Bursa ipeğinin yeniden adına yakışır düzeyde bir kent markası olarak canlandırılması amacıyla 2014 yılında başlatılan ‘Bursa İpeği Yeniden Hayat Bulacak’ Projesi kapsamında, Bursa’da halen yerli kozadan ipek iplik üreten aileler ve üretimi bırakan aileler belirlenerek kayıt altına alınırken, 2015’te Umurbey İpek Üretim ve Tasarım Merkezi çalışmalara dahil edildi.
Dut ağacı sayısının artırılmasından yerli koza üretimine kadar ipeğe giden yolda tüm sürecin desteklendiği projede, Orhaneli, Keles, Harmancık, Büyükorhan, İnegöl ve Mustafakemalpaşa ilçelerindeki üreticilere yönelik çalışmalar yapıldı. Bu ilçelerin kırsal mahallelerinde işlevlerini kaybeden köy okulları ve konakları restore edilerek ipek halı, kumaş, triko üretim ve tasarım atölyelerine dönüştürüldü. 14 farklı noktada kurulan ve aynı zamanda sosyal donatı alanı niteliği taşıyan atölyelerde kadınlar ipek halı dokudu, kumaş ve triko üretti.
225 İPEK HALI DOKUNDU…
Halen üretimin devam ettiği proje kapsamında bugüne kadar farklı ölçülerde 225 orijinal ipek Hereke halısı dokundu, 4 bin 452 parça ipek şal, kravat, kese, çanta, triko gibi ürünler üretildi.
Metrekaresi 11 bin 500 liradan satılan ipek halıların, ABD’den ilgi gördüğü belirtildi. İlmek başına para kazanan kadınların da aylık 400 ile bin lira arasında değişen miktarlarda gelir sağladığı ifade edildi. Coğrafi işaret başvurusu yapılan ipek halılar ayrıca UÜ Tekstil Mühendisliği Bölümü’nde incelendi. Bölümün laboratuvar sonuçları doğrultusunda halılara ‘Antibakteriyel belgesi’ verildi.
‘İHRACATA BAŞLADIK’…
Proje Kordinatörü Mehmet Ünal, proje kapsamında 180 halı ve 40 kumaş dokuma tezgahı aldıklarını belirterek, ‘Eskiden halı dokumasını bilen kadınlarımız vardı. İlk önce bu kadınlarımızla başladık. Bu kadınlarımızın yanına birer genç kız oturttuk. Şu anda yeni öğrenen arkadaşlarımız da halı dokuyor. En önemlisi de Bursa ipeğini kullanıyoruz. İhracata başladık, yurt dışına satıyoruz. Bursa Büyükşehir Belediyesi, Bursa ipeğinin can bulması için seferber olmuş durumda’ ifadelerini kullandı.
EN BÜYÜK FUARDAN DAVET…
Projeye yaklaşık 200 dokumacı kadının katıldığını dile getiren Ünal, şunları kaydetti:
‘Bursa’da 30 yıldır halı dokunmuyordu. Geç kalır da bu nesli kaybedersek, Bursa ipeğini de kaybetmiş olacaktık. Şimdi yeni nesle de aktardık. En azından 40 yıl daha bu kültürü kurtarmış olduk. Burada dokuduğumuz halılar orjinal Hereke halısıdır. ‘Onlu’ kalite halı dokuyoruz. Şu anda ABD’ye gönderiyoruz. Geçenlerde İstanbul’da bir fuar oldu, oraya katıldık. Fransa, Kanada ve Hollanda’da birçok müşteri ile kontak halindeyiz. Önümüzdeki günlerde inşallah bu ülkelere de göndermeye başlayacağız. Almanya’da dünyanın en büyük halı fuarı düzenlenecek. Oraya davet aldık ve bütün ekip orada olacağız.’
Usta öğreticilerden Şerman Turhan da Bursa ipeğini dokuyarak yaşatmaya çalıştıklarını söyledi.
Kadınların halıyı dokurken ipeğe hayat verdiğini dile getiren Turhan, ‘Her geçen gün arkadaşlarımız daha ustalaşıyor. Özellikle genç arkadaşlarımız da bu konuda çok azimli. Onlarla beraber güzel işler yapıyoruz’ dedi.