Dünya tarihinde hiçbir lider bu kadar sevilmedi. Hiçbir liderin ölümü bu kadar ölümsüz olmadı. Kurduğu Cumhuriyet’in, ilkelerinin bekçisi olan bizler, her 10 Kasım’da olduğu gibi bu yıl da Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ü saygıyla ve hiç bitmeyecek bir özlemle anıyoruz. Peki Türk ve dünya basını Atatürk’ün ölümünü nasıl gördü? İşte 10 Kasım günü Atatürk’ün ardından atılan o başlıklar…
231
Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün 10 Kasım 1938’de ebediyete irtihalini, gazeteler yıldırım baskılarla halka duyurdu, büyük acı, duygu yüklü sözlerle manşetlerine taşındı.
331
Atatürk’ün 10 Kasım sabahı saat 9’u 5 geçe vefatını Anadolu Ajansı (AA) “Müdavi ve müşavir tabiplerinin neşredilen son raporu Atatürk’ün dünyaya gözlerini kapadığını bildirmektedir” ifadeleriyle haberleştirdi.
431
Bu haberin ardından Türk basını en hüzünlü manşetlerini o gün attı. Ulusal gazeteler yıldırım (ikinci) baskılarıyla Ata’nın vefat haberini okurlarına duyurdu.
531
Atatürk’ün ebediyete irtihalini, Ulus Gazetesi, “Kurtarıcını ve En Büyük Evladını Kaybettin. Türk Milleti, Sen Sağol”, Tan Gazetesi, “Babamızı Kaybettik”, Cumhuriyet Gazetesi, “Atatürkümüzü Kaybettik”, Kurun Gazetesi: “Atatürk Öldü. Türk Milleti Sen Sağol”, Son Posta Gazetesi: “Türk Milleti Ulu Şefini, İnsanlık Büyük Evladını Kaybetti” manşetleriyle haberleştirdi.
631
ATATÜRK SEVGİSİYLE BAŞLAYAN KOLEKSİYON SERGİYE DÖNÜŞTÜ…
Büyük matemin yer aldığı tarihi gazeteleri yurdun dört bir yanından toplayan Gürkan Gürbüz, 10 Kasım tarihli gazetelerden oluşan koleksiyonunu “Tarihin Matem Sayfaları” adıyla sergiliyor.
731
AA muhabirinin görüştüğü Gürbüz, 10 Kasım tarihli gazeteleri toplama merakının Atatürk sevgisinden dolayı başladığını söyledi.
831
Atatürk’ün vefatından naaşının 1953’te Anıtkabir’e nakline kadar olan süreçteki 10 Kasım tarihli tüm gazeteleri topladığını belirten Gürbüz, şöyle konuştu:
931
“Atatürk’ün fotoğraflarını çocukken ders kitaplarının kapaklarında görüyordum. Onlara hayranlıkla uzun uzun bakıyordum.
1031
Bir gün elime geçen eski 10 Kasım tarihli gazeteden etkilenerek, kendimi 10 Kasım gazeteleriyle sınırlamak kaydıyla bu koleksiyona başladım.
1131
Süreç içerisinde önce ulusal sonra yerel düzeyde çıkan gazeteleri topladım. Daha sonra Atatürk’ün vefatının ardından düzenlenen törenlerin fotoğraflarını biriktirmeye başladım.”
1231
10 Kasım tarihli gazete koleksiyonunun çocuklarına bırakacağı en büyük miras olduğunu ifade eden Gürbüz, “Bu anlamlı koleksiyonu bugün biz sergiliyoruz. Bizden sonra bu sergiyi evlatlarımız açsın istiyorum.” dedi.
1331
Aydın gazetesi: Büyük şefimizi ebediyen kaybettik! Kurtarıcısını en büyük evladını kaybeden Türk milleti; sen sağ ol! Vazife onun yarattığı ve sana emanet ettiği eserleri yaşatmaktır.
1431
Anadolu Gazetesi: Atatürk’ü kaybettin için yaralandı sen sağol Türk milleti.
1531
Akşam gazetesi: İsmet İnönü bu sabah ittifakla Cümhurreisi seçildi. Yeni Cümhurreisi her cümlesi şiddetle alkışlanan çok mühim bir nutuk söyledi.
1631
ATATÜRK’ÜN ÖLÜMÜNÜ DÜNYA BASINI NASIL GÖRDÜ?
Ulu önder Atatürk’ün ölümü tüm Dünya’yı fazlasıyla ilgilendiren bir haberdi. Dünya liderleri arasında belki seveni de vardı sevmeyeni de fakat şüphesiz ki hepsi tarafından saygı duyulan bir liderdi.
Peki tüm Dünya’yı şoka uğratan bu gelişmeyi Liderler ve Dünya basını nasıl karşıladı?
1731
1- ‘Atatürk’ün ölümü yalnız Türk Milleti için değil, onun örneğine çok muhtaç olan bütün Doğu milletleri için en büyük kayıptır.’ (ELEYYAM Gazetesi, Şam-1938)
1831
2- ‘Bir insana ölümünden sonra bu derece sevgi ve yas gösterileri yapılması milletler tarihinde az görülen şeylerdendir.’ (ATHİNAİKA, Atina, 12 Kasım 1938)
1931
2- ‘Bir insana ölümünden sonra bu derece sevgi ve yas gösterileri yapılması milletler tarihinde az görülen şeylerdendir.’ (ATHİNAİKA, Atina, 12 Kasım 1938)
2031
4- ‘Romanya’da Atatürk’ün ölüm haberi geldiği gün, bütün okullarda dersler tatil edildi.’ (Romanya-Rador Ajansı: Bükreş)
2131
5- ‘Milletimiz, en büyük Türk’ün karşısında kederli bir saygı ile eğilmektedir.’ (Romanya)
2231
6- ‘Bizim aslımız rengi uçmuş bir kıvılcım iken, O’nun bakışı ile cihanı kaplayan ve aydınlatan bir güneş haline geldik.’ (İkbal, Pakistan Millî Şairi)
2331
7- ‘Atatürk’ün yaptıkları insanoğlunun kolay kolay yapabileceği şeylerden değildir. O; büsbütün başka bir insandı.’ (El-Mısri Gazetesi, Mısır, 11 Kasım 1938)
2431
8- ‘Dünyanın çok nadir yetiştirdiği dahilerdendir. Dünya tarihinin gidişini değiştirmiştir.’ (An Nahar, Beyrut)
2531
9- ‘Yüzyıldan beri Küçük Asya’nın çıkardığı en büyük lider.’ (The Japan Chronicle, Kobe)
2631
10- ‘Hayatının sonuna kadar milletinin mutlak güveni ile kurduğu devletin başında muzaffer kumandanının kişiliği, eşi görülmemiş bir karakter örneğidir.’ (Comte Carlo Sforza, İtalya Eski Dışişleri Bakanı)
2731
11- ‘İslam dünyasının büyük insan yetiştirme gücünü yitirdiğini öne sürenler, Atatürk’ü hatırlamalı ve utanmalıdırlar.’ (Tahran Gazetesi, İran, 1939)
2831
12- ‘Kadınlar başka hiçbir ülkede bu kadar hızla ilerlememişlerdir. Bir ulusun bu derece değişmesi, tarihte, gerçekten eşi olmayan bir olaydır.’ (İngiliz, Daily Telgraph Gazetesi)
2931
13- ‘Atatürk, yirminci yüzyılın en büyük mucizesidir.’ (National Tidence Gazetesi, Danimarka, 11 Kasım 1938)
3031
14- ‘Eğer tarih bir kalbe sahip olsaydı, Mustafa Kemal’i mutlaka kıskanırdı.’ (Tchang Yang Yee Pan Gazetesi, Çin, 1958)
3131
15- ‘Benim üzüntüm iki türlüdür; önce böyle büyük bir adamın kaybından dolayı bütün dünya gibi üzgünüm. İkinci üzüntüm ise, bu adamla tanışmak hususundaki şiddetli arzumun gerçekleşmesine artık imkân kalmamış olmasıdır.’ (ABD Başkanı, Franklin D. Roosvelt) (Posta)