Alerji, vücudun savunma sisteminin normalde diğer sağlıklı bireylerin reaksiyon vermediği maddelere karşı aşırı reaksiyon vermesi olarak açıklanıyor.
Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Uz. Dr. Ertan Sarıbaş, “Genetik yatkınlığı olan bireylerde gelişir. Bir alerjene karşı reaksiyon verebilmek için bireyin önceden o alerjenle, alerjiye sebep olan etken madde karşılaşıp ona duyarlı hale gelmesi gerekir” dedi.
BU BELİRTİLERE DİKKAT!
Uz. Dr. Sarıbaş, “Alerjiye yatkın bir bireyin savunma sistemi, bir alerjenle karşılaştığında ona karşı IgE antikoru üreterek onu belleğine alır. Böylece alerjenle tekrar karşılaştığında onu tanır ve hızla reaksiyon verir. Örneğin polen alerjisi olan bir kişinin daha önce polenle karşılaşıp buna duyarlı hale gelmiş olması gerekir.
Polen gibi alerjenler vücuda girdikten sonra daha önceki temas sonrası kendine karşı üretilmiş IgE’lere giderek bağlanır. Sonrasında da alerjik iltihaba neden olan başta histamin olmak üzere bazı maddeler kana salgılanır. Bunun ardından düz kaslarda kasılma, damarlarda genişleme, damar geçirgenliğinde artış ve ödeme bağlı olarak hapşırık, burun akıntısı, burun, boğaz, damak, kulak kaşıntısı, gözlerde sulanma, kaşınma, cilt döküntüsü gibi yakınmalar ortaya çıkar. Bu alerjik yakınmalar alerjik olunan maddeyle her karşılaşıldığında tekrar eder” açıklamasında bulundu.
GENÇLERİN YAKLAŞIK YÜZDE 10-15’İ POLEN ALERJİK
Gençlerin yaklaşık yüzde 10-15’inin polen alerjik olduğunu kaydeden Uz. Dr. Ertan Sarıbaş, sözlerini şöyle sürdürdü: “Polen alerjisi başka bir deyişle bir gençlik dönemi hastalığıdır. Ortalama 10-15 polen mevsimi sonrası kendiliğinden azalmakta ve geçmektedir. Polen alerjisi bir başka açıdan bakıldığında, bağışıklık yani koruma sistemlerinin çok iyi çalıştığının göstergesidir. Çünkü hapşırık ve nezle korunmaya yönelik reaksiyonlardır.
Saman nezlesi en sık olarak 8 ile 20 yaş arasında başlar, 40 yaşından sonra başlaması çok ender bir durumdur. Ülkemizde ve Avrupa’da en sık alerji yaratan polen grubu, çimen polenleridir. Saman nezlesi olmak; sinüzit, astım ve gıda alerjisi gibi durumlar için risk faktörüdür. Ayrıca bu kişiler, hastalıkları tedavi edilmezse koku ve tat alma duyularını da kaybedebilirler. Koku ve tat duyuları olmayan kişiler, zehirli gaz ve gıda zehirlenmelerinden kolayca etkilenmektedir.
Ağaç polenleri ilkbaharda bir ay, çimen polenleri ilkbahardan yaz sonuna kadar ve yabani çalı polenleri ise genellikle yaz/sonbahar döneminde alerjik rahatsızlık yaratabilir. Ülkemiz bu yıl sıcak bir kış geçirdiğinden şubat başından buyana polenli dönem başlamıştır.
Tedavide korunma ve ilaç tedavisi önceliklidir. Dış ortamda gözleri tamamen kapayan bir güneş gözlüğü kullanılmalıdır. Kortizon içeren burun spreyleri ve antihistaminik ilaçlar tüm polen sezonu boyunca doktor kontrolü ile kullanılabilir. Polen alerjisi olanların dörtte biri baharda astım olur veya astımsa, şikayetleri artabilir. Mutlaka doktor kontrolünden geçmeleri önerilir.”
POLEN ALERJİSİ OLANLARA ÖNERİLER
– Polen mevsimi boyunca, alerjik olduğunuz polenlerin havada en yüksek sayıda olduğu vakitlerde evinizin pencerelerini açmayın. Havalandırmanız kısa süreli ve mümkünse yağmur esnasında olabilir.
– Polen mevsiminde piknik ve benzeri kır gezilerinden kaçının. Mümkünse açık havada efor ve egzersiz yapmayın. Dış ortamda mutlaka gözlerinizi tamamen koruyan bir gözlük kullanın. Gözlüğü evinizde dışarı çıkmadan takın ve yeniden kapalı ortama girene kadar çıkarmayın. Gözlüğün kenarları kapalı olsun. Havuzda yüzerken takılanlar veya motosiklet kullananların gözlükleri iyi örneklerdir.
– Dış ortamdan eve geldiğinizde üstünüzde ve saçınızda polen bulunabilir. Bu nedenle mümkünse evde üstünüzü değiştirin, dış kıyafetlerinizi çıkarın ve bir duş alın. Ancak burnunuzun içini su ile yıkamayın, bırakın kendi orijinal salgısı ile kalsın, sadece mendil ile silmeniz ve burun spreyleri kullanmanız yeterlidir. Polenlerin bu dönemde yüz kıllarına kolay yapışma özelliğinden dolayı, erkekler bu dönemde bıyık ve sakal bırakmamalı, günlük tıraş olmalıdır.
– Evde ve arabanızda polen filtreli hava temizleyici aletler yararlı olabilir. Seyahat esnasında otomobilinizin pencerelerini kapalı tutun.
– Alerjen olmamasına rağmen sigara dumanı, tozlu ve yoğun kokulu ortamlar burnu etkileyerek nezleyi başlatabileceğinden uzak durulmalı.