Peki başarıdan başarıya koşan bu insanlar hiç zorluklarla karşılaşmıyorlar mı, hayat onları tesadüfen mi bulundukları konuma getiriyor? Elbette hayır. Prof. Dr. Derya Uludüz yazdı.
Başarılı insanların çoğunda dikkat çeken ortak özellik çocukluğundan itibaren zorluklarla mücadele etmeleri ve erken yaşta hayata atılmak zorunda kalmalarıdır. Burada tabii IQ yanında EQ dediğimiz duygusal zekanın rolü de oldukça fazla. Tarihe damga vurmuş, geniş halk kitlelerini etkileyen liderlerin IQ’larının yanı sıra EQ yani duygusal zekâlarının da yüksek olduğu biliniyor. Başarılı liderler, iş adamları, dünyaca ünlü CEO’lar insanların duygusal ihtiyaçlarını iyi analiz edip buna uygun cevap vermekte ustalar. Başarılı insanlarla yapılan sayısız anketler gösteriyor ki; başarı yolunda izlenmesi gereken önemli stratejiler var. İşte başarılı insanların yaygın olarak sahip olduğu ve kolaylıkla yapabileceğiniz 10 alışkanlık:
1. Mücadeleci ve çözüm odaklı olun
Başarılı insanların hayat hikayeleri incelendiğinde birçoğunun çocuk yaşlardan itibaren zorluklar içerisinde büyüdüğünü ve mücadele ettiği görülüyor. Hepsinin ortak özelliği mücadeleci olmaları ve kolay pes etmemeleri. Karşılarına herhangi bir engel çıktığında ya da adaletsizlikle karşılaştıklarında soruna değil de çözüme ve onu nasıl aşabileceklerine odaklanıyorlar. Böylece engellerin yarattığı olumsuzluklarla zaman kaybetmiyorlar. Bunu yaparken de ısrarcı davranıyorlar. Mesela dünyanın en büyük şirketlerinden biri olan Çin menşeili Ali Express’in kurucusunun iş başvurularında defalarca reddedildiği ve sonunda kendi şirketini kurarak dünyanın en zenginlerinden biri haline geldiği hikayesi bilindik bir örnek. Amaç, hayatınıza yön verir. Amaçsızken, başkalarının standartlarına göre yaşamaya başlarsınız ya da sadece kalabalığı takip edersiniz ve asla tam potansiyelinizi gösteremezsiniz. Bugün aklınızda kendinize çizdiğiniz vizyon, yarın yaşadığınız hayat olabilir.
2.Sağlıklı alışkanlıklar edinin
Çok fazla öfke duygusuna kapılan ve az uyuyan insanların beyninin bazı bölümlerinin daha az çalıştığı görülüyor. Gün içinde beyin jimnastiği yapmak, güçlü bir hafıza, hayattan memnuniyet duyma seviyesi ve eğitim düzeyi ise olumlu etki yapıyor. Başarılı insanlarda sağlıklı yaşam tarzı ve sağlıklı alışkanlıklar, başarının önemli bir etkeni. İyi uyumak, düzenli ve sağlıklı bir kahvaltı, yürüyüş, egzersizler, alkolden ve sigaradan uzak durmak önemli. Diyelim ki sağlıksız bir yaşam tarzınız var. Bunu değiştirmek için hiçbir zaman geç değil ancak unutmamalı ki buna alışmanın da bir süresi var. Şekeri, tuzu hayatınızdan çıkarmak için bile en az 21 gün gerekiyor. Yani insanın farklı tatlara alışma süresi 3 haftayı buluyor. Her bir eylemi 3-6 ay kadar sürekli tekrarlayın ki rutininiz haline gelsin. Sürekli tekrarlanan davranışlar, beyin hücrelerinde güçlü bir şekilde programlanır, hücrelerin hızlı ve istikrarlı bağlantısını güçlendirir. Beyin eğitilebilir bir organdır ve istikrarlı bir biçimde davranış tekrarlanırsa değişim hemen her yaşta mümkündür.
3. Stresi ve duygularınızı yönetin
Başarılı insanlar zor koşullarda ve stres altındayken de bunu yönetmeyi başarır. Buna öfke ve heyecan duyguları da dahildir. Öfke kontrol problemi yaşıyorsanız ve bunu kontrol edemiyorsanız yardım alın. Ayrıca stresi yönetmek için meditasyon yöntemleri de fayda sağlar. Her gün sadece 5 dakika bile hiçbir şey yapmamak ve hatta düşünmemek de benzer etkiyi yapacaktır, meditasyon endişe ve ağrıyı hafifletir ve depresyonu önler. Bu teknikler ayrıca odaklanma gücünü de artırıyor. Her gün 3-5 dakika boyunca nefesinize yoğunlaşmak size meditasyon yapma alışkanlığı kazandırabilir.
4. Özdisiplin
Özdisiplin kişinin, dış bir etkene ihtiyaç duymadan, duygusal dalgalanmalardan etkilenmeyerek davranışlarını kontrol edebilmesi ve motivasyonunu düşürmemesidir. Unutmayın ki taşı delen suyun gücü değil damlaların sürekliliğidir. Özdisiplinin olması durmaksızın sürekli çalışmak değil, programlı bir şekilde çalışmaktır. Özdisiplini güçlü olan bireyler zamanı iyi yönetir, iş ve sosyal hayat dengesini iyi kurar, sağlığına dikkat eder ve egzersiz yapar. Yaşadıkları stresi yönetebilirler. Disiplinlidirler, bu iyi bir zaman yönetimi kazandırır. Başarısız insanlar, yapılacaklar listesiyle stres altında kalırlar. Ama başarılı insanlar bu görevlerle yüzleşir ve haftalar, aylar öncesinden planlamalar yaparlar.
5. Öğrenmeyi sürdürün
Dünyadaki bütün liderlerin ortak özelliklerine bakıldığında en sık rastlanılan özelliklerden biri de budur. Binlerce kitap okuyan hatta ilk Türkçe geometri kitabının yazarı olan Atatürk’ün de tüm kitapları altını çizerek ve notlar alarak okuduğu biliniyor. Yaşadığı dönem de düşünülürse okumaya vakit yaratıyor olması önemli bir nokta. Dolayısıyla okumak için alışkanlık oluşturmak ve bunu sistemli bir biçimde yapmak önemli. Okumak için vakit yaratın. Mesleğinizle alakalı her şeyi okuyun. Bunların dışında size bakış açısı kazandıracak her şeyi ve dünya klasikleri gibi edebiyat eserlerini de ihmal etmeyin. Farklı dünya görüşlerine hakim olmak size her anlamda bir vizyon katacaktır. İyi bir okuyucu değilseniz sesli kitapları deneyin, bunları araba kullanırken, spor yaparken kulaklıkla dinleyin.
6. Risk almaktan ve kaybetmekten korkmayın
İlginç gelebilir ama başarının anahtarlarından biri de belki en az bir kez başarısız olmak. Birçok ünlü iş adamının geçmiş hikâyelerinde bunu mutlaka görürüz. Hepsi en az 1 kere kovulmuş, işsiz ve parasız kalmış, başvurduğu tüm kapılardan red cevabı almıştır. Ancak bunu yaşayan kişiler artık bu durumdan korkmuyor ve bir amaç edinerek hırsla ona doğru yöneliyorlar. Ancak girişimcilik cesareti gösteremeyen kişiler genellikle mevcut duruma razı geliyor ve onu korumak için çabalıyorlar. Bu noktada da risk alabiliyor olmak önemli. Büyük risk alamazsanız, büyük ödüller kazanamazsınız. Çoğu insan başarısızlık korkusuyla bu riskleri almaz. Ancak başarılı insanlar için o riski almamak, gelecekte pişmanlık anlamına gelir. Belirsizlikleri göze almak, değişime ayak uydurmak ve kendi kişisel konfor alanınızdan çıkmak önemlidir. Belki birçok insan sizi bu süreçte vazgeçirmeye çalışır ancak inancınızı korumak istediğinizi almak için önemli bir etkendir.
7. Sevdiğiniz işi yapın
“Sevdiğiniz bir iş yaparsanız hayatınız boyunca bir gün bile çalışmazsınız” diye bir söz vardır. İnsanoğlu yaptığı işte bir tatmin arar. Bu kimileri için insanlığa faydalı bir iş yapmak, kimileri için sanat yapmak, kimileri için sadece para kazanmaktır. Sizi tatmin edecek, yapmaktan keyif aldığınız şeyi ve hayat amacınızı bulun. Bu her zaman sizi motive edecek bir ödüldür.
8. Yeteneklerinize güvenin
Varoluşçuluk felsefesi kurucularından olan İngiliz filozof Bertrand Russel diyor ki, “Dünyanın sorunu akıllılar hep kuşku içindeyken, aptalların küstahça kendinden emin olmalarıdır.” Başarılı insanlara bakıldığında hep özgüvenli olduklarını, insan ilişkilerinde ölçülü ve kibar olduklarını görürüz. Korku içinde, özgüvensiz bir yöneticiyle çalışmaktan kimse hoşlanmaz. Bu nedenle yeteneklerinize güvenmeniz gerektiğini unutmayın. Özgüven, yaptığınız her şeyi destekleyen bir yaşam tutumudur.
9. Harekete geçin
Yine başarılı insanların özelliklerine bakıldığında atik olduklarını görürsünüz. Organize etmek, planlamak ve öncelikleri belirlemek önemlidir, ancak eylem olmadan bir plan potansiyelden başka bir şey değildir. Bu gerçekten maddi başarı için en önemli alışkanlıktır. İşe devam etme ve işi hızlıca tamamlama yeteneği, bir aciliyet duygusuyla olayları sentezleme ve uygun kararı verme becerisi, sizi zirveye taşıyacaktır. Bunun için cesur davranmak önemli.
10. Kendi hayatınızın sorumluluğunu alın
Başarılı insanların karakter özelliklerinden biri de sorumluluk almayı bilmeleri. Kendi hayatlarının sorumluluğunu alarak hataları için başkalarını suçlamıyor, o durumdan ders çıkarmaya çalışıyorlar. Buradaki kilit nokta daha önce de söylediğimiz gibi olumsuzluğa takılmamak. Sürekli olarak şu anki hayatınızı geçmişinizle karşılaştırıyorsanız veya kendinize sıklıkla güveninizi sarsacak, geçmişteki acı olayları hatırlatıyorsanız, başarılı insanların alışkanlıklarını oluşturamazsınız. Geçmişi kişisel gelişiminiz için geçmeniz gereken bir yol olarak görmelisiniz. Eğer olumsuz duygulara sarılmak yerine, yaşamınıza olumlu bir dönüşüm sağlarsanız, özgürce nefes alabilir, hayatın tadını çıkarabilir, hedeflerinize ulaşmak için harekete geçebilir ve daha güçlü bir zihne sahip olabilirsiniz.