Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Koray Altunay, 2008 yılında yapılan bir araştırmada, vajina bölgesinde tedavi edilemeyen ve kalıcı hale gelen Candida Albicans mantarının kısırlığa bile yol açtığının belirlendiğini söyledi, Candida mantarının belirtileri ve tedavisi hakkında detaylı bilgiler paylaştı.
YÜZLERCE HASTALIĞI TETİKLİYOR
Candida isimli bir çeşit maya mantar türünün alt sınıfı olan Candida Albicans nemli ortamları çok sever. Hiçbir hastalık oluşturmadan çok sayıda Candida mantarı ağız, bağırsak, vajina, üst solunum yolu ve deri florasında bulunur, hastalık yapmadan bizimle yaşayıp varlıklarını sürdürürler. Fakat değişik nedenlerle uygun ortam oluştuğunda çoğalarak hastalık yapabilirler. Adet düzensizliğinden egzamaya, fazla kilolardan depresyona kadar yüzlerce hastalığı tetikleyici rolü vardır. Ancak en sık görülen çeşidi, nemli ortamından dolayı vajina bölgesine yerleşen Candida Alcicans’tır. Mikrop olan yüzeylerin ellenmesi ve vajinaya dokunulması, uzun süreli ıslaklık ve ortak kullanılan iç çamaşırlar Candida mantarının vajinada görülmesinin nedenlerindendir.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
Başlangıçta kaşıntı ve kızarıklık durumundan, aktif hastalık durumunda süt kesiği gibi beyaz parçacıklı akıntı, kötü koku ve şiddetli kaşıntı ortaya çıkar. İdrar yaparken yanma, idrarın değdiği bölgelerde sızlama, yoğun kas ağrılarına, cinsel ilişki esnasında ağrıya da yol açabilir. Erkeklere genellikle belirti vermeden varlığını ve bulaşıcılığını sürdürebilmekle birlikte, bazen penis başında ve gövde kısmında kırmızılık, kaşıntı, tahriş görünür. Özellikle 20-30 yaş aralığındaki kadınların dörtte üçünde Candida Albicans mantarı görülür. Adet görmemiş veya menopoza giren kadınlarda daha az görülen bu hastalık, nadiren cinsel ilişkiyle erkeğe de bulaşabiliyor. Hamileler, diyabeti kontrol edilmeyenler, çeşitli hastalıklar nedeniyle bağışıklığı sistemi zayıflayanlar ve aşırı antibiyotik kullananlar daha fazla risk altında.
KISIRLIK VE DÜŞÜK NEDENİ OLABİLİYOR
Candida Albicans mantarı, genital bölgede yol açtığı enfeksiyon nedeniyle infertilite (kısılık) nedeni de olabilir. Bu mantar türünün enfeksiyonları spermin yumurtaya doğru taşınmasını engeller. Vajinal ortamı olumsuz şekilde değiştirerek spermin canlı kalma süresini kısaltır, düşük nedeni olabilir. Erkeklere de bulaşıp kaşıntı, akıntı gibi yakınmalara yol açar, sperm transportunu engeller ve sperm hücrelerine tutunarak sperm hareketliliğini azaltarak erkeklerde de kısırlık nedeni olabilir.
HAMİLELİK VE DOĞUM SÜRECİNDE BEBEĞE BULAŞABİLİR
Eğer anne-baba bireylerde Candida mantar hastalığı varsa, çocuklara geçme ihtimalini de birlikte getirir. Baba-oğul genelde taşıyıcı durumdadır ve hastalığın etkilerini hissetmezlerken; anne-kız bu hastalığı geçiren bireyler olurlar. Bu nedenle çiftlerin evlenmeden ya da yeni bir bireyi dünyaya getirme kararı almadan evvel bu hastalığın teşhis ve tedavisini yapmaları gözden kaçırılmayacak derecede büyük öneme sahiptir.
TEDAVİ SÜRECİNDE BESLENME DE ÖNEMLİ
Tedavi sürecinde düzenli ve iyi beslenmek, bağırsak florasına iyi gelen diyetler uygulamak önemlidir. Mantarın varlığını belirlemek için yapılan smear testinin ardından tedaviye başlanır. Tedavide özel mantar ilaçları hem ağız yolu hem de bölgesel olarak kullanılır. Normal koşullarda erkek cinsel organında tutunamamakla birlikte bu tür hastalık durumunda mantarlar, cinsel ilişki yoluyla erkeğe ve daha sonra yeniden kadına geçebilir. Bu nedenle bu tür hastalık durumlarında erkeğin de tedavi olması çok yararlı olacaktır. İyileşme sürecinde de cinsel ilişkiye girilmemesi gerekir. Genital bölgenin pH dengesini bozacak her tür sabun ve kozmetikten kaçınılmalı, temizlik sadece suyla yapılmalıdır.
ENGELLEMEK İÇİN NE YAPILMALI?
Enfeksiyon temizlenene kadar ilişkiye girmeyin. İlaçlarınızı düzenli kullanın. Uzun süre ıslak bornoz veya mayo giymeyin. Doktorunuz önermedikçe genital bölge için özel şampuan, sprey vs. kullanmayın. Genital bölgeyi iyi kurulayın, nemli bırakmayın. Pamuklu iç çamaşırları kullanın ve sık değiştirin, naylon benzeri iç çamaşırı giymeyin. Şişman iseniz kilo verin. Diyabetliyseniz, kan şekerinize dikkat edin. Şekerli yiyeceklerden uzak durun. Bol yoğurt tüketin, bazı kadınlar faydasının olduğunu ifade ederler. Mümkünse sık ve uzun süreli antibiyotik kullanmayın. İki ay içinde enfeksiyon tekrar ederse veya tedaviye rağmen düzelmezse doktorunuza başvurun.