Çarpıcı araştırma ortaya çıkardı! Koronavirüs erkekleri neden daha çok öldürüyor!
Bu soru çok merak ediliyor: Koronavirüs erkekleri neden daha çok öldürüyor?
122
KADINLAR DAHA DİRENÇLİ!
Cinsiyetler arasında hayatta kalma oranındaki farklılıklar erken yaştan itibaren kendisini gösteriyor. Dünya çapında 100 kız çocuğuna karşı 105 erkek çocuk doğuyor, ancak kız çocuklarının hayatta kalma oranı daha yüksek.
222
Yetişkinliğe erişildiğinde ise kadınlar o yaştaki nüfusun yarıdan fazlasını oluşturuyor. Hemen hemen tüm ülkelerde kadınların ortalama ömrü erkeklerden 6-8 yıl daha fazla. 100 yaşına ulaşan her erkeğe karşı dört kadın bu yaşa ulaşıyor.
322
Kovid-19’un Brezilya ekonomisi ve nüfusu üzerindeki etkilerini inceleyen nüfus bilimcisi Jose Eustaquio Diniz Alves’e göre, “Kadınların hayatta kalma oranı daima uzun vadede daha yüksek olmuştur. Kovid-19 da bunu doğruluyor.”
422
Ayrıca hastalıklara karşı direnç bakımından da kadınların daha güçlü bir bağışıklık sistemine sahip olduğu ve erkeklere kıyasla bazı kanser türlerine karşı daha az risk taşıdıkları biliniyor.
522
Kadınların kalp ve damar hastalıklarına, bazı viral enfeksiyonlara yakalanma riskinin da daha düşük olduğunu gösteren veriler de var.
622
2003’te farklı bir koronavirüsün yol açtığı SARS salgını sırasında Hong Kong’da ölen 299 kişinin yüzde 57’si erkekti. 1918’deki İspanyol gribi salgınından da erkekler daha fazla etkilenmişti.
722
‘KADINLARIN GENETİK ÜSTÜNLÜĞÜ’
Peki bu orantısızlık neden kaynaklanıyor?Dr. Maolem’in de savunduğu bir teoriye göre, hayatta kalma bakımından kadınlar daha güçlü. “Kadınların Genetik Üstünlüğü Üzerine” adlı kitabında Maolem, davranış ve yaşam tarzı tercihlerinin oynadığı role rağmen, kadınların biyolojik olarak erkeklerden daha güçlü olduğunu gösteren verilere yer veriyor.
822
Kadınlar, genel olarak daha düzenli doktora gidiyor, daha az sigara içiyor, daha sık el yıkıyor. Erkekler ise tipik olarak daha riskli davranışlar gösteriyor ve hastalıklara karşı zamanında müdahalede bulunmuyor.
922
Brezilyalı nüfus bilimci Alves’e göre, Kovid-19 bakımından kadınların hayatta kalma oranının daha yüksek olması birçok faktöre bağlı. “Ölüm oranı bakımından biyolojik faktörlerin açıklayıcılığı sosyal faktörlerden daha az” diyor.
1022
Kadınların salgından kurtulma şansının daha yüksek olmasını açıklama girişimlerini “hemen hemen kesinlikle geçerli” görse de Dr. Moalem, bu konuyu açıklayıcı olabilecek başka etkenlere de bakmak gerektiğini söylüyor.
1122
Nisan ayında New York Times gazetesine yazdığı bir makalede, “Bu açıklamalarda göz ardı edilen şey, koronavirüsün erkekler üzerindeki orantısız etkisi anormal değil. Hayatta kalma bakımından erkekler daha zayıf” diyordu. Bunun nedenini ise genlerin işleyişine bağlıyor.
1222
X KROMOZOMUNUN GÜCÜ…
İnsanların her hücresi normalde 23 çift olmak üzere toplam 46 kromozomdan oluşuyor. Bunların 22 çifti kadın ve erkekte aynı. 23. çiftteki farklı kromozom cinsiyeti belirliyor. Bunlar kadınlarda iki X kromozomu iken, erkeklerde X ve Y kromozomu olarak ayrışıyor.
1322
X kromozomu Y kromozomundan yapısal olarak daha büyük ve daha karmaşık. Hücre fonksiyonu açısından gerekli proteinleri üreten uzun genetik madde dizilimine sahip yaklaşık 1150 gen içeriyor. Y kromozomunda ise 60-70 gen bulunuyor. Ancak iki adet X kromozomunun olması kadınların iki kat daha fazla X bağlantılı protein ürettiği anlamına gelmiyor.
1422
Dişi hücrelerinde bu X kromozomlarından sadece birisi aktif hale geliyor. İkinci kopya ise rastgele “inaktive” edilerek etkisizleştiriliyor. Her hücre aynı X kromozomunu devre dışı bırakmıyor ve bu durum kadınlara avantaj sağlıyor. Bir erkeğin X kromozomunda hastalığa yol açan bir gen varsa, bu hastalığın ortaya çıkma ihtimali daha yüksektir.
1522
Kadında ise aynı hastalığın olması halinde, sağlıklı X kopyasına sahip olan hücreler, genlerin doğru şekilde ifade edilmesini sağlayacaktır. Kadınlarda da bu hastalık ortaya çıkmakla birlikte, daha hafif geçirme olasılıkları yüksek olacaktır.
1622
DİĞER FAKTÖRLER…
Diğer çalışmalar, kız bebeklerin akciğerleri daha erkenden olgunlaştığı için yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde hayatta kalma oranlarının daha yüksek olduğunu gösterdi. Böylece, yenidoğan dönemindeki başlıca ölüm nedenlerinden biri olan solunum sorunlarının ortaya çıkmasından korunuyorlar. Ama kadın ve erkekler arasındaki farklılıkların açıklanmasına yardımcı olabilecek başka faktörler, örneğin hormonlar da var.
1722
Yüksek seviyedeki erkeklik hormonu testesteron, riskli davranışlar ve grip aşısı olduktan sonra bağışıklık sisteminin daha zayıf bir tepki vermesiyle ilişkilendirildi. Kadınlık hormonu östrojenin ise, anti-inflamatuvar özellikleri var ve bağışıklık sisteminin gösterdiği tepkileri güçlendiriyor.
1822
Uzmanlar aynı zamanda, anjiotensin-dönüştürücü enzim 2, ya da ACE2’yi araştırıyor. Bu enzim, koronavirüse bir giriş vücuda giriş noktası sağılyor ve X kromozomunda yer alıyor. Kadınlarda X kromozomundan iki kopya olduğu ve bu sayede X bağlantılı hastalıklardan daha az etkilendiklerinden, bazı uzmanlar kadınların Kovid-19’dan daha az etkilenmelerinin bir açıklamasının bu olabileceğini söylüyor.
1922
CİNSİYET BİR RİSK FAKTÖRÜ MÜ?
İlk ortaya çıkışından bu yana, Kovid-19’un bir solunum yolları hastalığından çok daha fazlası olduğu görüldü. Kardiyovasküler sistemi, böbrekleri ve hatta koku ve tat alma duygularını etkileyebiliyor. Tüm bunları açıklayabilecek bir faktör hala bulunamadı.
2022
Uzmanlar, cinsiyetin Kovid-19’da bir risk faktörü olup olmadığının belirlenebilmesi için geniş kapsamlı bir çalışma yapılması gerektiğini söylüyorlar.
2122
Bunun için, hastalığı orta ve yoğun şiddette geçiren çok sayıda insanın gen dizilimlerinin incelenmesi ve hangi genetik farklılıkların rol oynadığının belirlenmesi gerek.
2222
Bu yapılsa bile, yaş, mevcut hastalıklar, davranışlar ve sosyoekonomik koşullar, özellikle de yoksulluk gibi genetik olmayan faktörlerin de hesaba katılması lazım. Çünkü Kovid-19 aynı zamanda yaptıkları işler ve yaşadıkları koşullara göre de insanları etkiledi. (Hürriyet)