Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), geçen yıla ilişkin ‘hane halkı tüketim harcaması’ istatistiklerini yayımladı. Buna göre, Türkiye genelinde hane halklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalar içinde en yüksek payı yüzde 24,7 ile konut ve kira harcamaları aldı, gıda ve alkolsüz içeceklere harcamaların payı yüzde 19,7 oldu.
Hane halkları, toplam harcamalarının yüzde 2,2’sini sağlık, yüzde 2,3’ü ise eğitim hizmetlerine yaptı. Hane halkı büyüklüğü ve kompozisyonu dikkate alınarak hesaplanan eşdeğer fert başına aylık ortalama tüketim harcaması 2016’da bin 642 lira iken geçen yıl bin 854 lira olarak tahmin edildi.
ULAŞIMIN PAYI YÜZDE 18,7
Ulaştırma harcamalarının payı geçen yıl 2016 yılına göre 0,5 puanlık artışla yüzde 18,2’den yüzde 18,7’ye yükseldi. Gıda ve alkolsüz içecek harcamalarının payı yüzde 19,5’ten yüzde 19,7’ye, çeşitli mal ve hizmet harcamalarının payı yüzde 4,2’den yüzde 4,4’e, sağlık harcamalarının payı yüzde 2’den yüzde 2,2’ye, alkollü içecekler, sigara ve tütün grubunun payı da yüzde 4,4’ten yüzde 4,5’e yükseldi.
Diğer taraftan, konut ve kira harcamalarının toplam harcamalardaki payı geçen yıl bir önceki yıla göre 0,5 puanlık düşüşle yüzde 25,2’den yüzde 24,7’ye geriledi.
Ayrıca, haberleşme harcamalarının payı yüzde 3,7’den yüzde 3,4’e, lokanta ve otel harcamalarının payı yüzde 6,4’ten yüzde 6,2’ye, giyim ve ayakkabı harcamalarının payı yüzde 5,2’den yüzde 5’e, eğlence ve kültür harcamalarının payı ise yüzde 2,8’den yüzde 2,7’ye düştü. Öte yandan mobilya ve ev eşyaları (yüzde 6,3), eğitim hizmetleri (yüzde 2,3) harcamalarının payı geçen yıl da değişmedi.
DAR GELİRLİ GIDAYA AZ PARA AYIRIYOR
Gelire göre sıralı yüzde 20’lik gruplar itibarıyla tüketim harcamalarının geçen yılki dağılımına bakıldığında, birinci yüzde 20’lik grupta (en düşük gelir grubu) yer alan hane halklarının konut ve kira harcamalarına yüzde 31,9, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 28,6, ulaştırma harcamalarına yüzde 10,2, mobilya ve ev eşya harcamalarına yüzde 5,7 pay ayırdığı görüldü.
En yüksek gelir grubu olan beşinci yüzde 20’lik grupta yer alan hane halkları ise ulaştırma harcamalarına yüzde 23,9, konut ve kira harcamalarına yüzde 20,9, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 14,6, lokanta ve otel harcamalarına yüzde 7,1 pay ayırdı.
HARCAMA KALIPLARI DEĞİŞTİ
Temel gelir kaynağı maaş, ücret, yevmiye geliri olan hane halkları konut ve kira harcamalarına yüzde 23,2, ulaştırma harcamalarına yüzde 19,5, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 18,2 pay ayırırken, müteşebbis geliri olan hane halklarının ulaştırma harcamalarına yüzde 23,7, konut ve kira harcamalarına yüzde 20,8, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına ise yüzde 18,8 pay ayırdığı belirlendi.
Hane halkının temel gelir kaynağı gayrimenkul ve menkul kıymet geliri olanlar konut ve kira harcamalarına yüzde 29,2, ulaştırma harcamalarına yüzde 18,5, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 14,6, emeklilik geliri olanlar ise konut ve kira harcamalarına yüzde 30, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 25,7 ve ulaştırma harcamalarına yüzde 12,8 pay ayırdı.