Ayşen Gruda, 30 Kasım 1945 tarihinde Erman Ailesi’nin ortanca kızı olarak İstanbul’da dünyaya geldi. Osmanlı zamanında karargâh olarak kullanılan bir köşkte doğdu. Babası tren makinisti olan Ayşen Gruda, oldukça hoşgörülü ve anlayışlı ebeveynler tarafından yetiştirildi.
Aslında en büyük hayali, avukat olmaktı. Ancak henüz lise 2’deyken babasını kaybetmesi üzerine hızlıca eve para kazandırması ve geçimini sağlaması gerekiyordu. O dönemde oyunculukla tanıştı ve tiyatrolarda rol almaya başladı. İlk olarak, Tevfik Bilge ve ekibi ile turnelere çıkmaya başladı.
Kısa sürede beğenilmesi ve birçok oyunda rol alması ise tesadüf değildi. Daha çok küçük yaşlardayken mahallesinde Ermeni komşularına yaptığı taklitlerle ve skeçlerle kahkahaları üzerinde toplamayı başaran Ayşen Gruda’nın bu yeteneği ilk defa komşuları tarafından fark edildi ve gece toplanmalarının en büyük neşesi haline geldi.
O henüz lisedeyken ablası Ayten Erman ise Avni Dilligil’in tiyatrosunda sahne alıyordu. O dönemler bilmese de Ayşen Gruda da tıpkı ablası gibi bir oyuncu olacaktı. Hatta daha sonra kız kardeşleri Ayben Erman da ablalarının yolunu izleyerek oyuncu oldu.
Yılmaz Gruda’yla tanışması ise Ankara Meydan Sahnesi’ndeyken gerçekleşti. Kısa sürede evlenen ikilinin Elvan adında bir kızları oldu. Uzun seneler bir arada kaldıktan sonra boşanan çift, hayatları boyunca arkadaş kalmaya devam etti. Hatta Ayşen Gruda bu isimle ünlü olması ve kızının babasının soyadı olması sebebiyle “Erman” soyadına geri dönmedi ve gönüllerimize Ayşen Gruda olarak kazındı.
Üne kavuşması ise bir televizyon skeciyle birlikte oldu. Televizyonda yer aldığı “Domates Güzeli Nahide Şerbet” skecinde canlandırdığı rol ile hafızalara Domates Güzeli olarak kazınan Ayşen Gruda, kendisi bu durumdan hoşnut olmasa bile uzun süre bu isimle anıldı.
Hayatının dönüm noktası ise, Ertem Eğilmez ile tanışmasıyla oldu. O dönem ki yakın dostu ve daha sonralarda birçok filmde yan yana olacağı rol arkadaşı Adile Naşit, Ayşen Gruda’nın ünlü yönetmenle tanışmasına vesile oldu ve Ertem Eğilmez, Ayşen Gruda’ya ilk olarak Hababam Sınıfı’nda küçük bir rol verdi. Daha sonrasında ise, sıklıkla filmlerinde yer almaya başladı. Ayşen Gruda bir anısında Ertem Eğilmez’in oldukça disiplinli bir yönetmen olduğundan ve bir kere Tarık Akan ile geç kaldıkları için tek ayak üstünde durma cezası aldıklarını gülerek bizlerle paylaşmıştır.
Hafızalara kazınan birçok filmde önemli roller alan Ayşen Gruda, oyunculuk kariyeri boyunca 50’nin üzerinde filmde rol aldı. Bu filmlerin arasında Gulyabani, Hababam Sınıfı, Tosun Paşa, Neşeli Günler, Gülen Gözler ve Çöpçüler Kralı gibi birçok klasik de yer almaktadır.
Filmlerde sıklıkla kullandığı “gerzek” kelimesi daha öncesinde sözlükte olan bir kelime değildi. Ayşen Gruda ile markalaşan kelime, gerizekâlının kısaltması olarak kullanılmaya başlamıştır ve çok kısa sürede dilimize yerleşmiştir.
Kendisine neden sadece komedi yaptığı ve dram türündeki rollerde yer almadığı sorulduğunda ise daima aynı cevabı veren Ayşen Gruda, burada komedinin gayet ciddi bir iş olduğundan bahseder ve komediyi daima savunur. Hak vermemek de mümkün değil tabii ki, işini gerçekten önemsemeyen ve uğruna çalışmayan hiçbir yetenek kitleleri bu kadar kahkahalara boğmayı başaramaz. Hele ki Ertem Eğilmez’in olduğu bir yerde sırf komedi oynadıkları için hiçbir oyuncu esnek davranamaz, değil mi?
Ömrü boyunca kendini geliştirmeye çabalayan, hayatını verdiği alana bolca emek sarf eden, hem gençlere hem de kendi nesline sıklıkla örnek gösterilen değerli oyuncu Ayşen Gruda’nın bütün bu tutumu, dünya görüşü, bilgisi ve hazır cevaplılığı tesadüf değildir. Hem dünyadan hem de kendi kültürümüzden birçok eseri yakından takip eden Ayşen Gruda, tüm bu alanlarda bolca okumuş, izlemiş ve dinlemiştir.
Ünlü sanatçı 23 Ocak 2019’da, 74 yaşında, tedavi gördüğü hastanede hayata gözlerini yumdu…