Türkiye’deki seçim sonuçlarını uluslararası basın dünyaya böyle duyurdu.
İşte dış basında çıkan haberler.
WSJ: AK Parti hezimete uğradı
Türkiye’nin kaderini belirleyecek seçim sonuçlarının açıklanmaya başlamasının ardından, Amerika’da yayınlanan Wall Street Journal (WSJ) gazetesi, AK Parti’nin 2015 seçimlerinde hezimete uğradığı değerlendirmesini yaptı.
İlk gelen sonuçların, AKP’nin, 2002’den bu yana sürdürdüğü tek parti iktidarını yitireceği yönünde olduğunu belirten WSJ, AKP’nin muhalefet partilerinden çok oy almasına karşın, tek parti iktidarını yitirip, koalisyona gitmekle yüz yüze kalabileceği yorumunda bulundu.
NYT: Erdoğan bu seçimlerle karaya oturdu
ABD’de yayınlanan The New York Times (NYT) gazetesi, 2015 seçimlerinin ilk sonuçlarını, “Seçmenler, Amerikan stili başkanlık sistemi getirmek isteyen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı azarladı, AKP tek parti iktidarını yitirdi” diye duyurdu.
Seçimlerin Erdoğan ve AKP için açık bir yenilgi olduğunu vurgulayan NYT, Erdoğan’ın ‘Başbakanlıktan, Cumhurbaşkanlığına geçerek artırdığı gücünün bu seçimlerle karaya oturduğu’ değerlendirmesini yaptı.
Bild: “Erdoğan’a fren”
Türkiye’de yapılan 25. dönem milletvekilliği seçim sonuçlarını ilk verilere göre Alman basını “HDP meclise girdi, AKP tek başına iktidarı kaybetti” şeklinde verdi. Gazetelerin internet sayfalarında yer alan ilk seçim haberleri şöyle:
Die Welt: “HDP meclise girdi, AKP tek başına iktidarı yitirdi”
“Türkiye seçimini yaptı. İktidar partisi AKP çoğunluğu kaybetti. Kürt yanlısı parti HDP parlamentoya girmeyi başardı.”
Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ): “Erdoğan’ın partisi çoğunluğu kaybetti”
“Türkiye’deki parlamento seçimlerinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın partisi AKP, tek başına iktidarı kaybetti. Oyların yüzde 80’ine bakıldığında, Erdoğan’ın anayasa değişikliği tehlikede.”
Süddeutsche Zeitung: “AKP çoğunluğu kaybetti”
“Seçimlerin Türkiye Cumhurbaşkanı için zaferle sonuçlanması umuluyordu. İlk sonuçlara bakıldığında, sadece anayasayı değiştirecek çoğunluk değil, tek başına iktidar da zor görünüyor.”
Die Zeit: “Erdoğan’ın partisi AKP, hükümet çoğunluğunu kaybetti”
“Kürt partisi HDP parlamentoya girdiği için, AKP’nin tek başına iktidarı zor görünüyor.”
ZDF: “Cumhurbaşkanı Erdoğan irtifa kaybetti”
Alman televizyonunun ikinci kanalı ZDF saat 19.00 haber bülteninde bugün Türkiye’de yapılan milletvekili seçimlerinin ilk sonuçlarına göre iktidar partisi AK Parti’nin oy kaybettiğini duyurdu.
Kanal, ilk tahminlere göre AK Parti ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın muhalefet partileriyle koalisyon yapmak zorunda olduğunu belirtti. ZDF kanalı Türkiye’den bazı kanalların seçimle ilgili analizlerini ekrana taşıdı. AK partinin çoğu bölgelerde oy oranının düşüklüğüne yer verildi. Seçimlerde Güney Doğu Anadolu bölgesiyle çoğu kentlerde HDP, CHP, MHP partilerinin oylarının yükseldiği bildirildi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başkanlık sisteminin zor durumda olduğu bildirildi. Fransız ve İsviçre televizyon kanalları da ana haber bültenlerinde bugün Türkiye’deki seçimleri ekrana taşıdı. Avrupa’nın gözü seçim sonuçlarında.
Seçim sonuçları İngiliz basınında
Türkiye’deki genel seçimleri yakından takip eden İngiliz basın yayın kuruluşları, seçim sonuçlarını şu başlıklarla okurlarına aktardı:
BBC: AKP’nin Merkez Binası’nda Asık Suratlar
İktidardaki AKP erken seçim sonuçlarına göre oy kaybediyor. HDP ise yüzde 10 barajını aşarak meclise ilk defa milletvekili getirmeyi garantiledi. BBC’nin İstanbul muhabiri Mark Lowen, ziyaret ettiği AKP’nin merkez binasında seçim sonuçlarını izleyenlerin sonuçlar açıklandıkça yüzlerinin asıldığını gözlemledi.
Telegraph: Recep Tayyip Erdoğan’ın daha fazla güç hayalleri yıkıldı
Erdoğan’ın daha fazla güç hayali iktidardaki partinin 10 yıldan fazla bir süredir ilk defa en kötü sonucu almasıyla yıkıldı. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ilk kez Kürtleri destekleyen bir parti, meclise girmeyi başardı
Guardian: AKP çoğunluğu kaybediyor
Recep Tayyip Erdoğan’ın iktidardaki partisi oyların yüzde 41’ini alacağı tahmin ediliyor. Bu da hükümeti kurmak için bir partiyle koalisyon yapması gerektiği anlamına geliyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, pazar günkü seçimlerde son 10 yıldan daha fazla bir zamandır ilk defa en büyük yenilgisini yaşadı. Parti tek başına iktidar olmak için alması gereken gerekli çoğunluğu kaybediyor. Hükümet kurmak için başka bir parti ile koalisyon kurması gerekebilir.
Financial Times: Kürtleri destekleyen parti kazanırken Erdoğan kötüye gidiyor
AK Parti 13 yıllık iktidarından sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan’a hayret verici bir darbeyle parlamentoda çoğunluğu kaybediyor. Tek parti iktidarının sonuyla Erdoğan’ın gücünü artırmak için anayasa değişikliği için yaptığı mücadelenin sonu gelmiş oldu.
İtalyan basını: ‘Kürt Obama’ üzerinde çılgın bir bahis oynayan Erdoğan çoğunluğu kaybetti
Türkiye’deki genel seçim sonuçları İtalyan basınında gündemin ilk sırasında yer alırken, ilk yorumlar şöyle oldu:
ANSA: Türkiye’de Kürt depremi. 13 yıldır kesintisiz iktidarda olan ‘Sultan’ Recep Tayyip Erdoğan’ın İslami partisi, yüzde 10’luk ölümcül seçim barajını aşarak, 2014 yılında kurulan partisi HDP’yi meclise taşıyan ‘Kürt Obama’ Selahattin Demirtaş üzerinde ‘çılgın bir bahis’ oynayınca meclisteki mutlak çoğunluğunu yitirdi.
Kürt Podemos’un (İspanya siyasetinde taşları yerinden oynatan sol görüşlü parti) zaferi, Diyarbakır’da binlerce kişinin sokaklarda dans edip, şarkılar söylemesiyle kutlandı.
Bu, 2002’den beri ülkeye hakim olan adama bir şamar oldu. Anayasa partiler üstü olmasını gerektirirken O (Erdoğan), AKP’yi vuran bir kampanya yürüttü ve tam yetkilerle ‘süper başkan’ olmak için Meclis’te 330 sandalye istediğini söyledi.
Seçimlerden önce bir analist, ‘Bu seçimler, diktatörlükten önce son çıkış’ uyarısı yapmıştı.
LA STAMPA: 13 yıldan sonra Erdoğan tek başına iktidar olabilecek çoğunluğu kaybetti. Tarihi bir sonuçla Kürtler Meclis’e girdi, ama Türk seçimleri burada bitmeyecek.
Sandıkların cevabı net: ılımlı İslam liderinin gücü azalsa da, Türkiye muhafazakar bir ülke olduğunu bir kez daha gösterdi.
MHP, müthiş bir performans ortaya koydu ve Kürtleri Anayasa’nın dışında tutmak için şimdi Cumhurbaşkanı’nın başkanlık sistemi planına bir omuz verebilir.
CORRİERE DELLA SERA: 53,7 milyonun seçimi, ‘sultan’ Recep Tayyip Erdoğan’ın Türkiye’yi, çoğuna göre otoriter olacak bir başkanlık sistemine dönüştürme hayalini sekteye uğrattı. Bunu bloke eden, inanılmaz bir şekilde yüzde 10 barajını aşmayı başaran Kürt parti HDP’nin lideri Selahattin Demirtaş oldu. İslami çizgideki parti (AKP), 2002’den beri ilk kez tek başına iktidar olamıyor.
Seçime katılım oranı yüzde 85 ile çok yüksek oldu. Kürtlerin dışında Devlet Bahçeli’nin milliyetçi partisi de çok iyi bir sonuç elde etti. MHP, AKP ile koalisyon yapabilir. Bu öyle bir başarı ki Kürtleri köşeye sıkıştırabilir.
LA REPUBBLİCA: Erdoğan çoğunluğu kaybetti, Kürt partisi ilk kez mecliste. Cumhurbaşkanı’nın partisi, erken seçime gitmeyi ihtimal dışı tutmuyor. Seçimler, başkanlık sistemini getirmeyi isteyen Cumhurbaşkanı için bir referandum niteliğindeydi. Erdoğan’ın AKP’si mutlak çoğunluğu kaybetti.
Böylece, Türk siyasetinin rakipsiz liderinin başkanlık sistemini hayata geçirme fikri yok oldu.