelerin yer ve sayıları ihtiyaç durumuna göre gözden geçirilecek, güvenliği engelleyecek her türlü davranışı anında önleyecek ve etkisiz hale getirecek şekilde tedbirler alınacak.
Oy verme günü bütün umumi eğlence yerleri oy verme süresince kapalı tutulacak, eğlence yeri niteliğinde olan lokantalarda sadece yemek verilmesine izin verilecek.
Vatandaşların hiçbir baskı ile karşılaşmadan, hür iradeleri ile oy kullanmalarını sağlamak amacıyla sandık alanlarına ulaşımlarını kolaylaştıracak her türlü imkan ve vasıta temin edilecek.
Sandık ve çevresinin güvenliğinden sorumlu yetkili amirler, sandık kurulu başkanlarına bizzat kendilerini tanıtarak sandık alanı ve çevresinde her türlü güvenlik önleminin alındığını, ihtiyaç duydukları her zaman güvenlik görevlilerinden yardım isteyebilecekleri hususunda sandık kurulu başkanlarını bilgilendirecek.
Halk oylamasından sonra alınacak tedbirler
Oy sayımı ve dökümlerinin gecenin geç saatlerine kadar sürebileceği göz önünde bulundurularak, sandıkların konulacağı yerlerle çevrelerinin iyi aydınlatılması konusunda seçim kurullarıyla iş birliği yapılarak, elektrik arızalarına karşı gerekli tedbirler önceden alınacak.
Oyların sayımı ve dökümü aşamasına gelindiğinde, sandık alanı ve etrafında yetkili ve görevli haricinde hiç kimse bırakılmayacak, bu suretle herhangi bir taşkınlık veya karışıklık meydana getirebilecek kişi ve grupların sandık binası ve çevresinde bulunmalarına izin verilmeyecek.
Sayım ve döküm işlemlerinin ardından düzenlenen tutanaklar ile sandık ve torbaların ilgililer tarafından il ve ilçe seçim kurullarına nakli sırasında emniyet, jandarma ve sahil güvenlik birimleri koordineli bir şekilde güzergahta güvenlik tedbirlerini alacak ve bu tedbirler önceden planlanarak, sandıkların güvenlik içerisinde nakilleri sağlanacak.
Güvenlik açısından hassasiyet arz eden yerleşim birimlerindeki oy sandıkları ile sayıma ilişkin evrak ve belgeler sandık başkanı ve en az iki üyeyle gerektiğinde zırhlı araç ve helikopterlerden de yararlanarak ilçe seçim kurullarına ulaştırılacak.
Sandıklardan gelen tasnif edilmiş oy pusulalarının yer aldığı torbaların muhafaza edileceği binaların güvenliğinin sağlanması için gerekli tedbirler alınacak.
İçişleri Bakanlığı Güvenlik ve Acil Durumlar Koordinasyon Merkezine de oy verme günü meydana gelen olaylar hakkında ihbarda bulunulabilecek.