Halk arasında sık sık tuvalete çıkma hastalığı olarak bilinen sistit aslında idrar yollarının iltihaplanması anlamına gelir, idrar yolları ve üreme sisteminde sıklıkla ortaya çıkan hastalıklardan biridir. Kadınlarda görülme oranı çok daha yüksek olan sistit en çok 20-40 yaş arası kadınlarda, bazen de çocukluk dönemi ve menopoz sonrasında da rastlanan bir durumdur. Kadınlarda, erkeklere oranla daha fazla görülmesinin nedeni, idrar yollarının erkeklere göre daha kısa olmasıdır.
BELİRTİLER
• İdrar yaparken yanma, sızı, ağrı, bazen bıçak keser tarzda ağrı olması
• Sık sık idrara çıkma ve az az idrar yapma
• Acil idrar yapma ve tam boşalamama hissi
• Kasıklarda ve göbek altında ağrı olması
• Cinsel ilişkide ağrı duyulması
• Kötü kokulu ve bulanık idrar
• İdrarda kan olması
• İlerleyen vakalarda ateş, terleme, bulantı-kusma
TEDAVİ
Sistit belirtileri görülmeye başlandığında kişi bazı kulaktan dolma bilgiler ve çevrenin tavsiye ettiği önlemler yerine mutlaka doktora başvurmalıdır. Hastaya ilk yapılacak tetkik, tam idrar tahlilidir. Hangi bakterinin olduğunu tanımlayabilmek için ise idrar kültürü gerekebilir. Hastada altta yatan taş veya tümör gibi başka bir hastalık düşünülüyorsa ek tetkiklere başvurulur.
Sistitten korunmak için neler yapılmalıdır?
• Kişi tuvaleti geldiğinde mutlaka gitmelidir, idrar tutmak herkes için sakıncalıdır.
• Tuvaletten sonraki temizlik önden arkaya doğru olmalıdır. Tam tersi durumda makat bölgesi bakterileri idrar ve genital bölgelere taşınmış olur.
• Enfeksiyon riskini arttıracağından, çok sık banyo yapmamaya ve uygun olmayan genital temizleme ürünleri kullanmamaya özen gösterilmelidir.
• Banyonun oturarak değil ayakta yapılması da genital ve idrar yolu enfeksiyonunu azaltabilecek bir önlemdir.
• Gün içinde su tüketimi en az 8 bardak olmalıdır. Su içilince bol idrara çıkılır ve bu durum bakterilerin idrar kesesinde kalmasına engel olup, dışarı atılmasını sağlar.
• Kahve, çay, alkol gibi içeceklerin tüketimi en aza indirilmelidir. Bunlar idrar kesesini uyarıcı içeceklerdir.
• Yaz aylarında kalabalık havuzlar tercih edilmemeli, havuz sonrası ıslak mayo ile zaman geçirilmemelidir.
• Pamuklu çamaşırlar tercih edilmeli ve her gün değiştirilmelidir. Sentetik iç çamaşırlar normal florayı olumsuz etkiler.
• Özellikle yaz döneminde çok sıkı kıyafetler genital bölgenin hava almasına engel olup, nemli kalmasına sebebiyet vererek, enfeksiyona yatkınlığa neden olacağı için tercih edilmemelidir.
• İlk cinsel ilişki veya sık cinsel ilişki bakteri girişini dolayısıyla enfeksiyonu arttırır. Cinsel ilişkide korunma yöntemlerine mutlaka dikkat edilmelidir.
• Menopoz döneminde de enfeksiyona yatkınlık artar. Doktor önerisiyle uygun ilaçlar veya kremler kullanılmalıdır.