Hala Avrupa’nın birçok yerinde halk arasında toplanmakta ve kullanılmaktadır. Günümüzde mürver, çoğunlukla soğuk algınlığı ve grip semptomlarını tedavi etmek için ek olarak alınır. Bununla birlikte bitkinin çiğ meyveleri, kabuğu ve yapraklarının da zehirli olduğu ve mide sorunlarına neden olduğu bilinmektedir.
224
Kara mürver, Adoxaceae familyasına ait çiçekli bir bitki olan Sambucus ağacının birkaç farklı çeşidini ifade eder. En yaygın türü, Avrupa mürveri veya kara mürver olarak da bilinen Sambucus nigra’dır. Bu ağaç Avrupa’ya özgüdür, ancak dünyanın diğer birçok yerinde de yaygın olarak yetiştirilmektedir.
324
S. nigra 9 metre uzunluğa kadar büyür ve mürver çiçeği olarak bilinen küçük beyaz veya krem renkli çiçek kümelerine sahiptir. Meyveler küçük siyah veya mavi-siyah demetler halinde bulunur. Meyveler oldukça ekşidir ve yenmesi için pişirilmesi gerekir. Çiçeklerin hassas bir misket aroması vardır ve çiğ veya pişmiş olarak yenebilir.
424
Diğer çeşitler arasında Amerikan mürver, cüce mürver, mavi mürver, danewort, kırmızı meyveli mürver ve kara mürver bulunur. Mürver ağacının çeşitli kısımları tarih boyunca tıbbi ve mutfak amaçlı kullanılmıştır.
524
Tarihsel olarak, çiçekler ve yapraklar ağrı kesici, şişme, iltihaplanma, idrar üretimini uyarma ve terlemeyi artırmak için kullanılmıştır. Kabukları ise idrar söktürücü, müshil olarak ve kusmak için kullanıldı.
624
Halk arasıdna kurutulmuş meyveler veya meyve suyu grip, enfeksiyonlar, siyatik, baş ağrıları, diş ağrısı, kalp ağrısı ve sinir ağrısının yanı sıra müshil ve idrar söktürücü olarak kullanılır. Ek olarak, meyveler pişirilebilir ve meyve suyu, reçel, Hint turşusu, turta yapmak için kullanılabilir. Çiçekler genellikle tatlı bir şurup yapmak için şekerle kaynatılır veya çaya demlenir.
724
MÜRVERİN SAĞLIĞA FAYDALARI…
Mürverin bildirilen birçok faydası vardır. Sadece besleyici olmakla kalmaz, aynı zamanda diğer faydalarının yanı sıra soğuk algınlığı ve grip semptomlarını gidermeye, kalp sağlığını desteklemeye ve iltihap ve enfeksiyonlarla savaşmaya yardımcı olabilirler.
824
Besin değeri yüksek…
Mürver, antioksidanlarla dolu düşük kalorili bir besindir.
Bir fincan (145 gram) taze mürver 106 kalori, 26.7 gram karbonhidrat ve her biri 1 gramdan az yağ ve protein içerir.
924
Ayrıca, birçok besinsel faydası vardır.
Yüksek C vitamini: Bir fincan meyvede 52 mg C vitamini vardır ve bu günlük değerin %57’sini oluşturur.
Diyet lifi yüksek: Mürver, günlük değerin yaklaşık %36’sı olan bir fincan taze çilek başına 10 gram lif içerir.
İyi bir fenolik asit kaynağı: Bu bileşikler, vücuttaki oksidatif stresten kaynaklanan hasarı azaltmaya yardımcı olabilecek güçlü antioksidanlardır.
İyi bir flavonol kaynağı: Mürver, antioksidan flavonoller olan quercetin, kaempferol ve isorhamnetin içerir. Çiçekler, meyvelerden 10 kata kadar daha fazla flavonol içerir.
Antosiyaninler açısından zengin: Bu bileşikler meyveye karakteristik koyu siyah-mor rengini verir ve iltihaplanmayı önleyen etkileri olan güçlü bir antioksidandır.
1024
Mürverlerin tam besin bileşimi şunlara bağlıdır:
Bitki çeşitliliği
Meyvelerin olgunluğu
Çevre ve iklim koşulları
Bu nedenle porsiyonlar beslenmelerine göre değişiklik gösterebilir.
1124
SOĞUK ALGINLIĞI VE GRİP SEMPTOMLARINI İYİLEŞTİREBİLİR…
Kara mürver özleri ve çiçek infüzyonlarının gribin şiddetini ve uzunluğunu azaltmaya yardımcı olduğu gösterilmiştir.
Mürverin soğuk algınlığı tedavisi için ticari müstahzarları, sıvılar, kapsüller, pastiller ve sakızlar dahil olmak üzere çeşitli şekillerde gelir.
1224
Influenza hastası 60 kişiden oluşan 2004 tarihli bir araştırma, günde dört kez 15 mL mürver şurubu alanların semptomlarında 2 ila 4 gün içinde iyileşme gösterdiğini, kontrol grubunun ise iyileşmesinin 7 ila 8 gün sürdüğünü buldu.
Ayrıca, günde üç kez 300 mg mürver özü içeren kapsül alan 312 hava yolcusu üzerinde yapılan bir araştırma, hastalananların daha kısa hastalık süresi ve daha az şiddetli semptomlar yaşadığını buldu.
Çoğu araştırmanın yalnızca ticari ürünler üzerinde yapıldığını unutmayın. Ev yapımı ilaçların güvenliği veya etkinliği hakkında çok az bilgi var.
1324
YÜKSEK ANTİOKSİDAN İÇERİR…
Normal metabolizma sırasında vücutta birikebilen reaktif moleküller salınabilir. Bu, oksidatif strese neden olabilir ve tip 2 diyabet ve kanser gibi hastalıklara yol açabilir.
Antioksidanlar, bazı vitaminler, fenolik asitler ve flavonoidler de dahil olmak üzere gıdaların bu reaktif molekülleri uzaklaştırmaya yardımcı olan doğal bileşenleridir. Araştırmalar, antioksidanları yüksek diyetlerin kronik hastalıkları önlemeye yardımcı olabileceğini gösteriyor.
1424
Mürver bitkisinin çiçekleri, meyveleri ve yaprakları mükemmel antioksidan kaynaklarıdır. Örneğin, meyvelerde bulunan antosiyaninlerden biri, E vitamininin 3,5 katı antioksidan gücüne sahiptir.
15 farklı orman meyvesi çeşidini karşılaştıran başka çalışma, kara mürverin en etkili antioksidanlardan biri olduğunu buldu.
Ek olarak, bir çalışma, 400 mL mürver suyu içtikten 1 saat sonra insanlarda antioksidan durumunun düzeldiğini buldu. Sıçanlarda yapılan bir başka çalışma, mürver özünün iltihabı ve oksidatif doku hasarını azaltmaya yardımcı olduğunu buldu.
1524
Mürver laboratuvarda umut verici sonuçlar vermiş olsa da, insanlarda ve hayvanlarda yapılan araştırmalar hala sınırlıdır. Genel olarak, diyette tüketmenin antioksidan durumu üzerinde sadece küçük bir etkisi vardır. Ek olarak, mürverlerin ekstraksiyon, ısıtma veya meyve suyu sıkma gibi işlenmesi antioksidan aktivitelerini azaltabilir. Bu nedenle şurup, meyve suları, çaylar ve reçeller gibi ürünlerin laboratuvar çalışmalarında görülen bazı sonuçlara göre daha az faydası olabilir.
1624
KALP SAĞLIĞINA İYİ GELEBİLİR…
Mürver, kalp ve kan damarı sağlığının bazı belirteçleri üzerinde olumlu etkilere sahip olabilir. Araştırmalar mürver suyunun kandaki yağ seviyesini ve kolesterolü düşürebileceğini göstermiştir. Ek olarak, antosiyaninler gibi flavonoidlerde yüksek bir diyetin kalp hastalığı riskini azalttığı bulunmuştur.
2 hafta boyunca günde üç kez 400 mg mürver özü (4 mL meyve suyuna eşdeğer) verilen 34 kişide yapılan bir çalışmada, kolesterol düzeylerinde önemli bir azalma bulunmadı. Bununla birlikte, yüksek kolesterolü olan farelerde yapılan bir başka çalışma, kara mürver içeren bir diyetin, kandaki değil, karaciğer ve aorttaki kolesterol miktarını azalttığını buldu.
1724
Daha ileri araştırmalar, mürverden elde edilen polifenolleri içeren gıdalarla beslenen sıçanların kan basıncında düşüş olduğunu buldu. Ayrıca mürver, kandaki ürik asit seviyelerini azaltabilir. Yüksek ürik asit, artan kan basıncı ve kalp sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerle bağlantılıdır.
Ayrıca mürver, insülin salgısını artırabilir ve kan şekeri seviyelerini iyileştirebilir. Tip 2 diyabetin kalp ve damar hastalıkları için önemli bir risk faktörü olduğu göz önüne alındığında, bu durumların önlenmesinde kan şekeri yönetimi önemlidir.
1824
Bir çalışma, mürver çiçeklerinin, kan şekeri düzeylerini düşürmeye yardımcı olabilecek alfa-glukozidaz (α-glukosidaz) enzimini inhibe ettiğini buldu. Ayrıca, mürver verilen diyabetli sıçanlar üzerinde yapılan araştırmalar, kan şekeri kontrolünün iyileştiğini gösterdi.
1924
DİĞER SAĞLIK YARARLARI…
Kanserle savaşmaya yardımcı olur: Laboratuvar çalışmalarında hem Avrupalı hem de Amerikalı yaşlıların bazı kanser önleyici özelliklere sahip olduğu bulunmuştur.
Zararlı bakterilerle savaşır: Mürverin Helicobacter pylori gibi bakterilerin büyümesini engellediği ve sinüzit ve bronşit semptomlarını iyileştirebileceği bulunmuştur.
Bağışıklık sistemini destekleyebilir: Sıçanlarda, mürver polifenollerinin beyaz kan hücrelerinin sayısını artırarak bağışıklık savunmasını desteklediği bulunmuştur.
UV radyasyonuna karşı koruma sağlayabilir: Mürver özü içeren bir cilt ürününün 9,88 güneş koruma faktörüne (SPF) sahip olduğu bulundu.
İdrarı artırabilir: Mürver çiçeklerinin sıçanlarda idrara çıkma sıklığını ve tuz atılım miktarını arttırdığı bulundu.
Bazı antidepresan özelliklere sahip olabilir: Bir çalışma, kg başına 1.200 mg ile beslenen farelerin performansı ve ruh hali belirteçlerini iyileştirdiğini buldu.
Bu sonuçlar ilginç olsa da, etkilerin gerçekten önemli olup olmadığını belirlemek için insanlarda daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
2024
SAĞLIK RİSKLERİ VE YAN ETKİLERİ…
Mürverin bazı umut verici potansiyel faydaları olsa da, tüketimiyle ilgili bazı tehlikeler de vardır. Kabuk, olgunlaşmamış meyveler ve tohumlar, lektin olarak bilinen ve çok fazla yenildiğinde mide sorunlarına neden olabilen az miktarda madde içerir.
2124
Ayrıca mürver bitkisi, bazı durumlarda siyanür salabilen siyanojenik glikozitler adı verilen maddeler içerir. Bu, kayısı çekirdeği ve bademde de bulunan bir toksindir.
100 gram taze meyvede 3 mg siyanür ve 100 gram taze yaprakta 3-17 mg siyanür vardır. Bu, 60 kg bir kişi için tahmini ölümcül dozun sadece %3’ü.
2224
Bununla birlikte, ticari ve pişmiş meyveler siyanür içermez, bu nedenle bunları yemekten kaynaklanan ölüm raporları yoktur. Mürverin pişmemiş meyvelerini, yapraklarını, kabuğunu veya köklerini yeme belirtileri mide bulantısı, kusma ve ishali içerir.
2324
Neyse ki, meyvelerde bulunan zehirli maddeler pişirilerek güvenle çıkarılabilir. Ancak dallar, kabuklar veya yapraklar yemek pişirmek veya meyve suyu sıkmak için kullanılmamalıdır.
Çiçekleri veya meyveleri kendiniz topluyorsanız, diğer mürver türleri daha zehirli olabileceğinden, bitkiyi Amerikan veya Avrupa mürveri olarak doğru bir şekilde tanımladığınızdan emin olun. Ayrıca, kullanmadan önce herhangi bir kabuğu veya yaprağı çıkardığınızdan emin olun.
2424
Mürver, 18 yaşın altındaki çocuklar ve ergenler, hamile veya emziren kadınlar için önerilmez. Bu gruplarda herhangi bir olumsuz olay rapor edilmemekle birlikte, güvenli olduğunu doğrulamak için yeterli veri bulunmamaktadır. (Sabah)