Milyonlarca memur ve emekli için de Temmuz ayında maaşlara yapılacak zam oranını bekliyor. Özellikle emeklilerin ve memurların alacakları zam oranlarını enflasyon belirliyor. Maşların artmasıyla birlikte milyonlarca işçiyi ilgilendiren kıdem tazminatında değişiklik olacak. TÜİK tarafından açıklanacak Haziran ayı enflasyonuyla kıdem tazminatı da değişecek.
Sabah’tan Faruk Erdem’in haberine göre, temmuz zammı ile çalışanların işten ayrıldıklarında aldığı kıdem tazminatı tavanı da yükselecek.
KIDEM TAZMİNATI TAVANI NE KADAR OLACAK?
Kıdem tazminatı tavanı her 6 ayda bir memurlara yapılan zam oranı kadar yükseliyor. Ocak ayında memur ve memur emeklilerinin yüzde 5 oranındaki toplu sözleşme artışı yüzde 7.5 olurken enflasyon farkıyla birlikte kümülatif artış yüzde 30.95’e ulaşmış oldu.
Bu oranla birlikte Ocak ayında Kıdem tazminatı tavanı 10 bin 848 lira 59 kuruşa yükseldi. 2021’in ikinci yarısında 8 bin 284 lira olarak uygulanan tavan, 6 Ocak tarihli genelgede 10 bin 596 çıkmıştı. İlave zammın yansıtılmasıyla da yeni tavan 10 bin 848 liraya ulaştı.
MERKEZ BANKASI’NIN ENFLASYON ANKETİ İLE YAPILAN HESAP
Kıdem tazminatı tavan tutarı Temmuz ayında yeniden artacak. Merkez Bankası’nın piyasa anketinden yapılan hesaba göre; memurların toplu sözleşme artışı ve enflasyon farkı ile birlikte zam oranları yüzde 40,25 olacak.
Yani Haziran ayında işten ayrılan 10 yıllık bir çalışan 108 bin 485 lira tazminat alırken aynı çalışan Temmuz’dan sonra ayrıldığında ise 152 bin 150 lira almış olacak.
TAVAN 15 BİN LİRAYA YAKLAŞACAK
Yapılan tahmini hesaba göre yüzde 40,25 artış ile tavan 14 bin lirayı geçecek.
Temmuz’da belirlenecek yeni tutar 31 Aralık 2022 tarihine kadar geçerli olacak.
KİMLER KIDEM TAZMİNATI ALABİLİR?
Çalışanın işveren tarafından işten çıkarılmış olması gerekiyor. Çalışan kendi isteği ile ayrılırsa, kıdem tazminatını alamıyor.
Çalışan işyerinde 1 yıl çalıştıktan sonra kıdem tazminatına hak kazanıyor.
Bir yıldan az çalışanlar kıdem tazminatına hak kazanamıyor
KIDEM TAZMİNATI ÜST LİMİTİ MEMUR MAAŞLARINA GÖRE BELİRLENİYOR
Kıdem tazminatında alt limit asgari ücrete göre belirlenirken üst limit ise memur maaşlarına göre belirleniyor. Memur maaşlarındaki artışlar dikkate alındığında kıdem tazminatı üst limiti ocak ve temmuz ayları olmak üzere 6 ayda bir güncelleniyor.
KIDEM TAZMİNATI ALMA ŞARTLARI
Kıdem tazminatı almaya hak kazanabilmek için, aynı işverene bağlı iş yerlerinde en az bir yıl çalışmak gerekiyor. Kıdem tazminatı emekli olunduğunda, işveren işten çıkarttığında, işçi haklı bir nedenle iş akdini feshettiğinde alınabiliyor. Yaş dışındaki emeklilik koşullarını yerine getiren işçiler de işten ayrılarak kıdem tazminatı alabilirler.
Ayrıca erkek işçiler askere giderken, kadın işçiler de evlendikten sonra bir yıl içinde işten ayrıldıklarında kıdem tazminatı alabilirler.
Kıdem tazminatı hesaplanırken, brüt ücrete ilave olarak işçiye sağlanmış olan para ve para ile ölçülmesi mümkün akdi ve kanundan doğan menfaatler de dikkate alınıyor. Bordroda görünen brüt ücrete ilave olarak, yemek, servis-yol-ulaşım, barınma-kira yardımları, bayram harçlığı, yakacak-aydınlatma bedeli, giyim yardımı, kıdem ücreti, teşvik primi, ikramiyeler ve primler gibi ödemeler eklenerek “giydirilmiş ücret” bulunuyor.
Bir menfaat veya ödemenin giydirilmiş brüt ücrete dahil edilebilmesi için devamlılık arz etmesi gerekir. İşverenin iş yerinde verdiği yemek veya yemek karşılığı nakit para ya da yemek çekinin karşılığı olan tutar, giydirilmiş ücrete eklenir. İşçinin işe geliş – gidiş saatlerinde verilen servis hizmeti de dahil olmak üzere ulaşım parası şeklindeki ödemeler hesaba katılır.
Özel sağlık sigortası yardımı ya da hayat sigortası primi ödemeleri de kıdem tazminatına esas ücrete eklenir.
Bir yıl içinde ödenen ayni ve nakdi ödemeler toplanarak 360 güne bölünür. Hesaplanan 1 günlük ayni ve nakdi ödemenin 30 katı, brüt ücrete eklenerek giydirilmiş ücret bulunur.