Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Kovid-19’dan dolayı hastanede yatan ağır hastaların büyük kısmında diyabet olduğunu açıkladı. Son 40 yılda diyabet hastalarının sayısının 4 katına çıktığını söyleyen Türkiye Metabolik Cerrahi Vakfı Başkanı Prof. Dr. Alper Çelik de DSÖ’nün açıklamasını yorumladı.
Özellikle koronavirüsün bu kadar yayıldığı bir dönemde diyabetlilerin ve obez kişilerin çok daha dikkatli olması konusunda uyarılarda bulunan Prof. Dr. Çelik, hastalığı kronik ve bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerin daha ağır geçirdiğini aktardı.
ÖLÜM RİSKİ YÜKSEK
Diyabetin bağışıklık sistemini düşürdüğünü söyleyen Çelik, “Diyabet hastaları koronavirüse yakalandılarsa hastaneye yatış oranları ve ölüm riski çok daha yüksek. 2015 yılında yapılan çalışmalarda dünya genelinde 2035 yılında 500 milyon kişinin diyabet hastası olacağı öngörülüyordu. Ancak bu rakamı biz 15 yıl önceden yakaladık, 2020 yılında ne yazık ki 500 milyon diyabetli sayısına ulaştık” diye konuştu.
İŞLENMİŞ GIDADAN UZAK DURUN
Son 20 yılda gıda endüstrisinin değiştiğini aktaran Prof. Dr. Çelik, “Dünya nüfusuna besleyecek kadar tarım havzası kalmadı. Çoğumuz işlenmiş gıda tüketiyoruz. Bu rafine gıdalar bizi hasta ediyor. Rafine gıdalar ince bağırsak hormonlarını değiştiriyor, kilo aldırıyor. Yapay tatlandırıcılar, gıdanın raf ömrünü uzatan maddeler insan sağlığına zarar veriyor, uzak durmalıyız. Pandemide evlerdeyiz, hareket de etmiyoruz. Böyle giderse gelecekte en büyük sorun diyabet, yüksek tansiyon, kilo problemleri ve sosyal izolasyon olacak” ifadelerini kullandı.
4 KATINA ÇIKTI; ŞEKERİ YÜKSELTİYOR
Dünya Sağlık Örgütü’nün de diyabet konusunda uyarı yaptığını belirten Prof. Dr. Çelik, “Kovid-19 enfeksiyonu en ağır diyabetik hastalarda seyrediyor. Koronavirüs ayrıca şekeri yükseltiyor. 120 olan şeker koronavirüs geçirende 175’lere kadar çıkıyor. Dünya genelinde son 40 yılda diyabet hastalarının sayısının 4 katına çıktı” dedi.
İKİ KAT DİKKATLİ OLUN
Prof. Dr. Çelik, diyabet hastası olup koroner damar hastalığı bulunanların ise iki kat dikkatli olması gerektiği uyarısında bulunarak “Çünkü bu hastalık, damar tıkanıklığı nedeniyle de insanların hayatlarını kaybetmelerine neden oluyor. Bu nedenle özellikle de kalbinde stent olanlar, kalp ameliyatı geçirenler özen göstermeli” ifadelerini kullandı.
KAN SULANDIRICI KULLANIN
Diyabet hastalarının kan şekeri regülasyonuna dikkat etmeleri gerektiğini kaydeden Prof. Dr. Alper Çelik, “Maske, mesafe, hijyen gibi herkesin uyması gerekenlerin yanı sıra sağlıklı yemeğini, egzersizini, ilaçlarını ihmal etmemeli. Sıvı alımı çok önemli, düzenli uykuya da dikkat edin. Damar hasarı varsa doktor önerisiyle kan sulandırıcı ilaçlarını kullanmalılar” diye konuştu.
OBEZLER DE AĞIR GEÇİRİYOR
Koronavirüsü ağır geçiren bir diğer grubun ise obez bireyler olduğunu vurgulayan Çelik, bu grubun eğer kalp ve damar sorunları varsa ölüm oranlarının daha da yükseldiğini dile getirerek, “Obez bireylerin infulaenza aşısında antikor geliştirme yanıtı çok düşük değil ancak aşılanma sonrası infülanza benzeri bir rahatsızlığa yakalandıklarında çok daha ağır geçiriyorlar ve ölüm oranları yüksek. Çünkü bağışıklık yanıtları daha zayıf. Antikor pozitif olsa bile tam koruma sağlayamayabiliyor” dedi.
ÖLÜM NEDENİ; DAMAR TIKANIKLIĞI VE AKCİĞER YETMEZLİĞİ
Prof. Dr. Çelik, “Obez kişilerin akciğer kapasiteleri kısıtlı, göbek çevresindeki yağ kitlesi akciğer kapasitesini kısıtlıyor. Zaten nefes güçlüğü çekiyorlar. Kısıtlanmış akciğer enfeksiyonla karşılaştığında sonucu kötü oluyor. Bu kişilerin akciğer yetmezliği yaşadığını görüyoruz, hızlı bir şekilde yoğun bakım ihtiyacı oluyor. Obez bireylerde koronavirüse bağlı ölüm nedeni akciğer yetmezliğiyken, diyabet hastalarında özellikle damar tıkanıklığı ve buna bağlı pıhtılaşma sorunu ölüme götürüyor. Kovid-19 geçirmiş diyabet hastalarının muhakkak uzun bir süre kan sulandırıcı kullanması gerekiyor” diye konuştu.
DHA