Tarihi Çarşılar Federasyonu Başkanı Muhsin Özyıldırım, Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi Çarşıbaşı Kentsel Tasarım Projesi’nin senelerdir beklendiğini, mutlu sonunsa ilk kez bu kadar yakın olduğunu belirtti.
Çarşının bilinirliği, görünürlüğü, ulaşılabilirliği artacak
Özyıldırım, “Aslında bu proje bizim yıllardır özlemini çektiğimiz bir proje. Daha önce rahmetli Hikmet Şahin başkanımız döneminde gündeme gelmiş hatta daha önceki dönemlerde Erdoğan Bilenser başkanımız döneminde de etütler yapılmıştı. Biz bu projeyi arzu ediyorduk. Özellikle batı tarafındaki yapılaşmanın Pirinç Han, İpek Han, Bakırcılar Çarşısı, Ulu Cami ve Hanlar Bölgesi’ni önemli ölçüde gölgelediğini, kapattığını, oraların maliklerle ve içindeki kullanıcılarla sulh yoluyla, rıza yoluyla kamulaştırılması neticesinde ortaya çıkacak alanın altını da dolu dolu otopark yapmak suretiyle böyle bir projeyi başından beri zaten biz destekliyorduk.Başkan Alinur Aktaş bu projeyi ilk dillendirdiğinde yanılmıyorsam bundan iki sene önceydi biz de çok hoşnut olacağımızı, hakikaten bu proje ile bölgenin biraz daha bilinirliği, görünürlüğü ve ulaşılabilirliğinin artacağını söyledik ve kendisine müteşekkir olacağımızı ifade ettik” dedi.
Katlı otopark, Hanlar Bölgesi’ne yaraşır giriş talebi
“Projenin geldiği noktada evet kamulaştırmalar neredeyse bitti, bir köşedeki bina kaldı. Onun da yıkılacağı ifade edildi, o bina da görüntüyü önemli ölçüde engelliyor. O bina da yıkıldıktan sonra ortaya çıkacak alanın hakikaten doğru işlevlendirilmesi lazım ki çarşıya bir faydası olsun” görüşünü belirten Özyıldırım, “Örneğin turist otobüslerinin gelip, gidip; indirme, bindirme yapabilmesi, insanlarımızın özellikle kendi araçlarıyla gelenlerin altını dolu dolu otopark olarak kullanabilmesi için kat kat otopark yapılması lazım öyle sadece bir kat değil. Sonra alanın da çok iyi kontrol edilmesi lazım. Kayıt dışı, kural dışı hareketlere müsaade etmemek lazım işportacılar, dilenciler gibi… Hatta davetkar bir giriş olması gerekiyor. Hanlar Bölgesi’ne girişi böyle hissettiren güzel bir giriş olması lazım. Yapıyla mütenasip bir giriş olmasını arzu ediyoruz. Şöyle düşünüyoruz bir kere oraya gelen, orada inen yürüyerek veya arabasıyla gelen için çok ferah bir ortamın olmasını arzu ediyoruz. Sıkışık, değil ferah. Buluşmaların orada olup oradan insanların hanlara, çarşının içine yayılabileceği, kah alışveriş kah dinlenme mekanlarında çay, kahve içip, yemek yiyebileceği kah hediyelik eşya alabileceği insanlarımızın çok rahat bir yürüyüş aksi olsun istiyoruz. Sıkışık değil ama çok boş da bir alan olsun istemiyoruz açıkçası” şeklinde konuştu.
Çarşıda işler ne durumda?
Tarihi Çarşılar Federasyonu Başkanı Muhsin Özyıldırım, “Bu iki senedir, pandeminin başından bu yana ticaretle uğraşan hele hele çarşı ticareti ve esnaflık yapan arkadaşlara Allah kuvvet, sabır versin. Pandemi dönemindeki kapanmalar, kısıtlamalar, alışveriş yetersizliği hakikaten esnafın belini zaten çok bükmüştü. 2019’da güzel bir trend vardı, 2020, 2021 maalesef çok zor geçti. Tabii ki zor geçerken hep iyi günler ileride diye ümit ettik ama o pandemi de umulandan uzun sürdü. 3, 6 ayda biter derken iki seneyi geçirdik hala izleri devam ediyor. Pandemi döneminde ticaretin eksilmesinin yanı sıra mutlaka takviyeler gerekiyordu devletin takviyeleri zaman zaman işimize yaradı ama zaman zaman da kafi gelmedi. Arkasından da tam bu yaz düğünler var, misafirlerimiz geliyor, oh toparladık dedik özellikle temmuz ve ağustos ayları çok iyiydi. Eylülde kısmendi ama ondan sonra bir başka hareketlenme oldu. Dövizdeki yukarı yönlü hareketlilik birden şaşırttı bizi” dedi.
Enflasyon ve dövizdeki hareketlilik esnafın tadını kaçırdı
Özyıldırım, “Çünkü biz biliyoruz ki eski esnaf enflasyonun yükseldiği, finans argümanlarının, dengelerin değiştiği dönemde esnaf istediği lezzeti alamaz. Çünkü insanlar alışverişlerini erteler. Dolar yükseliyormuş dolar alalım der. O yüzden dövizin yükseldiği, alçaldığı dönemlerde pek biz bir şey anlamayız. Enflasyon döneminde de bilinenin aksine bizim enflasyonda kar marjlarımız düşer. Cirolarımız kalem bazında düşer ve sermayemiz küçülür. Üçü bir arada olur. O nedenle bize de yaramaz enflasyon. Her ne kadar stoktan kar elde etti falan diye söylense de perakendeci esnafın stok yapmaya zaten pandemi yüzünden gücü yok aslında eski esnafın böyle bir niyeti de yok. Stokla kar elde etmeyi hiç akıl etmezler, düşünmezler hatta ayıp kabul edilir. Hem ahilik kültürümüzde hem din kültürümüzde. Stoğu pek önemsemezler zaten hepinizin bildiği gibi ticaret devridaim işidir. Sürekli olursa olur. Yoksa ben kepenk indireyim içerideki sermayem durduğu yerde değerlensin derseniz ticaret olmaz. Bu dönem istediğimiz keyfi bulamıyoruz. Perakende de özellikle giyimde, kişisel ürünler satan esnafta şu an bir durağanlık var. Düğün sezonu da değil şimdi sömestr tatilini bekliyoruz. Sömestrda insanlar biraz çarşıya, pazara gelir ümidindeyiz. Yani bunu söylerken perakendenin gıda tarafında önemli bir sorun yok. Orada alışveriş oluyor. Kuruyemişinden tatlıcısına, çorbacısından çay bahçelerine kadar orada oluyor. Havalar iyi gittiği müddetçe oralar doluyor, boşalıyor ama orada da fiyatlamada bir sıkıntı var. Ciddi bir sıkıntı mevcut. Et fiyatları hiç umulmadığı gibi birden bire yükseldi. İleride belki daha da sıkıntı olacak deniyor. Şarküterideki fiyatlar da döviz anlamında bir yükseldi bir türlü de inemiyor. İnememesinin bir başka nedeni de fiyatlamaların bir kısmının ancak yansıması bir kısmı da acaba tekrar çıkarsa bir daha fiyatları tekrar indirelim, yükseltelim olmasın diye bir beklemedeyiz. Piyasaların oturmasını bekliyoruz” ifadelerini kullandı.
“Toptancı fiyatları ucuzlatırsa çarşı esnafı aynen yansıtır”
Tarihi Çarşılar Federasyonu Başkanı Muhsin Özyıldırım, sözlerini şöyle tamamladı:
“Bütün toplumun beklentisi olduğu gibi esnafımızın da beklentisi taşların yerine oturması. Güvenin iyice artırılması. Bir denge şu anda sağlanmış gibi görülüyor. Umut edelim bu denge kalıcı olsun, tekrar oynamasın yerinden. Artık gerçek seviye neredeyse orada buluşulsun. Dövizi de, faizi de, enflasyonu da… Ondan sonra herkes işine baksın. Yalnız enflasyonla ilgili beklentiler gerek ekonomi uzmanlarının ve yetkililerinin söylediği gibi gerek bizim beklediğimiz gibi bir süre daha artacağa benziyor. Çünkü o dövizden geçirgenlik daha yeni yeni yansıyor bazı ürünlere. Perakendeci esnafı toptancıyla olan bağına göre fiyatları geriletebilir eğer toptancı geri adım atmazsa perakendecinin geri adım atması mümkün değil. Toptancı fiyatları ucuzlatırsa bunu çarşı esnafı aynen yansıtır.”
Tarihi Çarşılar Federasyonu Başkanı Muhsin Özyıldırım’ın açıklamalarının tamamını videomuzdan izleyebilirsiniz.