Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, NTV’de katıldığı programda gündeme ilişkin soruları yanıtladı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Rus askerlerini Suriye’den çekeceği yönündeki açıklamasını değerlendiren Çavuşoğlu, Rusya’nın daha önce de Suriye’den asker çektiğini fakat daha sonra çatışmalar şiddetlenince öncekini aşan miktarda tekrar asker getirdiğini hatırlattı.
Suriye’de öyle ya da böyle DEAŞ ile mücadelede önemli yollar katedildiğini dile getiren Çavuşoğlu, rejim, İran ve Rusya’nın üçlü ittifak içinde başka konulara da odaklandıklarının altını çizdi.
Bölgede Rusya ve ABD’nin üsleri olduğunu söyleyen Çavuşoğlu, “Dolayısıyla buradan çekilecek havası estirilirse bu doğru ve gerçekçi değil. Zaten Rusya’nın orada 2 tane üssü ve değişik bölgelerde konuşlandırılmış askerleri de var.” diye konuştu.
“Şu anda tehdit söz konusu değil”
Çavuşoğlu, Afrin’e ilişkin soru üzerine “Bizim Afrin veya başka bir yere girmemiz için ya da bize tehdit oluşturan teröristle mücadele etmemiz için orada birinin olması ya da olmaması gerekmez. Önemli kriter bize tehdit mi değil mi? Ve bunun zamanlaması.” diyerek Türkiye’nin hedefinin şu anda ilişkiler kopuk olsa da rejim ya da başka ülkeler olmayacağının altını çizdi. Çavuşoğlu, şu an itibarıyla da böyle bir tehdidin söz konusu olmadığını vurguladı.
Halihazırda tehdidin terör örgütü PYD/PKK’dan geldiğine işaret eden Çavuşoğlu, böyle bir operasyon düzenlendiğinde de önceden bilgilendirme yapıldığını belirtti. Bakan Çavuşoğlu, YPG güçlerinin Afrin’den Rusya kontrolünde çekilip yerine rejim güçlerinin gelmesi gibi bir durumun söz konusu olup olmayacağının sorulması üzerine, “Suriye’de her türlü ihtimal olur. Önemli olan bu ihtimaller karşısında siz neler yapacaksınız? Olmaz denilen bir çok şey Suriye’de oldu. Bir yerde çatışma var, diğer yerde de facto bir şekilde iş birliği var.” ifadelerini kullandı.
Putin’in dün Türkiye’ye yaptığı ziyarette, Suriye’ye ilişkin olarak, daha çok bundan sonra atılacak adımlar, siyasi süreç ve gözlemcilerin tam olarak yerleştirilmesi, Astana süreci ve Ulusal Diyalog Kongresi fikrinin konuşulduğunu anlatan Çavuşoğlu, bunların yanı sıra Türk Akımı, S-400, Akkuyu Nükleer Santrali ve ticaretin önünde kalan engeller gibi konuları da değerlendirme fırsatı bulduklarını dile getirdi.
“YPG Kürtlerin az bir bölümünü temsil ediyor”
Çavuşoğlu, “Suriye Ulusal Diyalog Kongresi’nde Türkiye’nin kırmızı çizgisi konusunda değişen bir şey var mı?” sorusuna, YPG’nin Kürtlerin tek temsilcisi olmadığı hatta Kürtlerin çok az bir bölümünü temsil ettiği yanıtını verdi. Türkiye’de Suriye’den kaçan 300 bin Kürt olduğunu belirten Çavuşoğlu, şu anda Suriye’nin yüzde 20’sini YPG yönettiği halde söz konusu Kürtlerin bu bölgelere dönemediğini söyledi.
Mevlüt Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
“YPG Kürtlerin az bir bölümünü temsil ediyor. Biliyorsunuz Suriye Ulusal Koalisyonu var, Kürt Ulusal Koalisyonu var. Bunun dışında Kürt gruplar var, Avrupa’da yaşayan Kürt gruplar da var. Biz zaten bunların hepsiyle temastayız. Yani biz Kürt kardeşlerimize karşı değiliz. Tam tersi onların yanındayız ama terör örgütlerine karşıyız. Dolayısıyla diyalog kongresinde Kürtleri temsil edecek çok sayıda değişik gruplar var, bunların liderleri de var, hatta değişik değişik aşiretler de var. Bunların isim listesini biz çıkardık, bu fikir ortaya çıkmadan önce de Rusya ile paylaşmıştık. Hatta Suriye’de YPG’nin kapattığı çok sayıda Kürt siyasi parti var. Tüm onların listesini Rusya’ya verdik. Rusya da onların bazılarıyla temasa geçti. Dolayısıyla Kürtleri kim temsil edebilir bunların çalışmasını yapıyor, İran ve Rusya ile de bunu paylaşıyoruz. Zaten YPG’nin burada olmasına İran da karşı.”
Çavuşoğlu, Rusya’nın bu konuda ikna olmasa da Türkiye’nin tutumuna saygı gösterdiğini belirterek Soçi’de de üç ülkenin birlikte karar vereceğini hatırlattı.
“Türkiye’nin Esed ile ilgili tutumunda değişiklik yok”
Putin’in dün Suriye’de Esed ile görüştüğünün hatırlatılması üzerine, Çavuşoğlu, böyle bir görüşmenin ilk defa olmadığının herkes tarafından bilindiğine işaret etti. İran’ın da Esed’i desteklediğinin bilindiğini söyleyen Çavuşoğlu, ancak Türkiye’nin Esed ile ilgili tutumunda herhangi bir değişiklik olmadığını vurguladı.
Çavuşoğlu, “Burada rejim ve muhalif grupların geçiş hükümetiyle ilgili bir uzlaşıya varması önemli. Bizim bu konudaki tutumumuz belli. Biz Esed’in geçiş hükümeti de olsa Suriye’yi birleştiremeyeceğini, tam tersi ayrıştıracağını düşünüyoruz. Hatta Esedli bir geçiş hükümetinde Suriye’nin şeffaf şekilde seçimlere hazırlanamayacağını da düşünüyoruz.” dedi.