Milattan önce Helenistlik dönemde Bithynia Kralı İkinci Prusias’a (M.Ö. 185-149) ait olduğu tahmin edilen 5.5 uzunluğundaki ve 4 metre genişliğindeki mezarın son durumu içler açısı… Yıllar önce İznik’e getirilen lahit, halk arasında Berberkaya olarak bilinen yere nakli sırasında kaydırılıp yerel düştükten sonra parçalanmıştı. 1960’lı yıllarda onarılan lahit, art niyetli kişiler tarafından günümüzde tekrar parçalandı. İçerisinde mezar olmayan lahdin sprey boya ile boyanmasına ve içerisinde oluşan kirliliğe vatandaş tepki gösteriyor.
Bu arada, Bithynia Kralı İkinci Prusias’ın bu lahdi, Helenistlik döneme ait İznik’deki tek eser olarak biliniyor. Tek parça taştan yapılan eser, üçgen alınlıklı ve kırma çatılı… Lahdin üzerinde sade dekoratif benzemeler, silimler ve kabartma göbeği motifler yer alıyor.
‘TURİZME KAZANDIRILMALI…’
Sanat tarihçisi Doğan Özgün Kolaç, ‘‘İznik’te Helenistlik döneme ait olarak bilinen tek yapı burasıdır. 2 bin 200 yıl öncesinden beri ayakta kalmış. 1953 senesinde defineciler tarafından patlatılan lahdin orijinal hali bozulmuş ve 17 parçaya ayrılmış. İznik için büyük bir kayıp. Eski eserler için birçok defa ayağa kaldırılması konuşulur. Yetkililer tarafından daha fazla önem verilmesi gerektiğini düşünüyorum. Bu eserin tekrar turizme kazandırılması gerekiyor. İznik’te birçok tahrip edilen yer var. Eser doğal yollardan zarar görebilir; deprem olur yıkılır, bunu anlayabiliriz ama insanların böyle zarar vermesi son derece ayıp. Eğitim eksikliğinden kaynaklanıyor. Bu eserin üstüne yazı yazmak, sağına soluna bir şey çizmek, tahribattan başka bir şey değil” diye konuştu.
