Mustafa Kemal Üniversitesi (MKÜ) Mühendislik Fakültesi’nde TÜBİTAK tarafından desteklenen proje kapsamında, demir çelik fabrikalarının atık maddesi cüruf kullanılarak çimentosuz beton üretildi.
MKÜ Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Erdoğan Özbay, AA muhabirine, alkalilerle aktive edilmiş cüruflu çimentosuz betonun üretimi ve yapısal davranışının tesbit edilmesine yönelik 258 bin lira bütçeli projelerinin TÜBİTAK tarafından kabul edildiğini söyledi.
Proje kapsamında İskenderun’daki demir çelik fabrikasında atık madde olarak çıkan, saf olmayan metaller eritildiğinde yoğunluk farkı nedeniyle yüzeyde biriken daha hafif metal olan cürufu değerlendirdiklerini ifade eden Özbay, bunu, beton yapımında çimento olarak kullanmayı denediklerini kaydetti.
Çalışma kapsamında harç ve beton numuneleri ürettiklerini vurgulayan Özbay, şöyle devam etti:
“Üretilen numuneler üzerinde laboratuvarlarımızda malzemelerin özelliklerini tesbit edecek her türlü fiziksel, mekanik ve çevresel etkiler arasında davranışı simgeleyen bir takım testler uyguluyoruz. Yaptığımız testlerde basınç, çekme, eğim ve su işleme derinliği gibi dayanıklılığın yanı sıra ıslanma, kuruma, donma, çözülme dediğimiz bu evreler altında çimentosuz ürettiğimiz betonun çimentolu betonla özeliklerini karşılaştırıyoruz.”
Özbay, çalışmaların iyi bir netice vermesi için bütün alternatifleri gözden geçirdiklerini kaydetti.
Deneylerde betonun hangi sıcaklığa maruz bırakılması gerektiği, kullanılan kimyasal katkının dozajı gibi ideal parametre çalışmalarını tespit ettiklerini belirten Özbay, İskenderun’un, demir çelik sektörünün kalbi konumunda olması nedeniyle projenin altyapısını oluşturduğunu söyledi.
Atıklar yeniden değerlendirildi
Projeyle, demir çelik ve termik santrallerden çıkan uçucu küllerden yararlandığını ifade eden Özbay, şöyle konuştu:
“Demir çelik fabrikalarındaki cürufların, çimento yerine kullanılabilirliğine bakıyoruz. Atıkları çimento yerine kullanmamızın başlıca sebeplerinden biri, sanayi atığı olarak ortaya çıkan bir malzemeyi tekrar endüstriye kazandırmamız. Çimento üretiminde ortaya çıkacak, doğaya salınacak karbondioksit salınımını azaltmış oluyoruz. Bir başka özellik ise çimento, enerjisi çok yoğun bir sektör. Bin 500 santigrat derecede çimento üretimi gerçekleştiriliyor. Çalışmamızla tüm bunları ortandan kaldırmayı hedefliyoruz.”
İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Hakan Tacettin Türker de numunelerin laboratuvar ortamında denendiğini ve olumlu sonuç aldıklarını kaydetti.
Proje çerçevesinde daha kapsamlı çalışma yürüteceklerini aktaran Türker, “Bu numunelerden yola çıkarak en ideal karışıma ulaşacağız. Sonraki aşamada, taşıyıcı sistemi oluşturan kiriş ve kolonlarda kullanılan yapı elemanlarını elde edeceğiz. Bunları, daha büyük olan yapı mekanik deprem laboratuvarında test edeceğiz” dedi.