Bakan Zeybekci, Türkiye’nin 2. çeyrekte yüzde 3,8 gibi dünyada çok az ülkenin ulaşabildiği bir büyüme oranını yakaladığına işaret ederek, ekonomideki büyümenin güçlü şekilde sürdüğünü vurguladı. Zeybekci, gayrisafi yurt içi hasıla büyümesinin ilk çeyrek için yüzde 2,3’ten yüzde 2,5’e revize edildiğine değindi.
Büyüme verilerinin beklentileriyle uyumlu olduğunu ifade eden Zeybekci, “Birinci çeyrekte yüzde 2,5 büyüyen ekonomimiz, o dönemde piyasaları şaşırttığı gibi 2. çeyrekte de yakaladığı ivme ile piyasaları şaşırttı. Piyasaların, küresel gelişmelerin etkisinde kalarak biraz daha kötümser şekilde resme baktığını düşünüyorum” değerlendirmesinde bulundu.
“Çeşitli defalar kamuoyunu bilgilendirici şekilde düzenlediğimiz toplantılarda beklentilerimizin 2. çeyrekten itibaren daha güçlü bir büyüme olduğunu belirtmiştik” diyen Zeybekci, büyümenin, yılın ilk yarısında iç piyasadaki tüketim kanalından desteklendiğini aktardı. Büyümenin bu yıl büyük ölçüde tüketimin olumlu katkısı ile yüksek çıkacağını dile getiren Zeybekci, “Nitekim 2. çeyrekte hanehalkı tüketim harcamalarının sabit fiyatlarla yüzde 5,6, kamu tüketim harcamalarının sabit fiyatlarla yüzde 7,2 arttığını görüyoruz” ifadelerini kullandı.
”Bu başarı 78 milyon halkımıza aittir”
Türkiye’nin, küresel ekonominin 2. çeyrekteki yavaşlamasına rağmen büyüme hızını artırabildiğini vurgulan Zeybekci, şunları kaydetti:
“Kamuoyunun bilmesini isteriz ki yüzde 3,8’lik bir büyüme uzun yıllardır görülmeyen ölçüde zorlu bir küresel ekonomide başarılmıştır. Yanıbaşımızdaki en büyük ekonomik blok olan AB’nin ikinci çeyrek büyümesinin yüzde 0,4 olduğu, Çin’de sermaye piyasalarının sert bir deprem yaşadığı ve çevre ülkelerdeki siyasi gelişmelerin tüm bölge ekonomilerine olumsuz yansıdığı bir dönemde Türkiye, yüzde 3,8 gibi bir büyüme başarısı kaydetmiştir.
Hiç şüphesiz bu başarı, Türkiye ekonomisine güvenen iş dünyasından çiftçilerimize ve işçilerimize kadar, alın terini ortaya koyan 78 milyon halkımıza aittir.
İhracat küresel gelişmelerden dolayı, 2015 yılı başından itibaren büyümeye pozitif katkı sunamadı. Ancak önümüzdeki dönemde, ihracatın büyümeye katkı vermeye başlaması ile Türkiye’nin olması gereken yüzde 5’lerin üzerinde büyüme seviyesine doğru yöneleceğini söyleyebiliriz.”
Cari açık değerlendirmesi
Bakan Zeybekci, yılın 7 ayında cari açığın geçen yılın aynı dönemine göre 1,5 milyar dolar azaldığını belirterek, “Cari açıktaki bu olumlu gelişmenin altında büyük ölçüde ilk 7 ayda görülen dış ticaret açığındaki düşüş yatıyor” ifadesini kullandı.
Zeybekci, yaptığı yazılı açıklamada, bu yılın ocak-temmuz dönemine ilişkin cari açık verilerini değerlendirdi.
Türkiye’nin ilk 7 aylık cari açığında yüzde 5,6’lık bir azalma yaşandığını kaydeden Zeybekci, şunları kaydetti:
“Geçen yıl ilk 7 ayda 26,9 milyar dolar olan cari işlemler açığı bu yılın ilk 7 ayında 25,4 milyar dolara geriledi. Cari açığımız geçen yılın aynı dönemine göre 1,5 milyar dolar azaldı. Bu, ülke ekonomimiz için oldukça olumlu bir gelişme. Cari açıktaki bu olumlu gelişmenin altında büyük ölçüde ilk 7 ayda görülen dış ticaret açığındaki düşüş yatıyor. 2014 yılının ilk 7 ayında 34 milyar 183 milyon dolar açık veren dış ticaret dengesi bu yılın aynı döneminde 30 milyar 754 milyon dolar açık verdi.”
Geçen yıla göre yüzde 10 daha az dış ticaret açığı verilmesi sayesinde, dış ticaret kaleminin cari açığın iyileşmesine 3,4 milyar dolarlık katkısı olduğunun altını çizen Zeybekci, Bakanlık olarak, 2015 yılında küresel dış ticaret daralmasının gerçekleşeceğini tahmin ettiklerine dikkati çekti.
Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’nin de hem ihracatında hem de ithalatında düşüşler görüldüğünü belirten Zeybekci, buna karşın hükümet olarak Ekonomi Bakanlığı eliyle aldıkları önlemler ve Türk ihracatçısının büyük özverisi sayesinde ihracattaki düşüşün ithalatımızdaki düşüşten çok daha yavaş seyrettiğini vurguladı.
Zeybekci, özellikle ağustos ayından itibaren, yılın geri kalan bölümünde dış ticaret kaleminin cari açığa olumlu etkide bulunmaya devam edeceğini bildirdi.
“İkiz açıklar dönemi kapandı”
Türk ekonomisinin geçmişte hem bütçe açığı hem de cari açık verdiğini ve bu durumun küresel ekonomik dalgalanmalara büyük duyarlılık yarattığını anımsatan Zeybekci, “Bugün baktığımızda 2015 yılının ilk 6 ayında açık değil, 800 milyon dolar fazla veren merkezi yönetim bütçemiz ve giderek düşen cari işlemler açığımız var. Dolayısıyla Türkiye’de ikiz açıklar döneminin kapanmaya başladığını ifade edebiliriz” değerlendirmesinde bulundu.
Attıkları rasyonel adımların olumlu sonuçlarını görmeye başladıklarının altını çizen Zeybekci, “Dünyaya rasyonel gözle bakan bir kişiye, dünya rasyonel bir bakış açısı sunar. Bu ilişki karşılıklıdır” ifadelerini kullandı.
“Cari açıkta iyileşme sürecek”
Şu ana kadar geçen süreçte elde ettikleri sonuçların beklentileriyle birebir uyumlu olduğunu belirten Zeybekci, açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
“Dünya ticaretindeki gelişmeleri anlık izliyor ve önlemleri alıyoruz. Ülkemiz ihracatçısı bu zor küresel şartlarda rakiplerine göre daha iyi bir performans sergiliyor. Bu sayede yılın kalan 5 ayında da dış ticaret açığımızdaki azalma devam edecek. Böylece dış ticaretimiz bu yıl cari açıktaki düşüşü güçlü şekilde desteklemeyi sürdürecek.
Küresel şartlar her ne olursa olsun, geçmişte bir yapısal sorun haline gelmiş ülkemizin cari işlemler açığı sorununun çözümü daha fazla ihracat ve üretim ile mümkündür. Bu şuurla ülkemiz ihracatını ve üretim gücünü artırmak için kamu ve reel sektörü ile sivil toplum kuruluşları ile hep beraber var gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz.”